Wetenschapsfinancier NWO wil samen met andere organisaties uit het hoger onderwijs bekijken wat er kan. Voorzitter Marcel Levi denkt daarbij in de eerste plaats aan Nederlandse onderzoekers die nu in de VS werken. „Er zitten ongelooflijk veel Nederlandse wetenschappers in de VS, vaak ook echt goede”, lichtte Levi toe op Radio 1. „Er is al jaren een braindrain vanuit Europa naar de VS, het is niet verkeerd om de rollen eens om te draaien.” NWO denkt na over manieren om hun eventuele terugkeer te ondersteunen.

Een concreet plan ligt er nog niet, maar NWO wil samen met universiteitskoepel UNL en andere partijen met voorstellen komen - en financiering vinden. Dat is niet gemakkelijk, want het Nederlandse kabinet bezuinigt honderden miljoenen euro’s per jaar op hoger onderwijs en onderzoek.

De Amerikaanse president Donald Trump heeft sinds zijn aantreden een reeks maatregelen genomen die de wetenschap inperken. Onderzoekers mogen bepaalde woorden niet meer gebruiken, bijvoorbeeld op het gebied van gender. Ook mogen ze niet meer naar buitenlandse congressen en zijn geldstromen bevroren.

Ook de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) vindt de ontwikkelingen in de VS zorgwekkend. De organisatie merkt dat het onderwerp sterk leeft in de achterban. „De waarde van de wetenschap wordt miskend en het internationale systeem waarin kennis wordt gedeeld, wordt vernield”, vat een woordvoerster van de KNAW de zorgen samen.