Zaterdag worden opnieuw gijzelaars vrijgelaten, belooft Hamas • Eerste 90 Palestijnse gevangenen vrij
Volg dit liveblog voor het laatste nieuws over het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas.
Advertentie
Hulporganisaties staan klaar om extra hulp te leveren in Gaza, maar de toegang tot de zwaar getroffen Gazastrook blijft onzeker.
Dat meldt Giro555, een samenwerkingsverband van organisaties als het Rode Kruis en Oxfam Novib, die tot dusver 25 miljoen euro ophaalde voor het Midden-Oosten. Op de eerste dag van het akkoord tussen Hamas en Israël gingen ruim zeshonderd trucks met hulpgoederen Gaza in, maar volgens een woordvoerder van Giro555 valt nog maar te bezien of dat zo blijft.
In het tijdelijke bestand is afgesproken dat er zeshonderd vrachtwagens per dag de Gazastrook in zouden mogen. Deze zijn gevuld met spullen die nu het hardst nodig zijn, zoals eten, vaccinaties en brandstof voor bijvoorbeeld medische apparatuur en kachels. Volgens de woordvoerder zijn de noden dusdanig hoog dat er „veel meer” trucks nodig zijn om alle monden te voeden en mensen medische hulp te bieden.
Onderdeel van het akkoord is dat zieke en gewonde mensen uit Gaza mogen voor een behandeling, maar het is onbekend voor hoeveel mensen dit geldt en wanneer zij de Gazastrook kunnen verlaten, aldus de woordvoerder. Volgens haar is het „heel belangrijk” dat dit snel en op grote schaal gebeurt, omdat ziekenhuizen in de Gazastrook soms niet in staat zijn om levens te redden.
Na vijftien maanden strijd is zondag het bestand tussen Israël en Hamas in Gaza ingegaan. De terreurgroep heeft de eerste drie gijzelaars vrijgelaten, terwijl Israël op zijn beurt negentig Palestijnse gevangenen liet gaan.
De VN-hulporganisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA) meldt een „eerste goede dag” van het bestand in de Gazastrook. Daar ging zondag een staakt-het-vuren in tussen Hamas en Israël.
„Na meer dan 470 dagen, horen de mensen in Gaza het geluid van spelende kinderen in plaats van bombardementen en luchtaanvallen”, stelt UNRWA-chef Philippe Lazzarini in een verklaring. „Hulp en commerciële voorraden beginnen soepel binnen te stromen.” Hij dankt het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) voor de ondersteuning bij de uitwisseling van Israëlische gijzelaars voor Palestijnse gevangenen.
Lazzarini schrijft dat het staakt-het-vuren moet standhouden en alle onderdelen van de overeenkomst moeten worden uitgevoerd. „Het is een stap in de goede richting naar duurzame vrede en stabiliteit voor iedereen. We zullen geen moeite sparen om het enorme leed te verlichten en de humanitaire hulp op te schalen.” De VN-organisatie meldde zondag dat 4000 truckladingen humanitaire hulp klaarstaan.
De UNRWA is de grootste hulporganisatie in de Gazastrook. Deze organisatie verleent hulp aan ongeveer 6 miljoen Palestijnen in de Palestijnse gebieden en de nabijgelegen landen Libanon, Jordanië en Syrië.
De Palestijnse beweging Hamas heeft de vrijlating van negentig Palestijnse gevangenen gevierd. Ook de Brits-Israëlische Emily Damari, die werd vastgehouden door Hamas, is opgelucht dat ze weer naar huis kon. „Ik ben de blijste persoon ter wereld”, schreef ze op Instagram.
„Liefde, liefde, liefde”, staat op het account van Damari, meldt nieuwssite The Times of Israel. „Ik heb mijn dierbare leven terug.” Damari, een van de drie gijzelaars die zondag werd vrijgelaten, bedankte haar familie en vrienden voor hun steun en zei dat haar hart is „ontploft van vreugde”.
Hamas heeft het Palestijnse volk gefeliciteerd met de „bevrijding” van de Palestijnse gevangenen die afgelopen nacht aankwamen in de Gazastrook. Zij werden met gejuich ontvangen. Volgens Hamas vertoonden de gevangenen tekenen van verwaarlozing en uitputting. De drie gijzelaars waren volgens het Rode Kruis in relatief goede gezondheid.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) van de Verenigde Naties heeft „systematische toegang” door heel Gaza nodig om hulp te bieden aan de bevolking nu het bestand tussen Israël en Hamas is ingegaan. Dat zei de WHO zondag.
Volgens de organisatie moeten de „veiligheidsobstakels die hulpoperaties belemmeren worden verwijderd”. Voor de wapenstilstand, die zondagochtend inging, had Israël de volledige controle over de hoeveelheid en de aard van de hulp die Gaza binnenkwam.
Slechts de helft van de 36 ziekenhuizen is volgens de WHO nog deels operationeel. Bijna alle ziekenhuizen zijn beschadigd of gedeeltelijk verwoest. Slechts 38 procent van de gezondheidscentra functioneert nog.
Volgens het ministerie van Gezondheidszorg in Gaza zijn er tijdens de oorlog meer dan 110.000 mensen gewond geraakt. De WHO acht dit aantal betrouwbaar en zegt dat een kwart van de gewonden „levensveranderende verwondingen” heeft en revalidatie nodig heeft. 12.000 mensen hebben volgens de WHO elders behandeling nodig en moeten daarom worden geëvacueerd.
De vertegenwoordiger van de WHO in Gaza, Rik Peeperkorn, zei afgelopen week dat de komende vijf tot zeven jaar ten minste 10 miljard dollar (9,7 miljard euro) nodig is om het zorgstelsel in Gaza weer op te bouwen. Alleen in de komende anderhalf jaar is al zo’n 3 miljard dollar nodig, aldus Peeperkorn.
De eerste 90 Palestijnse gevangenen zijn vrijgelaten na het bereiken van het bestand tussen Israël en Hamas. Dat maakte de Israëlische gevangenisautoriteit bekend.
Een deel van de vrijgelaten gevangenen werd in twee bussen naar de plaats Beitunia op de Westelijke Jordaanoever gebracht. Daar werden ze door honderden Palestijnen met gejuich ontvangen.
Om 10.15 uur Nederlandse tijd is het bestand in de Gazastrook zondag ingegaan. Hamas heeft Israël op zondagochtend een lijst bezorgd met de namen van de eerste gijzelaars die worden vrijgelaten. Dat was een voorwaarde voor Israël om het bestand te laten ingaan.
Zondag heeft Hamas de eerste drie gijzelaars vrijgelaten na het bestand met Israël. Het gaat om drie Israëlische vrouwen. Zij zijn in de Palestijnse Gazastrook overgedragen aan het Rode Kruis, dat ze naar de Israëlische strijdkrachten bracht. Zij zaten bijna vijfhonderd dagen gevangen.
In totaal moeten er volgens de afspraken 33 gijzelaars worden vrijgelaten. Zij worden geruild tegen 2000 Palestijnse gevangenen.
Zaterdag worden opnieuw Israëlische gijzelaars vrijgelaten die vastzitten in de Gazastrook. Dat zei een hoge functionaris van de Palestijnse beweging Hamas zondag tegen persbureau AFP. De Amerikaanse president Joe Biden schreef op X dat er "binnen zeven dagen" nog eens vier Israëlische vrouwen zouden vrijkomen.
"De vrijlating van de tweede groep Israëlische gevangenen zal aankomende zaterdagavond plaatsvinden, op de zevende dag van het staakt-het-vuren", zei de Hamasfunctionaris, die niet zei hoeveel Israëlische en Palestijnse gevangenen die dag worden vrijgelaten.
Volgens Biden worden na de volgende vrijlating van gijzelaars om de zeven dagen steeds minstens drie gijzelaars vrijgelaten. Onder hen zouden ook twee Amerikaanse staatsburgers zijn.
Zondag werden bij het ingaan van het bestand tussen Israël en Hamas de eerste drie vrouwelijke gijzelaars vrijgelaten. In totaal moeten er in de eerste fase van het akkoord 33 Israëlische gijzelaars vrijkomen. In ruil worden bijna 2000 Palestijnse gevangenen vrijgelaten. Het is de bedoeling dat Israël zondag al negentig van hen overdraagt.
Hamas heeft zondag de eerste gijzelaars vrijgelaten. Het gaat om drie Israëlische vrouwen. Zij zijn in de Palestijnse Gazastrook overgedragen aan het Rode Kruis, dat ze naar de Israëlische strijdkrachten bracht. Zij zaten bijna vijfhonderd dagen gevangen.
Volgens een lijst van Hamas gaat het om de burgers Romi Gonen (24), Emily Damari (28) en de 31-jarige Doron Shtanbar Khair (Steinbrecher). De komende zeven dagen zullen nog eens vier levende gijzelaars worden overgedragen.
In totaal moeten 33 ontvoerden in de eerste fase van de wapenstilstand vrijkomen. De gijzelaars worden geruild tegen ongeveer 2000 Palestijnse gevangenen. Voor de nu vrijgekomen vrouwen laat Israël ongeveer negentig Palestijnse gevangenen, voornamelijk vrouwen en minderjarigen, op een later tijdstip vrij uit Israëlische gevangenissen.
Dubbele nationaliteit
Alle gijzelaars waren ontvoerd tijdens het bloedbad op 7 oktober 2023 in Israël. Gijzelaars worden in de regel naar een ziekenhuis gebracht voor controle. Daar ontmoeten ze ook hun families.
Damari, een van de drie gijzelaars die vrijkwam, heeft ook de Britse nationaliteit. Steinbrecher is ook Roemeens. Beiden werden uit hun woningen in een kibboets meegenomen. Gonen werd ontvoerd op het Supernova muziekfestival. Ze raakte daarbij gewond.
Nu het bestand tussen Israël en Hamas is ingegaan, zijn duizenden ontheemde Palestijnen in de Gazastrook op weg gegaan naar huis. Dat zien journalisten van het Franse persbureau AFP.
Vanuit gebieden rond Gaza-Stad zijn mensen te zien die noordwaarts trekken vanuit hun schuilplaatsen. Sommigen maken het V-teken, dat staat voor overwinning, aldus AFP. Ze dragen tenten, kleding en andere bezittingen met zich mee en reizen te voet, met ezelwagens en auto's.
Om 10.15 uur Nederlandse tijd is het bestand in de Gazastrook ingegaan, heeft de Israëlische regering bekendgemaakt. Hamas heeft Israël op zondagochtend een lijst bezorgd met de namen van de eerste gijzelaars die worden vrijgelaten. Dat was een voorwaarde voor Israël om het bestand te laten ingaan.
Een woordvoerder van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu meldt dat de drie gijzelaars zondag nog worden vrijgelaten, na 15.00 uur Nederlandse tijd. Volgens de lijst van Hamas gaat het om drie jonge vrouwen: Romi Gonen (24), Emily Damari (28) en Doron Shtanbar Khair (31). In de komende zeven dagen zouden nog eens vier levende gijzelaars worden overgedragen.
Het bestand had aanvankelijk om 07.30 uur Nederlandse tijd moeten ingaan, maar dat tijdstip werd uitgesteld omdat Israël de namenlijst nog niet had ontvangen. Netanyahu was zaterdagavond met die extra eis gekomen. In de uren tussen het aanvankelijke startmoment en het werkelijke startmoment ging Israël door met aanvallen. Volgens Palestijnse bronnen zijn daardoor nog zeker acht mensen om het leven gekomen.
De eerste fase van het bestand bestaat uit een staakt-het-vuren van zes weken en de ruil van 33 Israëlische gijzelaars tegen 1904 Palestijnse gevangenen in diezelfde periode. Daarna volgen nog twee fases, waarin meer gijzelaars tegen gevangenen worden geruild.
Vanaf zondagochtend geldt in de Gazastrook een bestand, nadat Israëlische en Palestijnse onderhandelaars woensdag een akkoord hadden bereikt. Het Qatarese ministerie van Buitenlandse Zaken en het Israëlische leger (IDF) meldden zaterdag dat het bestand om 08.30 uur lokale tijd ingaat (07.30 uur Nederlandse tijd). Eerder circuleerde nog 12.15 uur lokale tijd als startmoment.
De eerste fase van het bestand duurt zes weken en omvat een staakt-het-vuren. Ook worden in die periode 33 Israëlische gijzelaars geruild tegen 1904 Palestijnse gevangenen. 737 van die Palestijnen hebben deelgenomen aan de aanval van 7 oktober 2023. Daarna volgen nog twee fases.
Mogelijk zouden zondagmiddag al drie vrouwelijke gijzelaars worden overgedragen aan het Rode Kruis, maakte het Witte Huis bekend. De Israëlische zender Channel 12 berichtte de ruil te verwachten rond 16.00 uur lokale tijd. De overige gijzelaars zouden in fases, verdeeld over de komende weken, vrijkomen.
Het was tot het laatste moment spannend of het bestand zondag in werking zou treden, omdat de Israëlische regering nog haar goedkeuring moest geven. Dat gebeurde uiteindelijk tijdens een stemming in de nacht van vrijdag op zaterdag.
Ook vonden er na het sluiten van de deal woensdag nog volop vijandelijkheden plaats. Daarbij zouden er volgens Palestijnse bronnen nog zeker 119 mensen om het leven zijn gekomen. Sinds het uitbreken van het conflict in oktober vorig jaar zijn bijna 47.000 Palestijnen omgekomen, de meerderheid van hen kinderen en vrouwen.
De deal werd mede onderhandeld door diplomaten uit Qatar, Egypte en de Verenigde Staten. Door het aanstaande aantreden van president Donald Trump waren zowel de Midden-Oostengezant van Trump, Steve Witkoff, als die van president Joe Biden, Brett McGurk, de voorbije week betrokken bij de onderhandelingen.
Netanyahu: „Israël tolereert geen schendingen van de overeenkomst. De enige verantwoordelijkheid ligt bij Hamas.”
Advertentie