Filmbeelden koningin Wilhelmina op UNESCO-lijst
De VN-organisatie voor wetenschap, onderwijs en cultuur, UNESCO, heeft een unieke collectie 19e-eeuws filmmateriaal, die is verdeeld over vier grote filmmusea in Europa en de VS, opgenomen in de Memory of the World Register. Dat heeft Eye Filmmuseum, dat een van de vier archieven beheert, woensdag bekendgemaakt. De rest van de collectie is verdeeld over het British Film Institute, het Museum of Modern Art in New York en het Centre national du cinéma in Parijs.
Het gaat om filmpjes van één minuut die rond 1900 zijn gemaakt. Leden van diverse koningshuizen zijn te zien op het materiaal, onder wie koningin Wilhelmina en de Britse koningin Victoria.
De collectie unieke beelden is rond 1900 gedraaid op het bijzondere filmformaat 68 mm. De driehonderd filmpjes zijn gemaakt door de Mutoscope and Biograph Company, die in 1895 in New York werd opgericht. Het bedrijf breidde zich al snel uit met vestigingen in Groot-Brittannië, Nederland, Duitsland en Frankrijk. De medewerkers van de filmmaatschappij reisden vanaf 1896 met hun speciale camera’s de hele wereld over en filmden tal van onderwerpen, variërend van bijzondere evenementen en gebeurtenissen tot opnamen van specifieke culturele gebruiken.
Omdat bioscopen nog niet bestonden, werden de films vertoond in muziekzalen, operahuizen, theaters en andere uitgaansgelegenheden. In Nederland werden deze vertoningen onder meer gehouden in Theater Carré in Amsterdam. Nu het materiaal is opgenomen op de lijst, helpt UNESCO de vier instellingen om de driehonderd filmpjes voor het nageslacht te bewaren. Volgens Eye is het sowieso bijzonder dat de filmpjes er na 125 jaar nog zijn. De celluloidfilms zijn ongelooflijk kwetsbaar. De combinatie van fysieke kwetsbaarheid van het materiaal en de korte duur van de commerciële inzetbaarheid van bioscoopfilms heeft ertoe geleid dat ongeveer 80 procent van alle films die voor 1930 werden geproduceerd verloren is gegaan.
