Het is in de geschiedenis van de SGP slechts zelden gebeurd dat een Statenlid van de partij zijn stem uitbracht op het CDA. Veel staatkundig gereformeerden zien het CDA als een partij die zich te veel heeft laten meeslepen door het machtsdenken en de tijdgeest. De partij wordt medeverantwoordelijk gehouden voor verslechteringen op het gebied van de medische ethiek.

Maandag stemde er wel een SGP’er op het CDA, terwijl de ChristenUnie hoopte dat de SGP haar aan een extra zetel zou helpen. Andere keren hielp de CU de SGP soms aan een extra vertegenwoordiger in de Senaat. Vallen de staatkundig gereformeerden ten prooi aan iets wat ze de ChristenUnie in de vorige kabinetperiode verweten, namelijk pragmatisch denken?

SGP-partijvoorzitter Van Leeuwen, partijleider Van der Staaij, de opnieuw gekozen senator Holdijk en Statenlid Stoop, die op de CDA-lijst stemde, legden aan iedereen die het maar horen wilde uit dat de bijzondere politieke situatie van dit moment de partij noopte tot het uitbrengen van de stem op het CDA. Door de SGP-stem werd het CDA versterkt en had de gedoogcoalitie meer kans op 37 zetels.

De ChristenUnie was zo boos dat de SGP haar reststem op het CDA uitbracht dat zij besloot haar reststemmen verloren te laten gaan door alleen op zichzelf te stemmen en niet op de SGP. Dat heeft waarschijnlijk een zetel voor de SP opgeleverd.

Intern bij de SGP zijn er ook vragen over de handelwijze van de SGP. De uitslag van de verkiezingen was maandag nog maar net bekend of de SGP-jongeren stuurden een persbericht rond met als kop: ”Met strategische stem is het maximum aan pragmatisme bereikt”. De jongeren reageerden daarin met begrip op de gemaakte keuzes. Jacques Rozendaal, voorzitter van de SGP-jongeren: „Deze rol kan meer waard zijn voor christelijke politiek dan een extra zetel.” En met een steek onder water richting ChristenUnie: „De SGP heeft haar reststemmen niet verloren laten gaan.”

Maar duidelijk klonk ook een kritische kanttekening door richting moederpartij én een oproep. Wat de SGP-jongeren betreft is de moederpartij nu tot het uiterste gegaan: „Het maximum aan pragmatisme is bereikt. Politiek vraagt om concessies, maar er is wel een grens.”

Rozendaal wil ook wat terugzien voor de steun aan de coalitie: „De SGP-jongeren willen niet dat de SGP dit kabinet steunt in ruil voor slechts symbolische maatregelen. Dan heet het een pyrrusoverwinning. Juist nú is een helder christelijk geluid van belang. Dat staat hoger aangeschreven dan strategische belangen.”

Verdouw, oud-Statenlid voor de SGP in Gelderland, had zijn stem nooit aan het CDA gegeven: „Dat gaat mij principieel gezien echt een stap te ver. Het CDA is bijvoorbeeld medeverantwoordelijk voor de abortuswet. Ik zou nooit kunnen stemmen op deze partij.”

Verdouw, in het dagelijks leven directeur van de Graaf Jan van Nassauschool in Gouda, kan op zich de redenering wel volgen dat de SGP-leiding de scharnierfunctie in de huidige coalitie graag wil behouden. Maar dat had ook op een andere manier opgelost kunnen worden: „Ik had mijn stem op de CU uitgebracht en deze partij medeverantwoordelijkheid laten dragen voor de scharnierfunctie.”

Ds. W. Visscher, predikant van de gereformeerde gemeente in Amersfoort, wil niet zeggen dat het SGP-hoofdbestuur „een apert foute beslissing” heeft genomen. „Ze zullen het best integer hebben gedaan, maar persoonlijk denk ik wel dat ze de gevolgen niet goed hebben doordacht. Het is nogal wat om als SGP’er een stem uit te brengen op een CDA-lijst.”

De predikant vindt dat de hoofdbesturen van SGP en ChristenUnie de onenigheid te lang op haar beloop hebben gelaten. „Ze hadden enkele maanden van overleg. Toen ze zagen dat ze er niet uit konden komen, hadden ze een commissie van wijze mannen moeten benoemen. De ChristenUnie heeft mensen als prof. Douma en de SGP mensen als oud-Kamerlid Van den Berg. Die hebben voldoende gezag om een bindend advies te geven. Jammer dat dit niet is gebeurd.”