Belangrijkste ontwikkelingen vrijdag:

Nucleair alarmniveau van vier naar vijf | IAEA: Situatie Fukushima-centrale „ernstig, maar stabiel” | Officiële dodental op 6911, 10.754 vermisten | Buitenlanders krijgen advies Japan te verlaten

Het is nacht in Japan. Dit liveblog zal daarom vanaf nu minder frequent worden bijgewerkt. Zodra daar aanleiding toe is, zullen we de regelmatige berichtgeving hervatten.

23.35 uur – Mitsuko Sobata, communicatiemedewerker voor World Vision Japan, staat in het hart van het gebied dat zwaar is getroffen door de aardbeving aan de noordoostkust van Japan. „Iedereen werkt samen om te overleven.”

23.25 uur – Het deputaatschap Bijzondere Noden van de Gereformeerde Gemeenten gaat een noodhulpproject in Japan steunen. Het Rode Kruis startte vrijdag een inzamelingsactie voor de ontheemden. Ook World Vision Nederland zamelt geld in. Andere organisaties zien daarvan af.

21.40 uur – Fotoblog The Big Picture toont een fotoserie ”Japan, een week later”.

19.40 uur – Lees hier een overzicht van de ontwikkelingen van deze vrijdag.

19.20 uur – Japanse vrouwen die blootgesteld zijn aan de straling van de kerncentrale Fukushima, lopen een verhoogd risico op problemen met hun vruchtbaarheid en mogelijke zwangerschappen. Daarvoor waarschuwde het Europese netwerk van vrouwen- en milieuorganisaties WECF vrijdag.

19.18 uur – Premier Rutte vindt het besluit van de Duitse bondskanselier Merkel om alle zeven kerncentrales die voor 1980 in gebruik zijn genomen voorlopig te sluiten, „merkwaardig”. Hij zei dat vrijdag in het wekelijkse interview met de minister-president op tv. Merkel nam de beslissing eerder deze week naar aanleiding van de problemen in Japan met kerncentrales als gevolg van de aardbeving en daaropvolgende vloedgolf. Het stilleggen van de kerncentrale in het Zeeuwse Borssele is volgens de premier niet aan de orde. Ook wil hij plannen om in 2015 een nieuwe kerncentrale te laten bouwen, gewoon doorzetten. Wel stelde hij dat de veiligheid voor alles gaat en dat lessen uit Japan moeten worden meegenomen, evenals de uitkomst van de te houden Europese stresstests bij kerncentrales.

19.12 uur – Nederland trekt 1 miljoen euro uit voor noodhulp aan de slachtoffers van de aardbeving en tsunami in Japan. Dat heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken vrijdag laten weten.

Het geld gaat via het Nederlandse Rode Kruis naar de Japanse zusterorganisatie, die een centrale rol in de noodhulp in Japan speelt.

18.06 uur – Videokanaal YouTube heeft een aparte pagina gemaakt waarop video’s te zien zijn van Japanners die op zoek zijn naar hun vermiste familie of vrienden.

17.44 uur – De Russische president Dmitri Medvedev heeft vrijdag de Japanners uitgenodigd te komen werken in Siberië en het Oosten van Rusland zolang de humanitaire crisis in Japan aanhoudt.

17.37 uur – Chili en de Verenigde Staten ondertekenen een nucleair akkoord, ondanks de situatie in Japan. Het Witte Huis wilde dit donderdag nog niet bevestigen. De VS benadrukt dat het akkoord gaat over de opleiding van nucleaire ingenieurs, niet over het bouwen van een nieuwe reactor.

17.05 uur – Japan werd na de tsunami op 11 maart getroffen door 262 naschokken met een magnitude van 5 of hoger. Dat is een record voor het Aziatische land. Dat meldt het Japanse persbureau Kyodo.

16.53 uur – Volgens het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) is de situatie bij de Fukushima-centrale zeer ernstig, maar treedt er geen significante verslechtering op. Graham Andrew, medewerker van het IAEA noemt de situatie tegenover Reuters „tamelijk stabiel”.

16.51 uur – Hoe gaan Japanners om met hun verliezen? Vijf vragen aan Guita Winkel, antropoloog en japanoloog aan de Universiteit Leiden.

16.47 uur – De nieuwe Voedsel en waren Autoriteit (nVWA) controleert vrijdag voor het eerst goederen uit Japan op radioactiviteit. De hele lading van een vliegtuig op Schiphol wordt gecontroleerd, aldus een woordvoerster van de dienst.

16.42 uur – De tsunami die op 11 maart de noordoostelijke kust van Japan verwoestte, was 23 meter hoog. Dat meldde de Japanse krant Yomiuri Shimbun op basis van een Japans onderzoek. Met behulp van gps en andere meetapparatuur werd vrijdag duidelijk dat de golf twee keer hoger was dan eerder werd gedacht. Japans grootste tsunami was in 1896 en was 38 meter hoog. Onderzoekers denken echter dat zonder de golfbrekers, die in 1896 nog niet bestonden, de tsunami van 11 maart waarschijnlijk de hoogste zou zijn geweest is die ooit is gemeten in het Oost-Aziatische land.

16.27 uur – De US Navy voert vanwege het nucleaire risico geen vluchten meer uit in een groot gebied boven de Fukushima-centrale, meldt persbureau AP.

16.17 uur – Volgens internationale hulpverleners beschikken de meeste slachtoffers van de aardbeving en tsunami inmiddels over voedsel, water, medische behandeling en onderdak. Dat meldt Reuters.

15.58 uur – Reuters brengt de verwoesting –een week na de vernietigende aardbeving en tsunami– in beeld met een nieuwe slideshow.

15.54 uur – Volgens de Japanse autoriteiten heeft de tsunami van vorige week ten minste 400 vierkante kilometer land overspoeld. Dat meldt AFP.

15.52 uur – De beschadigde reactoren van kerncentrale Fukushima afgieten met beton is de enige oplossing die nog rest. Dat zei Ben Ale, hoogleraar Veiligheidskunde van de TU Delft, vrijdag. „Het koelen met zeewater werkt niet en de blushelikopters hebben geen zoden aan de dijk gezet, hebben we inmiddels gezien. Alles wat er tot nu toe gedaan is, is een wanhoopspoging geweest om te redden wat er te redden valt. Maar het blijkt niet te werken”, aldus Ale. „Door de splijtstofstaven af te dekken met beton, voorkom je dat er nog straling naar buiten komt. Het is een radicale oplossing, maar ik zie geen andere mogelijkheid meer”, zei Ale. Ook Japanse ingenieurs suggereerden vrijdag dat het ‘begraven’ van de reactoren in beton misschien de enige werkbare oplossing is. Deze noodoplossing werd bij de grote nucleaire ramp in Tsjernobyl in 1986 in de Sovjet-Unie ook toegepast. (ANP)

15.30 uur – Het Nederlandse Rode Kruis heeft rekening 6868 geopend voor hulp aan de slachtoffers van de ramp in Japan. Dat heeft een woordvoerster vrijdag laten weten. De nood onder de door de zeer zware aardbeving en erop volgende tsunami getroffen mensen neemt steeds verder toe.

15.29 uur – Het Japanse persbureau Kyodo kwam zojuist met de laatste stand van zaken rond de kerncentrale Fukushima. Het complex wordt ook wel Daiichi genoemd, Japans voor ‘nummer een’.

14.57 uur – Het Vrouwen- en Milieunetwerk WECF is zeer bezorgd over de effecten van straling. „Zelfs lage doses straling hebben een groot effect op reproductieve gezondheid en voortplanting”, zo staat te lezen in het rapport.

14.30 uur – Uit Amerikaanse metingen van radioactiviteit rond de getroffen Fukushima I-kerncentrale blijkt dat de ergste nucleaire verontreiniging binnen de ingestelde 30 kilometerzone is gebleven. Een artikel van de RD-wetenschapsredactie.

14.15 uur – Het hoogste gebouw van Japan is vrijdag gewoon voltooid, ondanks de zware aardbeving en vele naschokken van de afgelopen week. De televisiemast met een hoogte van 630 meter staat in de Japanse hoofdstad Tokio. De televisietoren is gebouwd omdat de oude zendmast van 330 meter niet meer boven de andere gebouwen in Tokio uitkwam.

14.07 uur – Acht Nederlanders zijn ingegaan op het aanbod van de Nederlandse ambassade in Tokio om zondag te vertrekken. De ambassade heeft op twee KLM-vluchten 242 stoelen gereserveerd voor Nederlanders die het land willen verlaten. Het ministerie van Buitenlandse Zaken liet dat vrijdag weten na berichtgeving hierover op de website van de Wereldomroep. De kosten zijn voor rekening van de passagier en bedragen 700 euro.

13.48 uur – De Nederlandse ambassade in Japan verstrekt sinds vrijdag jodiumpillen aan Nederlanders die in het land verblijven. Dat schrijft ambassadeur Flip de Heer in een brief die op de website van de ambassade staat. Volgens De Heer blijft de situatie rond de kerncentrale Fukushima I zorgelijk. De ambassade heeft vanuit Nederland jodiumpillen laten overkomen. Nederlanders die wonen in de omgeving van de kerncentrale van Fukushima, in het Tohuku gebied en in Tokio, krijgen voorrang, aldus de ambassadeur.

13.41 uur – Beelden vanuit een helikopter die gisteren boven reactor 3 van de kerncentrale Fukusjima vloog.

13.39 uur – Twee honden overleefden de tsunami. De ene hond is gewond, maar zijn vriend wijkt niet van zijn zijde. Todat er een Japanse filmploeg verschijnt. Het lijkt alsof de filmploeg de honden aan hun lot overlaat. Maar wees gerust: ze zijn allebei gered. Via website www.welingelichtekringen.nl .

13.32 uur – Ook op de fotosite The Big Picture indringende beelden.

13.29 uur – De verschrikkelijke omvang van de ramp in Japan wordt zichtbaarder en zichtbaarder. Op de website Mail Online deze beelden.

13.24 uur – Japanners geven elkaar tips om te overleven via twitter. „Voor mensen die babymelk nodig hebben”, tweet @nakachi7, „als je rijst kookt, steek dan een lege kop in de rijstkoker. Het overschot van de rijst kan gebruikt worden als een substituut voor babymelk.”

13.10 uur – De situatie rond de kerncentrale Fukushima Dai’ichi wordt door de Japanse premier Kan „nog steeds zeer ernstig” genoemd. Hij sprak de natie toe.

12.56 uur – Tijdens de beving voor kust bij Sendai trad in het Cenrale Park in Tokyo zogenaamd liquefaction op, een vorm van drijfzand, die ontstaat als het grondwater en de bodem door extreme trilling een instabiel mengsel vormen. Dit is te zien op deze video.

12.50 uur – Vier raffinaderijen van het Japanse oliebedrijf Showa Shell Sekiyu draaien weer op volle toeren om te voorkomen dat er een tekort aan olie ontstaat als gevolg van de aardbeving in het Aziatische land. Dat heeft het concern vrijdag bekendgemaakt. Het Japanse oliebedrijf is voor 35 procent in handen van Royal Dutch Shell. Het Saudische Aramco heeft een belang van 15 procent in Showa Shell Sekiyu. De vier raffinaderijen van het Japanse concern zijn goed voor een productie van 655.000 vaten olie per dag.

12.31 uur – De groei in de luchtvaartindustrie zwakt flink af als gevolg van de aardbeving en de tsunami in Japan. Pas in de tweede helft van dit jaar kan er sprake zijn van herstel, meldde de internationale luchtvaartorganisatie IATA vrijdag.

11.55 uur – Waarom reageren Japanners zo gelaten op de afschuwelijke gevolgen van de aardbeving? En zijn die 180 doorwerkende werknemers bij de Fukushimacentrale ook in Japanse ogen helden? Buitenlandredacteur Ab Jansen vandaag in het Reformatorisch Dagblad.

11.44 uur – Het Japans Atoomagentschap rapporteert in twee documenten over de stand van zaken in de kerncentrale Fukushima.

11.33 uur – Japan kampt met de gevolgen van een zware aardbeving en een verwoestende tsunami. Ook is een nucleair rampscenario gaande. Hier een overzicht met de meest recente cijfers over de gevolgen van deze rampen.

11.16 uur – Overzicht van persbureau Reuters: wat ging er allemaal fout bij de getroffen kernreactor Fukushima?

10.37 uur – Het Japanse agentschap voor nucleaire veiligheid vreest dat een “Tsjernobyl oplossing” noodzakelijk dreigt te worden om een nucleaire ramp te voorkomen, zo meldde persbureau Reuters zojuist. Dat zou betekenen dat de reactoren bedekt moeten worden met zand en ingekapseld in beton. De woordvoerder voegde eraan toe dat momenteel met man en macht gewerkt wordt om de elektriciteitsaansluitingen te herstellen en de reactoren af te koelen.

10.26 uur – Het Japans atoomagentschap heeft het alarmniveau voor de ramp in kerncentrale Fukushima I verhoogd van vier naar vijf. Dat meldde de VN-atoomwaakhond IAEA vrijdag. De zogeheten INES-schaal voor nucleaire rampen loopt van een tot en met zeven. Tsjernobyl in 1986 valt in schaal zeven. Eerder stelde het Franse ASN dat Fukushima I zelfs in schaal zes thuis hoort.

10.15 uur – Japan worstelt nog steeds met de zwaar beschadigde kerncentrale Fukushima I waar gepoogd wordt de stroomvoorziening te herstellen zodat pompen weer koelwater kunnen aanvoeren. Veel vooruitgang is er niet.

10.10 uur – Wikipedia biedt een Engelstalig overzicht van de actuele staat van elke reactor van de Fukushimacentrale afzonderlijk.

9.02 uur – Door de zware aardbeving en de daaropvolgende tsunami in het noordoosten van Japan zijn zeker 6500 mensen om het leven gekomen. Daarmee ligt het dodental hoger dan dat van de aardbeving die in 1995 de Japanse stad Kobe trof. Daar kwamen meer dan 6400 mensen om het leven.

8.08 uur – De Nederlandse ambassade in Tokio heeft plaatsen gereserveerd op twee KLM-vluchten voor Nederlanders die weg willen uit Japan. Het ministerie van Buitenlandse Zaken liet dat vrijdag weten na berichtgeving hierover op de website van de Wereldomroep. Het gaat om vluchten die zondag vertrekken. De ambassade heeft 242 stoelen gereserveerd. De kosten zijn voor rekening van de passagier en bedragen 700 euro. Als de belangstelling groter is dan het aanbod, dan geldt ‘wie het eerst komt, die het eerst maalt’, aldus een woordvoerder.

8.06 uur – De groep van zeven rijkste economieën ter wereld, de G7, maakt zich sterk voor een afwaardering van de Japanse yen. Op die manier moeten de financiële markten, die door de aardbeving in Japan een flinke dreun hebben gekregen, tot rust worden gebracht.

7.07 uur – In Japan is vrijdag om 06.46 uur (onze tijd) een minuut stilte in acht genomen ter nagedachtenis aan de duizenden slachtoffers van de aardbeving en tsunami precies een week geleden. De Japanse tv liet beelden zien van bejaarde overlevenden van de ramp die hun hoofd bogen. Sommige overlevenden pinkten een traantje weg.

3.56 uur – De aardbeving en de tsunami die Japan vrijdag een week geleden troffen, hebben geleid tot bijna 17.000 doden en vermisten. Dat heeft de Japanse politie vrijdag bekendgemaakt. De autoriteiten hebben inmiddels 6405 doden geïdentificeerd. Zeker 10.259 mensen worden nog vermist. Ruim 2400 mensen raakten gewond. De verwachting is dat het dodental nog verder oploopt.

3.17 uur – De radioactieve straling vlakbij de Japanse kerncentrale Fukushima I heeft vrijdagochtend een nieuwe piek bereikt. De straling bereikte een niveau van twintig millisieverts per uur, meldden Amerikaanse media vrijdag. Dat is duizend keer meer dan een röntgenapparaat.

Bij drie van de reactoren van de kerncentrale stijgt witte, radioactieve rook op. Dat kan duiden op een nieuwe explosie. Wetenschappers blijven koortsachtig bezig om te voorkomen dat de nucleaire crisis zich verder verergert rondom de beschadigde reactoren.

01.56 uur –Uit drie reactoren van de zwaar gehavende kerncentrale Fukushima I in het noordoosten van Japan stijgt opnieuw stoom of witte rook op. Dat heeft het Japanse veiligheidsagentschap voor kernenergie vrijdag gemeld. Het is nog onduidelijk wat de oorzaak is van de rook- of stoomwolken en of die duiden op een nieuwe verslechtering van de situatie. De kerncentrale kampt met grote problemen sinds vorige week de koelsystemen uitvielen als gevolg van een zware aardbeving en een tsunami die daarop volgde.