De circa 9000 stemlokalen gingen om 07.00 uur open en zullen twaalf uur later sluiten. Bijna 6 miljoen Zimbabwanen zijn stemgerechtigd. Morgan Tsvangirai heeft de verkiezingsstrijd opgegeven na een nieuwe golf van geweld, gelanceerd door het regeringsapparaat en de knokploegen van Mugabe. Tsvangirai van de Beweging voor Democratische Verandering (MDC) won de eerste ronde. Hij zocht zondag zijn toevlucht in de Nederlandse ambassade in Harare.

Tsvangirai, vrijwel alle onafhankelijke waarnemers, talrijke leiders uit Afrika en VN chef Ban Ki Moon menen dat onder deze omstandigheden geen eerlijke verkiezingen mogelijk zijn. Maar de 84 jarige Mugabe trekt zich niets van de kritiek aan. Hij meent dat hij langs deze weg nog een ambtstermijn in de wacht kan slepen. Hij heeft wel gesuggereerd dat met hem over de verdeling van de macht gepraat kan worden, zodra hij is herkozen als president.

„Mensen zullen worden gedwongen om te gaan stemmen, omdat het leger is gemobiliseerd om dit proces te overzien”, aldus Tsvangirai. „Traditionele leiders worden gedwongen om tegen hun gemeenschappen te zeggen dat ze moeten gaan stemmen. Het geweld en de druk op de bevolking gaan dus door”, sprak de oppositieleider.

Enkele Zimbabwanen zeiden op anonieme basis dat ze naar de stembus gaan uit zelfbescherming. Inkt op je wijsvinger toont aan wie de gang naar de stembus heeft gemaakt en wie niet. „Ik ga gewoon stemmen en zet wel een kruisje om te voorkomen dat ik lastig wordt gevallen”, aldus een Zimbabwaanse man.

De Zuid Afrikaanse president Thabo Mbeki weigerde ook donderdag zich aan te sluiten bij het koor van internationale critici op Mugabe. Mbeki hield staande dat gezien de situatie prioriteit moet worden gegeven aan verdere onderhandelingen. „Wij blijven ervan overtuigd dat er geen oplossing voor de problemen kan komen zonder overeenstemming tussen de politieke leiders van Zimbabwe. Niemand kan hun een oplossing opdringen.”

Italië wil dat de Europese Unie zijn ambassadeurs terugtrekt uit Zimbabwe. De Italiaanse minister voor Buitenlandse Zaken, Franco Frattini, vroeg vrijdag zijn Franse ambtsgenoot, Bernard Kouchner, dit onderwerp hoog op de agenda te zetten.
De VN Veiligheidsraad komt maandag bijeen om te praten over zwaardere sancties tegen Zimbabwe.