„Contact met ontvoerders cruciaal”
WEESP (ANP) - Het contact met de ontvoerders is bepalend voor het verdere verloop en de afloop van een ontvoeringszaak. Wanneer de politie op de hoogte is van de eis, kan zij de mogelijkheden tot onderhandelen onderzoeken. Als uit dat contact ook blijkt waar de betrokkenen zich bevinden, heeft de politie helemaal een mooi aanknopingspunt.
Dat stelt ontvoeringsdeskundige Kees Sietsma. Hij werd in de jaren tachtig als chef van de Amsterdamse recherche landelijk bekend door zijn betrokkenheid bij een aantal geruchtmakende ontvoeringszaken in Nederland, zoals die van Freddy Heineken en Gerrit-Jan Heijn. Na zijn politieloopbaan begon Sietsma een bedrijf dat vermogende mensen adviseert over hun beveiliging.De eerste dagen na een ontvoering houdt de politie zich bezig met onderzoek op de plaats waar het misdrijf is begonnen, het verhoren van mogelijke getuigen en buurtonderzoek. De familie, bekenden en collega’s van het slachtoffer worden ondervraagd over mogelijke motieven voor de ontvoering.
Al in een vroeg stadium betrekt de politie de familie van het slachtoffer bij de zaak, onder meer voor overleg over de te voeren onderhandelingen. Volgens Sietsma spelen de wensen van de familie een grote rol. „Zeker wanneer de ontvoerders geld eisen van de familie is goede samenwerking tussen politie en familie een must.”
Contact met de ontvoerders kan ertoe leiden dat de politie hun verblijfplaats achterhaalt. „Ook kan dan worden bekeken wat de mogelijkheden tot onderhandelen zijn. Dat is cruciaal.” Hoe dat contact plaatsheeft, is volgens Sietsma tekenend voor de rest van de zaak. „Loopt het contact via advertenties in de krant, via internet of met brieven?”
Hoeveel mensen de politie op de zaak zet, hangt van veel factoren af. Met de ontvoering van miljonairsdochter Claudia Melchers hielden vijftig rechercheurs zich bezig. Sietsma wijst er op dat het aantal afhankelijk van de ontwikkelingen kan worden bijgesteld. Over de mogelijke inzet van bemiddelaars en de overdracht van losgeld wil de oud-politiechef niet speculeren.
Een expert binnen de politie wil daar anoniem wel iets over zeggen. Hij legt uit dat er bij ontvoeringen speciaal getrainde onderhandelaars worden ingezet om contact met de ontvoerders te onderhouden. Het is aan hen om te proberen de zaak tot een goed einde te brengen.
De politiedeskundige constateert dat er veel meer ontvoeringen plaatshebben dan het publiek weet. „Verreweg de meeste gebeuren binnen het criminele milieu. Het gaat er dan vaak om geld of drugs voor het slachtoffer te ruilen. Ontvoering wordt in het milieu gebruikt als een soort drukmiddel, een waarschuwing: We hebben je in de tang. Je kunt bijvoorbeeld denken dat het doel van ontvoerders is een tijdige levering van iets af te dwingen of de prijs van iets laag te houden of te verlagen.”
Soms is er ook een ander motief voor een ontvoering. Oorzaken liggen dan bijvoorbeeld bij problemen in de relationele sfeer of binnen de familie.
„Het doel van onderhandelingen met ontvoerders is zo snel mogelijk een eind aan een ontvoering te maken. De veiligheid van het slachtoffer staat altijd voorop. Liefst wordt er geen losgeld betaald, omdat succes voor de ontvoerders andere criminelen kan aanmoedigen tot het plegen van eenzelfde soort misdrijf”, verduidelijkt de anonieme expert. „Ook hangt de aard van de onderhandelingen en het wel of niet betalen van losgeld af van de wil van de familie van een slachtoffer.”
De deskundige vertelt dat het een lastig probleem is om snel aan een grote som geld te komen als is besloten om losgeld te betalen. „Waar haal je die miljoenen cash snel vandaan? Banken hebben dat niet zomaar liggen. De ontvoerders stellen bovendien meestal nog eisen over de wijze waarop het bedrag moet worden overgedragen, dus dat maakt het extra lastig.”