Nederland niet „slegs vir blanke”
Wat is de link tussen het Amerika van Martin Luther King, het Zuid-Afrika van de apartheid en het Nederland van nu? Dat een groep burgers op grond van afkomst in de hoek wordt gezet, zo klonk woensdag het antwoord in Den Haag. De boodschap van Doekle Terpstra is helder: alle moslims op één hoop vegen is heel erg fout.
Het is een beladen begrip geworden: verwildering. PVV-leider Wilders trok er fel tegen van leer, toen HBO-raadvoorzitter Terpstra het eind vorig jaar gebruikte om de manier van Wilders’ politiek aan de kaak te stellen. „Ronduit walgelijk”, vond de rechtse politicus. Overigens bedoelt Terpstra het begrip niet alleen als woordspelletje met Wilders’ naam, maar hij verwijst er ook mee naar zijn lijfspreuk uit Spreuken 29:18: ”Indien openbaring ontbreekt, verwildert het volk” (vertaling NBG 1951).
Ondanks Wilders’ kritiek kreeg Doekle Terpstra, ook oud-voorzitter van het CNV en CDA-lid, een stortvloed aan steunbetuigingen uit de samenleving. Gistermiddag gaf de bestuurder in debat met onder meer publicist Paul Scheffer verantwoording van zijn inmenging in het rumoerige integratiedebat. Dat gebeurde naar aanleiding van de veertigste sterfdag van de Amerikaanse predikant Martin Luther King.
„Ik zat in de auto toen ik radiorumoer hoorde over de veronderstelde fascistoïde Koran”, legt Terpstra uit. „Toen knapte er iets bij mij. Thuis moest ik dat eerst van me afschrijven.” Het leverde een bevlogen betoog op, dat eind vorig jaar werd gepubliceerd in Trouw. Daarin pleit hij -als christen- vooral voor respect, óók voor de woorden van de Koran. „Als Wilders de Bijbel op een vergelijkbare manier zou beoordelen als hij doet met de Koran, zou hij constateren dat ook daarin verhalen staan die ik -en hij waarschijnlijk ook- niet graag werkelijkheid zie worden. Toch is de Bijbel vooral een boek dat uitnodigt om met elkaar te leven in vrede, in liefde en in hoop.”
Uit alle reacties die op Terpstra’s betoog volgden, werd het initiatief ”Benoemen en bouwen” geboren; in eerste instantie een manifest met 57 andere prominenten, nu uitgewerkt tot een boek. Het initiatief leverde de ambitieuze Terpstra -hij wordt wel getipt als mogelijke opvolger van premier Balkenende- naast veel lof ook kritiek op: hij zou de ogen sluiten voor de reële problemen met betrekking tot integratie, en bovendien zou zijn initiatief het zoveelste clubje worden dat uit louter blanken bestaat die praten over anderen. Daarnaast benoemt Terpstra wel veel in zijn boek, maar niet expliciet dat sommige problemen onlosmakelijk met de islam als religie verbonden lijken te zijn.
„Sommige problemen zijn inderdaad gekoppeld aan de islam”, reageert Terpstra. „Als je kijkt naar problemen als eerwraak of vrouwenbesnijdenis, zijn dat duidelijk geen onderwerpen van christenen. Tegelijkertijd geldt ook hier dat vrouwenbesnijdenis niet iets is van dé moslim. Wij hebben de fout gemaakt er een eenheidsworst van te maken.”
Desondanks wordt islamitisch terreur, hoeveel moslims het ook afkeuren, wél gerechtvaardigd uit naam van de Koran.
„Maar als we 900.000 moslims hebben in dit land, durf ik wel te stellen dat 899.000 van hen als rechtschapen burger door het leven gaan. Voor die kleine groep is het heel simpel: houd je niet aan de spelregels, dan wacht rechtsvervolging. Waar het om gaat is dat de hele groep daar niet onder moet lijden.”
Welke verhalen uit de Bijbel ziet u niet graag werkelijkheid worden?
„Het blijkt dat het aantal stenigingen in de Bijbel groter is dan in de Koran, terwijl we vaak het idee hebben dat het precies andersom is. Ik geloof dat ook de moslim in een traditie staat van hoop, geloof en liefde. Hij staat daar echter in met een verwijzing naar de profeet Mohammed. Wij staan daar in met een verwijzing naar de christelijke traditie, dat is het grote verschil.”
Er is nauwelijks een cultuur van dialoog in de islamitische wereld, stelt zelfs de orthodoxe moslimdenker Tariq Ramadan. Dat wordt lastig nu u juist allochtonen bij uw initiatief wilt betrekken.
„Dat is lastig, ja. Maar het mooie is dat integratie niet alleen van de nieuwkomers verwacht mag worden. Het gaat ook om de vraag hoe jij en ik tegenover hen staan en wat wij eraan doen om deze maatschappij leefbaar te houden.”
Dus toch een clubje van blanken?
„Onze samenleving is niet „slegs vir blanke”, zoals in Zuid-Afrika ten tijde van de apartheid het geval was. Als het toch een clubje van alleen blanken wordt, stop ik er onmiddellijk mee.”
Het boek ”Benoemen en bouwen” van Doekle Terpstra is uitgegeven door uitgeverij Ten Have en is hier te bestellen.
