TUNIS –Terwijl er in Libië deze week nog zwaar werd gevochten, staat Tunesië zaterdag voor een belangrijke test sinds president Ben Ali werd verdreven: de Tunesiërs gaan naar de stembus. Naar verwachting zal de fundamentalistische partij Ennahda de meeste stemmen krijgen.
Het Turkse model: dat is wat Ennahda voor ogen staat. Ze is naar eigen zeggen een gematigde islamitische partij. Ennahdaleider Rached Ghannouchi is de afgelopen maanden diverse keren in Turkije op bezoek geweest. En de Turkse premier Recep Tayyip Erdogan reisde af naar Tunis, net als zijn minister van Buitenlandse Zaken.
Ennahda profileert zich als gematigd. Ze zegt de toeristen niet weg te willen jagen door bijvoorbeeld een verbod op alcohol. Ook wil ze vrouwen niet verplichten een sluier te dragen. Tunesië „wordt een democratische samenleving, een model in de Arabische wereld”, zei Ghannouchi onlangs in Istanbul.
Tunesiërs kiezen morgen een Constitutionele Vergadering die een nieuwe grondwet moet opstellen en een nieuwe interim-regering moet aanwijzen. Over een jaar moet de nieuwe grondwet klaar zijn en volgen er nieuwe verkiezingen.
Ennahda zou volgens peilingen 20 tot 30 procent van de stemmen krijgen. Ze zegt al met andere partijen te onderhandelen over een coalitie. „Ennahda kan het niet alleen aan”, zei Ghannouchi tegen The New York Times. Maar de seculieren vrezen de radicale islam. Sporadische gewelddadige acties van die groep jagen Tunesiërs angst aan. In Tunesië is de houding tegenover de islam in het dagelijkse leven ontspannen.
Wel zijn er meer hoofddoekjes in het straatbeeld verschenen sinds januari, toen president Zine Al-Abidine Ben Ali vluchtte. Maar dat komt ook doordat de mensen nu de vrijheid hebben om een sluier te dragen. Onder Ben Ali werd een sluier niet gewaardeerd.
Tegenstanders noemen Ennahda een wolf in schaapskleren. Eenmaal aan de macht zal ze haar ware aard tonen, is de angst van velen. Ghannouchi ontkent dit. Hij belooft de democratie en de moderniteit te respecteren en tolerantie ten opzichte van „vrouwengelijkheid en de liberale moraal” te bevorderen.
Het zijn vaak ultraconservatieve salafisten die de straat opgaan tegen zaken die in hun ogen in strijd zijn met de islam. Volgens blogger en presentator Haythem al-Mekky, die in zijn tv-show graag de draak steekt met de fundamentalisten, gaat het om een kleine minderheid. Over de protesten van de radicalen maakt hij zich niet zo druk. Hij is er „min of meer aan gewend”, zei hij tegen nieuwszender Al-Jazeera. „Ghannouchi heeft altijd gezegd dat pluralisme, democratie en islam samengaan. Dat moet hij straks gaan bewijzen.”
In Tunesië begon vorig jaar december de opstand tegen het regime die zich al snel door vrijwel de gehele Arabische wereld zou verspreiden en inmiddels onder de benaming Arabische lente bekendstaat.
Hoewel Tunesië voor de buitenwereld altijd als een gematigd land en populaire vakantiebestemming bekendstond, voerde president Ben Ali bijna een kwarteeuw een waar schrikbewind in eigen land. Naar buiten toe toonde hij zich pro-westers, waardoor hij belangrijke handelsakkoorden kon sluiten om de kwakkelende Tunesische economie vlot te trekken.
