Church of Scotland: De Kerk van Schotland ontstond in de zestiende eeuw. De eerste gereformeerde geloofsbelijdenis in Schotland werd op 17 augustus 1560 aangenomen en bekrachtigd. De kerk van de Hervorming, onder leiding van John Knox, was daarmee de nationale kerk van Schotland geworden. De ”Kirk” telt ruim een half miljoen leden en zo’n 1200 plaatselijke gemeenten en predikanten.

Free Church of Scotland:  De Free Church of Scotland ontstond in 1843 tijdens de zogenoemde ”disruption”. Een groep evangelicalen onder leiding van Davis Welsh en Thomas Chalmers vond dat de overheid te veel invloed uitoefende in de kerk. Veel gemeenten wilden voortaan zelfstandig een eigen predikant kunnen kiezen. Ruim een derde van de 1200 predikanten sloot zich aan bij de nieuwe Free Protesting Church of Scotland, die later de Free Church of Scotland ging heten. In 1900 verenigde het grootste deel van dit kerkverband zich met de United Presbyterian Church of Scotland tot de United Free Church of Scotland, die zich in 1929 herenigde met de Church of Scotland. De minderheid die in 1900 buiten de kerkfusie bleef, vormt nu de Free Church of Scotland. Het kerkverband telt zo’n 16.000 leden en meer dan 100 gemeenten in Schotland, twee in London en vijf in Noord-Amerika.

Free Church of Scotland (Continuing): De Free Church of Scotland (Continuing) ontstond in 2000 uit de Free Church of Scotland. Aanleiding was de onrust rond ds. Maurice Roberts, voorzitter van de Free Church Defence Association (FCDA). De FCDA vond dat de Free Church te veel afweek van haar theologische en kerkorde- lijke traditie. Vooral zou de kerk hebben gefaald in het afzien van tucht over de leer en over het leven van prof. Donald MacLeod, rector van het Free Church College. De synode van mei 1999 wees alle aanklachten tegen de hoogleraar van de hand. Een maand later werd ds. Roberts uit zijn ambt gezet. Elke ambtsdrager die zich nog met de FCDA inliet, zou onder censuur worden gesteld. Daarop scheidden zo’n 30 gemeenten en 40 predikanten zich af en vormden de Free Church of Scotland (Continuing). Het kerkverband telt zo’n 2000 leden en 33 gemeenten in Schotland.

Synode: De generale synode van de Church of Scotland vergadert tot vrijdag in de Assembly Hall aan de Mound Place in Edinburgh. Het belangrijkste agendapunt is de bespreking van een rapport over onder meer de vraag of praktiserend homoseksuelen predikant mogen worden. De synode van de Free Church of Scotland komt vanaf vandaag tot vrijdag bijeen in de St. Columba’s Free Church in Edinburgh. De synodeleden buigen zich over onderwerpen als zending, oecumene en liturgie. De landelijke kerkvergadering van de Free Church of Scotland (Continuing) heeft deze week plaats in Liberton Kirk, Edinburgh. Op de agenda staan onder meer zending, financiën en de opleiding van predikanten.