Permanente grenscontroles, een inreisverbod voor personen zonder geldige reisdocumenten, detentie voor migranten die gedeporteerd worden en meer hulp voor deelstaten bij uitzettingen.

De door CDU-leider Friedrich Merz voorgestelde maatregelen werden met 348 stemmen voor en 345 tegen aangenomen. Tien parlementariërs onthielden zich van stemming. Dat betekent dat de AfD een beslissende stem heeft gehad.

Vooral het compromis met de radicaal-rechtse partij maakt veel tongen los. Tot vandaag werd samenwerking met de AfD door alle partijen afgewezen. Ook door Merz. In een resolutie van de partij uit 2020 staat: „Voor de CDU geldt: er is geen sprake van samenwerking met de AfD – noch in directe noch in indirecte vorm”. Dat betekent ook geen voorstellen in stemming brengen waarbij de steun van extreemrechts nodig is voor een meerderheid.

Dat hij dat toch heeft gedaan, rechtvaardigde de mogelijk toekomstige bondskanselier als volgt: „Wat in wezen goed is, wordt niet verkeerd omdat de verkeerde mensen het ermee eens zijn”.

Directe aanleiding voor de CDU/CSU-motie was een fatale steekpartij die vorige week in Aschaffenburg (Beieren) plaatshad. Een 28-jarige Afghaan stak in een park een 2-jarig kind en een 41-jarige man dood. Overigens is het niet het eerste incident. Duitsland wordt al maanden geteisterd door aanslagen van uitgeprocedeerde asielzoekers.

Onvergeeflijke fout

Hoewel de motie niet bindend is, verhoogt deze in ieder geval de druk op de regering in aanloop naar de parlementsverkiezingen in februari en laat de stemming zien wat Merz bereid is te doen voor een strenger migratiebeleid. Of dat ook leidt tot een verdergaande samenwerking met de AfD, houdt de gemoederen in Duitsland flink bezig.

Een nieuwe verbintenis met de radicaal-rechtse partij zou hoe dan ook tot een historische coalitie kunnen leiden. Volgens de peilingen zouden de christendemocraten en de AfD samen namelijk op ongeveer de helft van de stemmen kunnen rekenen.

Zover komt het volgens de CDU echter niet: als het aan Merz ligt, blijft de ‘brandmuur’ –ondanks zijn wankeling– gewoon bestaan. De partijleiding zegt niet opnieuw afhankelijk te willen zijn van goedkeuring van extreemrechts en sluit een toekomstige coalitie uit.

Toch kunnen andere partijen roet in het eten gooien. Als onder meer de Groenen en Scholz’ SPD na de verkiezingen weigeren met de CDU/CSU samen te werken –de bondskanselier noemde Merz’ actie een onvergeeflijke fout– kan het zijn dat de CDU-leider de AfD voor een meerderheid opnieuw nodig heeft.