Behang voorkomt instorten muur tijdens aardbeving
Gebouwen blijken tijdens een aardbeving levensgevaarlijk, zeker wanneer de constructie voor een belangrijk deel uit metselwerk bestaat. Zo snel mogelijk een bewegend bouwwerk verlaten, is het devies; voordat het als een kaartenhuis in elkaar stort. Elke seconde telt. Een speciale combinatie van glasvezelbehang en lijm, het EQ-Top system, ontwikkeld in het Duitse Karlsruhe, rekt deze tijd op z’n minst een beetje op.
Muren versterken met een supersterke versie van glasvezelbehang klinkt eenvoudig, maar het kostte de onderzoekers aan het Karlsruhe Institute of Technology (KIT) heel wat hoofdbrekens voordat er een goed concept op tafel lag. Met name de lijm bleek ingewikkeld. „Alle bestaande lijmen voor glasvezelbehang hebben we getest”, zegt Moritz Urban, promovendus aan het KIT Instituut. „Maar geen één ervan voldeed. De lijm was te zwak, waardoor het behang van de muur scheurde, of de lijm was zo bros dat deze het pleisterwerk van de muur trok.”
KIT klopte daarom aan bij Bayer MaterialScience. Het resultaat van veel speurwerk was een flexibele lijm die ervoor zorgt dat het glasvezelbehang zich goed aan de muur hecht en aan het behang een hoge scheursterkte geeft. Bijkomend voordeel volgens Urban: „Het is lijm op waterbasis en hij bevat geen organische oplosmiddelen, wat hem ideaal maakt voor toepassingen binnenshuis.”
Het glasvezelbehang heeft min of meer dezelfde functie als de schuine balken in een vakwerkhuis, aldus de onderzoeker. „Door de speciale vezelstructuur voorkomt het behang dat steenlagen over elkaar heen gaan schuiven en het verdeelt de energie die bij een aardbeving vrijkomt over het hele muuroppervlak.”
Om te controleren of de theorie met de praktijk overeenkomt, bouwden de onderzoekers in Italië op een speciale simulatietafel een gemetselde constructie, één met het glasvezelbehang en één zonder. „De versterkte constructie was bijna niet kapot te krijgen, terwijl de niet versterkte al snel instortte”, aldus Urban. „Zelfs bij een scheur over de hele lengte van de muur hield het behang de boel bij elkaar.”
De onderzoekers zijn ervan overtuigd dat het EQ-Top system tijdens de recente bevingen wereldwijd veel leed had kunnen voorkomen. „Tijdens de beving in Nieuw-Zeeland, begin dit jaar, zag je de muren vergruizen en de gebouwen als gevolg daarvan ineenstorten”, zegt de onderzoeker. „Ik schat dat, wanneer dit systeem grootschalig was toegepast, de schade 60 tot 70 procent minder was geweest.”
Inmiddels komen er van over de hele wereld de aanvragen binnen. Urban: „Ongeveer 1,3 miljard mensen leven in aardbevingsgevoelige gebieden. Ons systeem geeft hun tijdens een aardbeving net een beetje extra tijd om zich het vege lijf te redden. En het mooie is: iedere huis-tuin-en-keukenschilder kan het behang aanbrengen. Voor de kosten hoef je het niet te laten.”