LONDEN – WikiLeaksvoorman Julian Assange heeft donderdag het huis van bewaring in Londen verlaten. Dat meldden zowel een woordvoerder van WikiLeaks als het Britse persbureau PA.
Aanhangers van Assange en zijn onthullingssite WikiLeaks brachten 240.000 pond (ruim 283.000 euro) bijeen, zodat de 39-jarige Australiër in vrijheid kan afwachten of de Britse rechter besluit hem uit te leveren aan Zweden. Dat land wil Assange verhoren omdat hij in augustus in Stockholm twee vrouwen zou hebben aangerand.
De rechter besliste dinsdag al dat Assange op borgtocht vrij mocht komen, maar Zweden ging daartegen in beroep. De Zweedse autoriteiten hielden de rechter voor dat de kans groot was dat Assange zou onderduiken: „Hij kan zich verstoppen bij de vele aanhangers van WikiLeaks in Groot-Brittannië en in het buitenland.”
De rechter veegde dat argument donderdag van tafel omdat de WikiLeaks-hoofdredacteur zich vorige week zelf bij de politie meldde, waarna hij werd gearresteerd. De rechtbank vond dat „dit niet de houding is van iemand die justitie probeert te ontlopen.”
De borgsom van Assange is betaald door prominente mensenrechtenactivisten als Bianca Jagger, de ex-vrouw van Rolling Stones-zanger Mick Jagger. Ook de Amerikaanse documentairemaker Michael Moore en de Britse filmregisseur Ken Loach droegen bij.
Als Assange wordt vrijgelaten, gaat hij naar het landgoed van Vaughan Smith, een oud-officier van het Britse leger. Hij staat daar onder huisarrest, totdat over het uitleveringsverzoek van Zweden is beslist. Dat kan nog een aantal maanden duren.
Assange heeft altijd ontkend dat hij de Zweedse vrouwen heeft aangerand. Hij noemt de beschuldigingen onderdeel van een lastercampagne.
Julian Assange is het onderwerp van een wereldwijde controverse sinds zijn geesteskind WikiLeaks veel geheime Amerikaanse informatie naar buiten bracht.
De website verspreidde in juli en oktober documenten over de oorlog in Afghanistan en Irak. Sinds eind november brengt WikiLeaks stapsgewijs en in samenwerking met traditionele media in totaal een kwart miljoen Amerikaanse diplomatieke berichten naar buiten. De openbaringen, die inmiddels Cablegate worden genoemd, brachten vooral de Amerikanen tot razernij.
In de Verenigde Staten gaan inmiddels stemmen op om Assange uit te laten leveren en te berechten als terrorist wegens het verspreiden van de geheime informatie.
Ondertussen wordt WikiLeaks op allerlei manieren dwarsgezeten. Zo werd de Zwitserse bankrekening van Assange geblokkeerd en wilden de creditcardbedrijven MasterCard en Visa geen donaties meer overmaken naar de onthullingssite. Ook de provider van wikileaks.org, Amazon, staakte de dienstverlening.
Sympathisanten van WikiLeaks openden daarna cyberaanvallen op de bedrijven die WikiLeaks tegenwerkten.
Op vragen van journalisten of Washington achter de maatregelen zit, antwoordden de Amerikanen: „Wij hebben niemand onder druk gezet om iets te doen.”
WikiLeaksvoorman Julian Assange bij zijn vrijlating: „Het is geweldig om de frisse lucht van Londen weer te ruiken.”
„Tijdens mijn tijd in eenzame opsluiting in de kelder van een oude gevangenis heb ik kunnen nadenken over de omstandigheden van mensen wereldwijd die vastzitten in moeilijkere omstandigheden dan die van mij”, verklaarde Assange. Hij liet weten zijn werk voort te zetten en herhaalde onschuldig te zijn.