In Jordanië zullen dertig kranten, radiostations en websites een campagne beginnen om Nederlandse goederen te boycotten, maakte een woordvoerder vrijdag bekend.

In een spoedberaad na het uitbrengen van de film Fitna besloten de media donderdagavond om „het extremistische en zionistische Kamerlid” aan te klagen, aldus de zegsman.

Ook hebben zij Arabische leiders opgeroepen hun banden met Nederland te herzien. Leiders van Arabische landen, verzameld in de Arabische Liga, komen dit weekeinde bijeen in het Syrische Damascus.

Denemarken
In Denemarken heeft een politicus de film vrijdag afgedaan als „afgrijselijk” en alleen te vergelijken met nazi-propaganda. Men moet teruggaan naar de nazi-propagandafilm ”Der ewige Jude” om de film Fitna van Wilders te kunnen beschrijven, aldus de sociaaldemocraat Mogens Jensen. Het enige wat ontbreekt, zijn de ratten als beeld van de moslims”. Het fractielid van de grootste oppositiepartij van Denemarken stelt dat Wilders met de film „uitnodigt tot rechtstreekse gewelddadige confrontatie”.

In Denemarken is veel aandacht voor Fitna omdat de film opnieuw de beruchte Deense cartoon van de profeet Mohammed met een bom in zijn tulband in beeld brengt. Die tekening leidde twee jaar geleden tot gewelddadige protesten tegen Denemarken en een boycot van Deense bedrijven in de islamitische wereld.

De voormalige Deense minister van Buitenlandse Zaken, Uffe Elleman Jensen, noemt de film „weerzinwekkend”. Wel vindt de liberaal Fitna „zeer goed gemaakt”.

De leider van de extreemrechtse Deense Volkspartij reageert gematigder. „Het is een gewelddadige film met onaangename scenes, maar we weten dat deze zaken gebeuren”, aldus voorzitter Pia Kjaersgaard.

Pakistan
Tientallen islamisten hebben vrijdag bij een moskee in het Zuid-Pakistaanse Karachi betoogd tegen Wilders’ film. De betoging was georganiseerd door Pakistans grootste moslimpartij, de Jamaat-e-Islami. Enkele betogers eisten dat Pakistan de diplomatieke betrekkingen met Nederland verbreekt.

„Het zijn wilden en ongeciviliseerden. Alle moslimlanden zouden moeten opstaan om de snode bedoelingen van deze mensen gezamenlijk het hoofd te bieden”, zei een plaatselijke partijleider.

„De ongelovigen durven keer op keer zulke daden te plegen omdat onze eigen leiders met hen samenspannen”, zei een andere partijleider. „Had de Pakistaanse regering actie ondernomen tegen de tekenaars van de spotprenten, dan hadden ze de film niet durven maken.”

De betogers kondigden een grotere bijeenkomst aan voor 6 april.

Indonesië
De Indonesische parlementsvoorzitter heeft vrijdag kritisch gereageerd. De film is gemaakt in het land dat Indonesië ruim driehonderd jaar lang heeft „onderdrukt”, verwees voorzitter Hidayat nur Wahid van het Raadgevend Volkscongres naar de koloniale periode. „Nederland zou geen oude wonden open moeten maken.”

De film zal in Indonesië „grote emotie” veroorzaken, verwacht de politicus. De uitgestrekte archipel in Zuidoost-Azië is het grootste moslimland ter wereld. Circa 88 procent van de 225 miljoen inwoners is moslim. Het Indonesische ministerie van Buitenlandse Zaken noemde de film „misleidend en vol racisme”. Het uitbrengen is „een onverantwoordelijke actie onder de dekmantel van de persvrijheid”, aldus een woordvoerder.

Een parlementslid heeft volgens Indonesische media de regering inmiddels opgeroepen de site waarop Fitna is te zien te blokkeren. „Vrijheid van meningsuiting heeft zijn grenzen”, aldus Yoyoh Yusro, die vreest voor religieuze onlusten.

Arabische zender
Op de internetpagina van de Arabischtalige nieuwszender al-Arabiya is het artikel over de film het bericht waarop lezers vrijdag het meest hebben gereageerd.De zender bespreekt in een artikel onder de kop ”Premier Nederland keurt film Wilders af wegens koppeling islam aan terrorisme” de reacties van premier Balkenende en minister Verhagen van Buitenlandse Zaken. Voorts wordt Muhammad Sayyid Tantawi, de leider van de Egyptische al-Azhar-moskee en -universiteit geciteerd. Tantawi zou tegen de Nederlandse ambassadeur hebben gezegd dat de Nederlandse regering alles zou moeten doen om de uitzending van de film te stoppen. Zwijgen en afwachten noemde hij onacceptabel.

Op de website van al-Jazeera staat een kort bericht over het uitbrengen van de film. Ook hier roept het bericht veel reacties op. Die variëren van de opmerking dat men het beste maar om de film kan lachen tot het oproepen tot een boycot van Nederlandse producten. Hoewel de film was aangekondigd in lokale en internationale kranten, krijgt de film in andere Arabischtalige media vooralsnog erg weinig aandacht. Het dagblad Sharq al-Awsat (Midden-Oosten) zette een bericht van persbureau Reuters op de website en ook de Arabische versie van de BBC meldt het nieuws. Op de elektronische voorpagina’s van veel Arabischtalige dagbladen is het echter niet te vinden.

Beroepsbetogers
De aandacht kan echter nog komen. Uiteindelijk duurde het meer dan drie maanden eer dat radicale moslims en beroepsbetogers zich opwonden over „godslasterlijkel spotprenten” die 30 september 2005 in Denemarken verschenen.

Een commentator in de Algerijnse krant Le Soir d’Algérie is om bijzondere redenen ontstemd over Wilders’ filmpje. Hassane Zerrouky stelde vrijdag op de internetsite van deze krant dat veel machthebbers in islamitische landen dankbaar gebruik maken van dergelijke belagers in westerse landen. Het leidt weer even af van het wanbeleid en de econonomische en culturele stagnatie.

Onder de kop ”Het religieuze, het politieke en Wilders’” stelde de Algerijnse commentator dat „Wilders’ racistische filmpje vast en zeker boze betogers op de been brengt, maar het is vooral weer een fantastische afleiding voor de huidige regimes”. Het kost hen niets om onder het mom van verdediging van de islam de collectieve passies opnieuw uit te buiten in plaats van de werkelijke problemen te lijf gaan.