De oppositie, die grotendeels in ballingschap zit in het buitenland, spreekt van een schijnverkiezing. Ze heeft de bevolking opgeroepen om een vakje aan te kruisen waarmee ze alle vijf de kandidaten afwijzen.

De vorige presidentsverkiezingen (in 2020) leidden tot massale protesten. De oppositie claimde dat Svetlana Tichanovskaja overtuigend had gewonnen, maar de officiële uitslag toonde een overweldigende overwinning voor Loekasjenko met meer dan 80 procent van de stemmen. Belarussen protesteerden wekenlang op straat en duizenden mensen werden opgepakt. Westerse landen steunden de claim van Tichanovskaja en erkennen de uitslag niet.

Tichanovskaja woont nu in Litouwen en reist door Europa om het verzet tegen Loekasjenko te leiden. Toch heeft ze niet opgeroepen tot nieuwe grote protesten rond de verkiezingen. Ze zei eerder deze maand dat dit niet het juiste moment is. „Ik wil niet dat mensen hun vrijheid nu opofferen voor niets”, zei ze in een interview met persbureau AFP. „Ik vraag mensen om zichzelf te sparen voor een echt goed moment. Dat zal zeker komen, en mensen moeten er klaar voor zijn.”

Volgens mensenrechtenorganisatie Viasna is in elk geval geen sprake van vrije verkiezingen. Er zouden zeker 1250 politieke gevangenen vastzitten en alle onafhankelijke media zijn verboden. Ook westerse leiders noemen de stembusgang een schijnvertoning. „We weten al wat het resultaat zal zijn”, zei de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp bijvoorbeeld vorige week.

Loekasjenko zelf lijkt zich ook geen zorgen te maken over de verkiezingen. „Om eerlijk te zijn volg ik het niet”, zei hij over de campagne. „Daar heb ik simpelweg geen tijd voor.” De 70-jarige leider, die ook wel de laatste dictator van Europa wordt genoemd, kan bij winst nog vijf jaar aanblijven.