Partijen: leren van Hawija, meeste fracties reageren nog niet
Partijen in de Tweede Kamer willen dat het kabinet lessen trekt uit het kritische rapport van de commissie-Sorgdrager over de luchtaanval op Hawija. Door een combinatie van gebrekkige inlichtingen en bewust genomen risico’s vielen daarbij zeventig burgerdoden. De Kamer is bovendien keer op keer onjuist geïnformeerd, vooral in de jaren erna. Het grootste deel van de partijen reageert nog niet.
De PVV liet maandag nog niet van zich horen. De tweede regeringspartij VVD wacht de kabinetsreactie af. Die wordt ergens in de komende twee maanden verwacht. GroenLinks-PvdA, de grootste oppositiepartij, bestudeert het bijna 300 pagina’s tellende rapport nog. Dinsdag zal de fractie de conclusies van de commissie in haar vergadering bespreken.
„Het is verschrikkelijk dat er zoveel onschuldige burgerslachtoffers zijn gevallen bij het bombardement op de wapenfabriek in Hawija in de strijd tegen IS”, schrijft NSC-Kamerlid Olger van Dijk. De commissie trekt volgens hem „harde en pijnlijke conclusies die we niet kunnen negeren”. Dat de Kamer steeds onjuist en onvolledig is geïnformeerd noemt Van Dijk „buitengewoon ernstig”. „Het is duidelijk dat voorgaande kabinetten flink tekort zijn geschoten.”
„Voor een beschaafd land is dit ongelooflijk pijnlijk”, schrijft D66’er Jan Paternotte over de conclusies van de commissie. „Het kabinet informeerde ons ‘keer op keer onvolledig en onjuist’. En dat over de meest dodelijke F16-aanval in de Nederlandse geschiedenis, met zeker 70 onschuldige doden.” Hij wil een „spoedig debat” en verantwoording van het kabinet.
De wens tot een debat kondigde ook de SP donderdag al aan, toen een deel van het rapport via RTL Nieuws op straat lag. „Ze hebben Nederland met leugens een oorlog in gerommeld”, concludeerde SP-leider Jimmy Dijk toen op X. „Daarbij zijn er onschuldige slachtoffers gevallen. De waarheid moet boven tafel. Spoeddebat is aangevraagd.”
Ook SGP’er Diederik van Dijk wil dat er wordt geleerd van de conclusies. De positie van het parlement „staat of valt met betrouwbare informatievoorziening” door het kabinet, vindt het Kamerlid. Hij wil een „gedegen reactie” van defensieminister Ruben Brekelmans, met daarna een „ordentelijk Kamerdebat en dan conclusies trekken”.