Het idee voor een geautomatiseerde tankrobot kwam bij Nico van Staveren, eigenaar van 26 pompstations in Flevoland, opborrelen toen hij vier jaar geleden een bezoek bracht aan het achtkoppige ingenieursbureau Rotec Engineering. Hij knoopte een gesprek aan met directeur Henk Hofman. „Dat bedrijf heeft veel ervaring in het automatiseren van de melkveehouderij. Ik dacht direct: Als je met een robot koeien kunt melken die stuk voor stuk verschillend zijn, moet je zeker geautomatiseerd een auto vol kunnen gooien met brandstof.”Van Staverens gedachte was niet nieuw. „In Zweden bestaat een geautomatiseerd station voor vrachtwagens en in de VS zijn ze ook bezig geweest met iets dergelijks, maar die ontwikkeling is weer stopgezet”, weet Hofman uit marktonderzoek. „Maar ik heb geen enkel initiatief kunnen vinden op deze schaal voor personenauto’s. „Ruim 80 procent van de 200 meest voorkomende auto’s kunnen we inmiddels met deze robot bedienen.”

Een groot verschil met eerdere ontwikkelingen is dat de bestaande pompen niet vervangen hoeven te worden, benadrukt Hofman. „Wij zetten de robot er gewoon naast, als een pompbediende. De overstap naar deze robot is daardoor heel laagdrempelig.” Gisteren namen Van Staveren en Hofman in Emmeloord de Tankpitstop in gebruik, onder toeziend oog van minister Van der Hoeven van Economische Zaken, de commissaris van de Koningin in Flevoland en de burgemeester van Emmeloord. De minister hield er een gratis tank benzine aan over.

Veiligheid
Zodra de chauffeur van Van der Hoeven -die als eerste voor het oog van cameraploegen, persfotografen en journalisten de Tankpitstop mag uitproberen- de robot nadert, geeft een scherm hem informatie over de juiste positie van de dienstbolide. „De auto op het scherm is nu nog rood”, wijst Van Staveren. „De groene pijl geeft aan dat hij verder naar voren moet en een balkje onder in het scherm geeft een indicatie over de afstand.”

De auto op het scherm kleurt groen als de chauffeur de Audi op de juiste plaats heeft geparkeerd. Overigens zorgt de nadrukkelijke aanwezigheid van de pers voor wat aanloopproblemen. „Het systeem werkt met sensoren en stopt zodra er mensen in de buurt komen”, aldus Hofman. „Dat is omwille van de veiligheid verplicht.”

Als de pers zich tot op gepaste afstand van de auto van Van der Hoeven heeft teruggetrokken, schuift een deur open en komt de blauwe robot in het zicht. Het apparaat, dat eruitziet als een reusachtige arm, is volgens Hofman een gangbare industriële robot. „Een soortgelijk apparaat kom je tegen in de melkstal, in de autofabriek en in de lasserij. Alleen het handje dat eraan zit, hebben we speciaal voor deze toepassing ontwikkeld.”

Het handje nadert de klep van de tankdop, bekijkt deze van alle kanten, maakt een foto en besluit uiteindelijk het met zijn zuignapje te openen. „Sensoren in de robot meten de afstand, de camera fotografeert de contouren van de klep, vergelijkt deze foto met plaatjes in een centrale database en weet vervolgens hoe de auto precies geparkeerd staat”, legt Hofman uit.

Vervolgens draait een ander deel van de hand de dop van de tank. „Elk type dop haalt hij er probleemloos af, of het nu een schroefdop is of een met een bajonetsluiting.” Met een dop die met een sleutel ontgrendeld moet worden, weet de robot volgens Hofman geen raad. „Nóg niet. De oplossing is vrij eenvoudig.”

Hoe weet de robot welk type dop hij voor zijn neus heeft? „Ieder die bij zo’n apparaat wil tanken, moet lid worden van Tankpitstop”, aldus Van Staveren. „Hij krijgt een RFID-chip onder zijn voorruit geplakt waarin alle informatie is opgeslagen, zoals type auto, brandstofsoort en bankrekeningnummer. In een centrale database hebben we de eigenschappen van de gangbaarste auto’s opgeslagen.”

Krasje
Terwijl de robot de dop in zijn hand houdt, pakt hij het juiste vulpistool en laat de brandstof in de tank vloeien. Elke beweging is uiterst gecontroleerd, voor een krasje op de blauwe lak hoeft Van der Hoeven niet bang te zijn. „Gedurende het tanken houden de sensoren en de camera de positie van de auto nauwkeurig in de gaten, zodat de robot de dop op de juiste plek terugplaatst.”

Het komende jaar wil Van Staveren tien tankstations in Flevoland van het 80.000 euro kostende apparaat voorzien. Dit forse bedrag is in de brandstofprijs niet terug te vinden, verzekert de pomphouder. Nadelen zijn er niet, volgens hem. „Dankzij de Tankpitstop hoef je niet in weer en wind de tank te vullen en krijg je geen vieze handen. In de tijd dat de robot het werk doet, kun je wegdromen, even je agenda raadplegen of een bakje koffie halen bij de pompshop. De Tankpitstop maakt tanken weer leuk.”