MuziekOrgel

Ingebruikname Mense Ruiter & Van Rossumorgel Koepelkerk Renswoude

Het nieuwe orgel van de Koepelkerk in Renswoude wordt vrijdag 11 april in gebruik genomen. Het instrument heeft een „zoete, weldadige klank”.

Redactie muziek
9 April 2025 09:32Gewijzigd op 9 April 2025 09:45Leestijd 3 minuten
Het Mense Ruiter & Van Rossumorgel van de Koepelkerk in Renswoude. beeld Mense Ruiter & Van Rossum Orgelmakers
Het Mense Ruiter & Van Rossumorgel van de Koepelkerk in Renswoude. beeld Mense Ruiter & Van Rossum Orgelmakers

Dat zegt Sander Booij, mededirecteur van Mense Ruiter & Van Rossum Orgelmakers. Dit bedrijf kreeg in 2021 de opdracht voor de bouw van een nieuw orgel met gebruikmaking van historisch pijpwerk voor de Koepelkerk. Onderzoek aan het pijpwerk van het bestaande orgel leverde verrassende ontdekkingen op, wat leidde tot aanpassing van het oorspronkelijke plan. Zeven van de 21 registers zijn van ouder datum.

De Koepelkerk kreeg in 1866 een gebruikt eenklaviers orgel, dat onmiskenbaar van zuidelijke herkomst moet zijn geweest. De bouwer is onbekend. De firma De Koff gebruikte dit pijpwerk in 1936 bij de bouw van het nieuwe orgel.

Na de demontage van dit instrument in 2021 volgde uitgebreid onderzoek. Daarbij lukte het niet om te achterhalen van wiens hand het 18e-eeuwse pijpwerk van zuidelijke makelij is. Datzelfde geldt voor het pijpwerk van de Fluit 8’ en de Fluit 4’, die volgens Booij waarschijnlijk uit de 17e-eeuw dateren. Het 19e-eeuwse pijpwerk is zo goed als zeker van orgelmaker J. J. Vollebregt & Zoon, die in het midden van de negentiende eeuw voornamelijk in Noord-Brabant actief was.

De fraaie klank en de hoge kwaliteit van het werk van Vollebregt bleken uitstekend aan te sluiten bij het beeld dat de Renswoudse orgelcommissie voor het nieuwe orgel voor ogen had. Daarom is besloten de lijn van het aanwezige Vollebregtpijpwerk door te trekken om daarmee eenheid in het concept te creëren. Wel bleef er ruimte om op details eigen keuzes te maken. „Vollebregt had niet de intentie om luide orgels te bouwen”, weet Booij. „Zijn instrumenten bezitten een zoete, weldadige klank en zullen niet overrompelen door een hoop kabaal. Dat geldt ook voor het orgel in Renswoude, dat wel de kerk goed vult en toegesneden is voor het begeleiden van de samenzang. Het instrument is met 21 stemmen best groot voor de kerkruimte. Dit biedt de organisten veel mogelijkheden om te variëren.”

Een belangrijk onderdeel van het vernieuwde plan voor het orgel was de uitbreiding van 18 naar 21 registers en de wijziging van de dispositie en de mensurering van het nieuwe pijpwerk. Ook in details van het frontontwerp en de klaviatuur is de invloed van Vollebregt zichtbaar geworden. Hiervoor is onder meer gekeken naar de Vollebregtorgels in Breugel en Sleen.

De eerder geplande dispositie is uitgebreid met een Bourdon 16’ en een Gemshoorn 4’ op het hoofdwerk. De Terts 1 3/5’ bas/discant van het hoofdwerk verviel en is een Cornet 3 sterk discant geworden, die in halfopen registerstand gebruikt kan worden als een Sesquialter 2 sterk.

Op het pedaal ontbrak een achtvoets register. Met het maken van een nieuwe pedaallade kwam er ruimte voor de Octaaf Bas 8’, waarvan de grootste zes pijpen uit het De Kofforgel zijn overgenomen. In plaats van een Fagot 16′ kreeg het pedaal een Bazuin 16′ met volle bekerlengte.

De ingebruikname op 11 april begint om 20.00 uur. Adviseur Peter van Dijk en orgelmaker Sander Booij demonstreren het orgel. Wilfred Folmer, een van de organisten van de Koepelkerk, begeleidt de samenzang.

Zie ook: hervormdrenswoude.nl.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl
Vond je dit artikel nuttig?

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer