Topman NS vraagt om ‘coulance’ overheid rond boetes door HSL
NS-topman Wouter Koolmees vraagt om „coulance” van de overheid wat betreft boetes voor het te laat komen en uitvallen van treinen. Het spoorbedrijf voldeed vorig jaar niet aan alle stiptheidseisen van de overheid. Maar volgens Koolmees komt dit vooral door de prestaties van de hogesnelheidslijn (HSL).
Een belangrijke zogenoemde bodemwaarde voor het op tijd komen van alle treinreizen werd nipt wel gehaald, maar er zijn ook zogenoemde streefwaardes en daar voldeed de NS in 2024 niet aan. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat kan daarom een boete opleggen.
Volgens Koolmees wordt er nog met het ministerie gepraat over deze kwestie. Door constructiefouten in spoorviaducten had de HSL veel last van opgelegde snelheidsbeperkingen, stipt hij aan. Hij vindt dat de overheid bij een besluit rekening moet houden met deze problemen, die volgens hem ook doorwerkten in de andere cijfers. „Daar kunnen wij als NS niks aan doen.”
Uit de jaarcijfers van de NS kwam woensdag naar voren dat treinreizigers vorig jaar vaker te laat op hun bestemming arriveerden. Ruim 89 procent van de reizigers was wel op tijd, tegen bijna 90 procent in 2023. Op tijd betekent dat een treinreis minder dan vijf minuten vertraging heeft. Ook uitval van treinen is in dit cijfer meegenomen. De bodemwaarde waaraan de NS moest voldoen bedroeg iets minder dan 89 procent, maar de streefwaarde lag op 91,5 procent, beduidend hoger dus.
Wanneer puur naar de HSL wordt gekeken, zijn de verschillen groter. Daar kwam uiteindelijk maar 69 procent van de treinreizen op tijd aan. In totaal zijn er elf prestatie-indicatoren. In twee gevallen haalde de NS de bodemwaardes niet. Van de cijfers die al bekend zijn, werd in zeven gevallen niet aan de streefwaardes voldaan.
Als er een boete volgt, kan dit gaan om miljoenen euro’s. Volgens concessieafspraken is de NS per niet gehaalde streefwaarde een maximale geldsom van 1,5 miljoen euro verschuldigd. De totale geldsom voor het tekortschieten in het behalen van een of meer bodemwaardes bedraagt ten hoogste 6,5 miljoen euro per jaar.
Koolmees wees in zijn toelichting ook naar het „recordaantal werkzaamheden” op het spoor. Wel slaagde de NS erin om verbeteringen door te voeren, waardoor volgens de topman in de loop van vorig jaar meer treinen op tijd gingen rijden. Langdurige snelheidsbeperkingen werden ook verwerkt in de dienstregeling. Koolmees verwacht dat de verbeterende trend in 2025 doorzet.