„Nederland kent nog geen claimcultuur”
Uit de uitspraak van het Haagse gerechtshof over het ernstig gehandicapte meisje Kelly kan niet geconcludeerd worden dat er in Nederland een claimcultuur bestaat. Ook is de conclusie niet gewettigd dat gehandicapte kinderen hun ouders voortaan kunnen aanklagen voor het feit dat zij geboren zijn.
Dat schrijft minister Donner van Justitie in antwoord op kamervragen door ChristenUnie, SGP, CDA, PvdA en D66. De rechter spreekt zich niet uit over het recht op leven of het recht op sterven van het kind, aldus de bewindsman, maar over een gemaakte beroepsfout. De bewuste verloskundige had de vrouw in kwestie serieus moeten nemen in haar verzoek tot prenataal onderzoek. Het feit dat zij al twee keer een miskraam had gehad en dat zij een neef heeft met afwijking aan de chromosomen, had voldoende reden moeten zijn de vrouw in haar verzoek tegemoet te komen.
Door dat niet te doen, is het ziekenhuis, het Leids Universitair Medisch Centrum, aansprakelijk voor een deel van de kosten die met het verzorgen van het gehandicapte kind gepaard gaan, oordeelde het Haagse gerechtshof. Hoe hoog de schadevergoeding is, is overigens nog niet bekend. Waarschijnlijk niet zo heel hoog, omdat uit te keren sociale voorzieningen ervan af worden getrokken, schrijft Donner.
Het kabinet meent dat de wetgever (regering en parlement) zich uiteindelijk nog een oordeel moet vormen over de kwestie die hier aan de orde is. Het huidige kabinet vindt het onwenselijk als het leven van een gehandicapt persoon als zodanig als een schadepost wordt beschouwd. Het desbetreffende arrest geeft voor die gedachte geen aanleiding, vindt de minister van Justitie. „Bij de geboorte van een gehandicapt kind kan de persoon nooit de schade zijn, maar alleen het bijzondere leed dat de persoon als gevolg van zijn handicap mogelijk ondervindt.”
Het kabinet stelt met nadruk dat uit de uitspraak van het Haagse hof niet kan worden afgeleid dat er een rechtsplicht bestaat om in bepaalde gevallen het leven van een kind te voorkomen. Ouders blijven in alle gevallen vrij om al dan niet prenataal onderzoek te laten verrichten en op grond van de uitslag daarvan al dan niet abortus te laten plegen. „Abortus provocatus is een van de handelingsopties”, aldus Donner.
De uitspraak van het Haagse gerechtshof veroorzaakte een maand geleden veel ophef. Het was niet eerder voorgekomen dat een rechter in Nederland iemands recht erkende om niet geboren te hoeven worden (een zogenaamde ”wrongful life claim”).