Patrick Welp (52) houdt kantoor in een ruimte van een voormalige tricotagefabriek naast het Textielmuseum. Makers, productontwikkelaars en kunstenaars werken op deze plek samen aan bijzondere textielprojecten. In een hoek staan twee breimachines. Ze worden door de Brabander gebruikt om te testen of gerecyclede garens geschikt zijn voor de productie van sokken.

Welp komt in 2019 in contact met een Pakistaans bedrijf. Dit exporteert sokken, gemaakt van snijafval uit de textielindustrie, naar de Verenigde Staten. „Een onderneming die de hele keten in beheer heeft: van katoen tot sok. Ik ben met deze fabriek gaan samenwerken voor de Europese markt. Corona gooide echter roet in het eten. Daardoor kon ik geen producten meer ontwikkelen.”

Productieresten

Het idee voor gerecyclede sokken was echter geboren. Bedoeld wordt: sokken van gerecycled materiaal. En ook die omschrijving dekt niet helemaal de lading. Welp: „In de winkel staat op de verpakking wel vaak dat het om gerecyclede producten gaat, maar meestal gaat het om productieresten. Echte recycling richt zich op gebruikte materialen.”

Deze werkwijze levert twaalf keer minder CO₂-uitstoot op  vergeleken met die van de meeste andere textielproducten

Welp schafte twee sokkenmachines aan en liet zich bijstaan door breiers uit Portugal. De machines plaatste hij in Tilburg en zo ontstond de onderneming Vodde. „We gebruiken alleen wat op de textielafvalberg terechtkomt.”

In Zuid-Europa vindt Welp een partner die van gebruikt textiel vezels en garen maakt. In de periode van lockdowns experimenteert de eigenaar van Vodde met het vervaardigen van garens en test hij die door er sokken van te maken in Tilburg. Hij werkt daarbij samen met grote inzamelaars als Sympany en Humana. Zijn eerste afnemer is de politie, die afgedankte uniformen inlevert en sokken ervoor terugneemt. Daarmee is de keten rond: „Ze kopen hun uniformen weer terug in de vorm van blauwgele sokken.”

De garens worden op kleur gemengd tijdens het sorteren en terugbrengen naar vezel. Daardoor bevatten ze –naast de basiskleuren– vaak zachte tinten. Verfbaden komen er niet aan te pas. „Die zijn schadelijk voor het milieu.”

Uit een onderzoek blijkt volgens Welp dat zijn werkwijze twaalf keer minder CO₂-uitstoot oplevert in vergelijking met die van de meeste andere textielproducten. Per 1000 kilo verbruikt hij 2418 liter minder water en 10.000 vierkante meter minder grond.

Internationaal

Na twee jaar ontwikkelen opent Vodde in 2021 een webshop. Het project levert het bedrijf een award van de Kamer van Koophandel op.

In enkele jaren tijd ontdekken grote retailklanten de Tilburgse onderneming, waaronder Zeeman, modemerken en producenten van bedrijfskleding. Ook overheidsdiensten weten Vodde steeds beter te vinden. Ongeveer een vijfde van de sokken vindt zijn weg naar het buitenland, vooral naar Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland.

In Nederland adviseert Vodde de circa 800 bedrijven die te maken hebben met de UPV Textiel. UPV staat voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Dit is een combinatie van regels die fabrikanten verantwoordelijk maken voor het inzamelen en hergebruiken van het afval van hun producten.

Om zijn ideaal te verwezenlijken heeft Welp een internationale keten opgebouwd, die zich vanuit Nederland uitstrekt naar Zuid-Europese landen en Pakistan. De sokken worden in die landen gemaakt. Van productie in Noord-Europa ziet hij het voorlopig niet komen. „Nederland is goed in distributie en innovatie. Grootschalige textielproductie gebeurt op andere plaatsen.”

Welp verwacht voor zijn onderneming de komende jaren een sterke groei. „De mogelijkheden zijn onbeperkt. Ook in het maken van andere kledingstukken zie ik kansen.”