Terwijl Europa, met Oekraïne voorop, worstelt met Rusland, kijkt menig Aziatisch land met argusogen naar China. Zo liggen de Filipijnen overhoop met de grote buurman in de Zuid-Chinese Zee, raken Indiase en Chinese militairen geregeld slaags in de Himalaya en zijn de keren dat China Taiwan ontwricht met zogenoemde militaire oefeningen nauwelijks meer te tellen.

Als tegenwicht gingen landen als India, de Filipijnen en Taiwan (hoewel officieel geen land) in zee met de VS, of versterkten bestaande banden. Zo is India een gewaardeerd lid van de Quad, een samenwerkingsverband waartoe verder de VS, Japan en Australië behoren. De Quad wil Chinese invloed in de regio tegengaan. En de VS en Taiwan zijn sinds jaar en dag innig aan elkaar verbonden. De wapenbestellingen van Taiwan in Amerika namen de laatste jaren fors toe.

Taiwanezen hebben met bezorgdheid gekeken naar de behandeling van Zelensky in het Witte Huis

Maar nu de regering-Trump Canada en Groenland dreigt te annexeren, Oekraïne als een baksteen lijkt te laten vallen en het Kremlin het hof maakt, tellen vrienden en bondgenoten hun knopen, ook in het verre Azië.

De Singaporese defensieminister Ng Eng Hen gebruikte vorige maand heldere taal om de veranderende positie van de VS op het wereldtoneel te omschrijven. „De VS hebben nu, gewild of ongewild, hun imago zien veranderen van bevrijder naar grote verstorende factor, naar een huisbaas die huur komt eisen.”

Het buitenlandbeleid van de VS, dat ”Amerika Eerst” als kompas heeft, gaat volgens hem gevolgen hebben voor handelsstromen én voor veiligheid, want die twee zijn volgens hem onlosmakelijk verbonden. Op wie kunnen Aziatische landen nog rekenen als de VS zich terugtrekken als beschermheer en China intussen steeds machtiger wordt?

De zorgen van Ng Eng Hen zijn de zorgen van menig ander Aziatisch land. Taiwanezen hebben met bezorgdheid gekeken naar de behandeling van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky vorige week in het Witte Huis. Ze vragen zich openlijk af of ook zij het risico lopen verraden te worden door hun belangrijkste bondgenoot, ook omdat Trump eerder heeft gezegd dat Taiwan voor zijn veiligheid moet betalen. Tegelijk kan Taiwan moed putten uit de boodschap van de regering-Trump dat ze zich niet te veel met Oekraïne wil bemoeien, omdat haar prioriteiten in Azië ligt.

Ook in Manila klinkt twijfel over de toewijding van de VS, hoewel ze daar verwachten dat het bondgenootschap met de VS intact blijft, omdat ze in China een gemeenschappelijke vijand hebben.

India heeft nog de minste reden om zich ongerust te maken. Niet alleen mogen de presidenten Donald Trump en Narendra Modi –allebei sterke mannen– elkaar, ook bewaart het land van oudsher niet al zijn (veiligheids)eieren in één mandje. Die strategie is ook voor andere landen zo gek nog niet.

rd.nl/buza