AFM schrijft accountants aan om te oppervlakkig fraudeonderzoek
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft accountantskantoren in Nederland aangeschreven na een kritisch rapport over hun onderzoek naar risico’s op fraude bij bedrijven. Uit een steekproef van controles van jaarrekeningen maakt de toezichthouder op dat accountants vaak te weinig doen om mogelijke fraude te ontdekken.
„Gezien het belang en de bijzondere aard van frauderisico’s vragen deze risico’s om extra aandacht in de controle. De accountant dient de aard, timing en omvang van de controlewerkzaamheden aan te passen om op deze risico’s in te spelen”, schreef de AFM aan accountants.
Bedrijven en organisaties kunnen bijvoorbeeld frauderen door omkoping of door onjuiste informatie over de omzet te geven. Accountants spelen volgens de AFM een belangrijke rol bij het signaleren van dit soort risico’s op fraude.
De AFM bekeek bij 32 controles hoe accountants onderzoek deden naar de risicogebieden die ze zelf hadden uitgelicht. In 23 gevallen vond de toezichthouder dat de accountant onvoldoende of ongeschikte informatie had gekregen om die frauderisico’s goed te kunnen beoordelen. Ook stemden ze vaak de manier van controleren niet goed af op specifieke risico’s.
Bij zes controles vond de AFM ook dat de accountant geen goede „professioneel-kritische houding” had. Ze deden dan onvoldoende extra onderzoek bij opvallende informatie, bijvoorbeeld over betalingen aan landen waar veel corruptie is.
De AFM hamert al langer op een verbetering van accountantscontroles op mogelijke fraude. In 2023 klaagde de instantie bijvoorbeeld over tekortkomingen in de analyse waarmee accountants bepalen waar de grootste risico’s op fraude bij een specifieke onderneming zitten.
In de deze week verstuurde brieven roept de AFM accountantskantoren op een plan van aanpak op te stellen voor beter onderzoek naar frauderisico’s. De kantoren zouden vervolgens ook moeten nagaan hoe effectief verbetermaatregelen zijn.
De Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) noemt de uitkomsten van het onderzoek „teleurstellend”. Tegelijkertijd benadrukt de NBA dat de AFM ook positieve voorbeelden signaleert van accountants die controles met „de juiste diepgang hebben uitgevoerd”.