Dat schrijft het ChristenUniepartijbestuur in een dinsdag aan de partijleden verstuurde brief.

Aanleiding voor die brief waren de verkiezingen voor de Senaat, waarbij CU en SGP niet op elkaar hebben gestemd. Daardoor liepen ze een extra zetel mis.

Het partijbestuur stelt „onze gevoelens van teleurstelling en verdriet” met de leden te willen delen en verantwoording te willen afleggen over wat er is gebeurd. En een „eerste antwoord” te geven op de vraag: Hoe nu verder met de SGP?

Het bestuur acht het „te vroeg” om nu al conclusies te trekken over hoe het verder moet gaan tussen ChristenUnie en SGP op landelijk niveau. „Duidelijk is dat het onderling vertrouwen een klap heeft gehad.”

Een door de CU „niet gezochte breuk met de SGP is werkelijkheid geworden”, aldus het partijbestuur. „In de optiek van de SGP zou het voor de christelijke politiek beter zijn om de SGP de sleutelpositie in de Eerste Kamer te geven.” Voor de SGP had steun aan de coalitie „de hoogste prioriteit.” Na een „lange worsteling” besloot de CU die argumentatielijn niet te volgen.

Het CU-bestuur stelt verder dat beide partijen „allebei de christelijke politiek graag willen versterken”, maar dat het in de overleggen met het SGP-bestuur „niet zo vaak over de inhoud van die christelijke politiek” ging. Dat moet voortaan anders.

Brief aan leden omtrent Eerste Kamerverkiezingen

Beste leden van de ChristenUnie,

Een dag na de Eerste Kamer-verkiezingen heeft het Landelijk Bestuur de behoefte om zich rechtstreeks tot u, onze leden, te richten. Allereerst willen we Roel Kuiper en Peter Ester feliciteren met hun verkiezing als Eerste Kamerlid! We wensen hen een zegenrijke periode toe.

Maar we willen ook onze gevoelens van teleurstelling en verdriet met u delen en verantwoording afleggen over wat is gebeurd. Tevens wil het bestuur een eerste antwoord geven op de vraag: hoe nu verder met de SGP.

De gevoelens van teleurstelling en verdriet zijn groot. Wat er gisteren is gebeurd is in onze ogen schadelijk voor het aanzien van de christelijke politiek en , erger nog, schadelijk voor de naam van christenen in het algemeen. Een door ons niet gezochte breuk met de SGP is werkelijkheid geworden.

Op basis van een 28 jarige samenwerking in de Eerste Kamer en op basis van de verkiezingsuitslag van 2 maart j.l. hadden we andere verwachtingen. Immers de ChristenUnie behaalde op grond van het aantal statenzetels en de daaraan toegekende punten 2,57 zetel en de SGP 1,46 zetel. In het verleden was er bij Eerste Kamerverkiezingen steeds sprake van lijstverbindingen tussen ChristenUnie, SGP en meestal ook het CDA, waardoor reststemmen automatisch ten goede kwamen aan één van de christelijke partijen. Nu dat systeem niet meer mogelijk is, wordt de verdeling van reststemmen in feite overgelaten aan het overleg tussen de partijen. Als het bestuur van de SGP aan twee Statenleden had gevraagd op de ChristenUnie te stemmen, was feitelijk hetzelfde gebeurd als wanneer we weer een lijstverbinding hadden kunnen afsluiten. Tot vier keer toe is hier overleg over geweest met het SGP bestuur en fractievoorzitters van EK en TK.

De houding van het SGP bestuur was echter onvermurwbaar. Aanvankelijk kwamen er protesten op het rekenkundige vlak. Immers de Noord-Hollandse zetel van de ChristenUnie was ook met SGP-stemmen behaald en in Flevoland en Gelderland heeft de ChristenUnie een restzetel dankzij de lijstverbinding met de SGP. Dit is op zich al geen deugdelijk argument, aangezien het bij lijstverbinding altijd zo is, dat je soms er bij wint en soms niet. Zo kreeg de SGP in Overijssel een restzetel dankzij de lijstverbinding met de ChristenUnie. Maar als je al meegaat in deze argumentatie, blijkt het cijfermatig ook niet te kloppen. Beschouw je de Eerste Kamer verkiezingen als directe verkiezingen door alle stemmen op te tellen, dan nog heeft de ChristenUnie een grotere rest dan de SGP.

De SGP kwam vervolgens met een ander argument, waarvan ons duidelijk werd dat dit voor hen het zwaarst woog. Namelijk, dat het in hun optiek voor de christelijke politiek beter zou zijn om de SGP de sleutelpositie in de Eerste Kamer te geven. Een derde zetel voor de ChristenUnie zou ten koste kunnen gaan van de restzetel van de PVV en daarmee de coalitie op 36 zetels brengen, waarmee de sleutelrol van de SGP verloren zou gaan. Hiermee werd duidelijk dat voor de SGP de steun aan de coalitie de hoogste prioriteit had.

Lang hebben we geworsteld met de vraag of dit een valide argument is van de SGP. Na vele overleggen zijn we als bestuur en adviseurs van het bestuur unaniem tot de slotsom gekomen, dat er onvoldoende basis is om enkele van onze Statenleden te adviseren om op de SGP te stemmen. We hebben in een brief aan het hoofdbestuur van de SGP (download de brief hier) dit op 19 mei meegedeeld en een appel gedaan op de SGP om de rest niet verloren te laten gaan. We hebben op 20 mei onze afwegingen gedeeld met de Statenleden. De Statenleden hebben op 23 mei vanuit hun eigen verantwoordelijkheid unaniem op de ChristenUnie gestemd. Hiermee zijn alle ChristenUnie stemmen voor de provincie terecht gekomen bij onze eigen Eerste Kamerleden. Dat is positief. Maar negatief is dat de resten van ChristenUnie en SGP niet hebben geleid tot een vierde zetel voor de christelijke politiek.

Hoe zal het nu verder gaan tussen ChristenUnie en SGP op landelijk niveau? Het is te vroeg om daar conclusies over te trekken. Duidelijk is dat het onderling vertrouwen een klap heeft gehad.

We hebben geconstateerd bij onze overleggen dat we allebei de ‘christelijke politiek’ graag willen versterken. Maar we hebben ook geconstateerd dat we in onze onderlinge gesprekken niet zo vaak over de inhoud van die christelijke politiek spreken. We stellen ons voor dat voor volgende ontmoetingen niet alleen onze onderlinge relatie maar vooral ook die inhoud centraal zal moeten staan.

We kunnen ons voorstellen dat u met grote betrokkenheid de gebeurtenissen van gisteren heeft gevolgd en willen u graag de gelegenheid te geven om op deze mail te reageren. We kunnen niet garanderen dat elke mail beantwoord wordt, maar wél dat elke mail gelezen wordt.

Met vriendelijke groet,

Peter Blokhuis, voorzitter Landelijk Bestuur