Na de onverkwikkelijke ruzie tussen Zelensky enerzijds en de Amerikaanse president Trump en zijn vicepresident Vance anderzijds van afgelopen vrijdag, liet Trump maandag weten alle militaire hulp aan Oekraïne op te schorten. Na de discutabele behandeling van Zelensky door Trump in het Witte Huis, deed hij er daarmee nog een roekeloos schepje bovenop. Want met die aankondiging zette Trump de veiligheid van Oekraïne op het spel en speelde hij Rusland onmiskenbaar in de kaart.

Lees ook

Witte Huis ”heroverweegt” stop militaire hulp aan Oekraïne

Met de opschorting van militaire hulp lieten de Verenigde Staten zich bovendien van hun onbetrouwbare kant zien. Zei Vance vrijdag nog dat Zelensky moest inzien dat diplomatie de sleutel is om tot vrede te komen, een paar dagen later gebruikt Trump het opschorten van steun als een ordinair pressiemiddel. Daarmee zet hij de veiligheid van Oekraïense burgers direct op het spel; een belang waarvan Trump en Vance vrijdag nog betoogden dat hoog in het vaandel te hebben staan.

Zelensky weet dat een oplossing zonder de Verenigde Staten zo goed als onmogelijk is

De VS lieten weten de leveringspauze te laten duren tot Zelensky „de goede wil” zou tonen om tot vrede te komen. Dat deed hij dinsdag. In zijn verklaring op X toonde de Oekraïense president zich bovendien respectvol en dankbaar richting Trump en de VS. Daarmee kwam hij ruimhartig tegemoet aan de verwijten van respectloosheid en ondankbaarheid van vrijdag.

Toch is de stap van Zelensky om de hand te reiken aan Trump verstandig; hij had ook weinig keus. Met deze onvermijdelijke stap –Trump zelf zei dinsdag van Zelensky een belangrijke brief te hebben ontvangen– is de weg weer open om de grondstoffendeal te tekenen en te onderhandelen over vrede tussen Rusland en Oekraïne. Na de botsing van afgelopen vrijdag is dat goed nieuws.

Vrijwel alle oorlogen ­–en waarschijnlijk ook die tussen Rusland en Oekraïne– eindigen aan de onderhandelingstafel; dat weet Zelensky. Hij weet ook dat een oplossing zonder de VS zo goed als onmogelijk is, hoe groot de rol ook is die Europa voor zich ziet en op zich neemt. Een andere optie dan weer toenadering zoeken tot Trump had Zelensky dan ook simpelweg niet.

De vraag blijft welk belang Trump bij de onderhandelingen voor ogen heeft. Tot nu toe lijkt dat vooral en vooreerst het belang van Amerika zelf te zijn. Het principe ”America first” is bij Trump en de zijnen leidend. Dat bleek dinsdag opnieuw tijdens de toespraak die hij gaf in het Congres – een speech vol borstklopperij en eigenbelang. Of de veiligheidsbelangen van Oekraïne op de lange termijn bij Trump echt in goede handen zijn, is daarom maar de vraag.