Waarnemend president streeft naar stabiliteit in politieke chaos Zuid-Korea
De nieuwe waarnemend president van Zuid-Korea, minister van Financiën Choi Sang-mok, zegt te streven naar stabiliteit in een land vol politieke chaos. Eerder vrijdag stemde een meerderheid van het Zuid-Koreaanse parlement voor de afzetting van Chois voorganger Han Duck-soo.
„Ik zal mijn uiterste best doen om de staatszaken te stabiliseren”, zei Hans opvolger Choi nadat hij vrijdag de interim-functie had gekregen. „Het minimaliseren van politieke onrust is op dit moment van het grootste belang.” De regering zal er volgens hem alles aan doen om „deze periode van onrust” te overwinnen.
Han is afgezet omdat hij weigerde kandidaten voor te dragen voor het constitutioneel hof. Dat hof moet beslissen of de geschorste president Yoon Suk-yeol wordt ontslagen of mag terugkeren op zijn post. Drie van de negen zetels in het constitutioneel hof zijn momenteel echter vacant. De afzettingsprocedure van Yoon kan weliswaar met zes rechters doorgaan, maar die moeten het dan wel unaniem met elkaar eens zijn.
Het Zuid-Koreaanse parlement schoof donderdag drie kandidaten naar voren. De partijloze Han weigerde hen echter te benoemen, omdat er tussen de regering en de oppositie onenigheid is over de te benoemen personen. Han meent dat de benoemingen buiten zijn bevoegdheden vallen en wilde alleen kandidaten benoemen als de conservatieve regeringspartij PPP en de liberale oppositie er een compromis over zouden sluiten.
Aanvechten
De Democratische Partij (DP) wil juist graag vaart maken met de definitieve afzetting van Yoon. In dat geval kunnen er nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven. De liberale oppositiepartij –die nu al 170 zetels in het 300-koppige parlement bezet– maakt daarbij goede kans op een verkiezingszege en zou hoogstwaarschijnlijk de volgende president mogen leveren. Donderdag diende de DP een motie in om de waarnemend president af te zetten. De afzettingsmotie werd vrijdag aangenomen met 192 van de 300 stemmen. Het is nooit eerder voorgekomen in de geschiedenis van Zuid-Korea dat een waarnemend president is afgezet.
Regeringspartij PPP, die 108 zetels in het parlement heeft, onthield zich van stemming. De parlementsvoorzitter had vlak voor de stemming aangegeven dat een gewone meerderheid voldoende zou zijn om Han af te zetten. Dat is voor het afzetten van een premier inderdaad toereikend, maar voor de afzetting van een president is officieel een tweederdemeerderheid vereist. De PPP wil de afzetting gaan aanvechten bij het constitutioneel hof. Han heeft laten weten het besluit van het parlement ondertussen te respecteren.
Noodtoestand
Het is al een maand uiterst onrustig in de Zuid-Koreaanse politiek. Op 3 december schokte Yoon de wereld toen hij een militaire noodtoestand uitriep. Naar eigen zeggen werd de president tegengewerkt door „pro-Noord-Koreaanse krachten” in de Zuid-Koreaanse politiek. Feitelijk was de draconische maatregel bedoeld om meer macht naar zich toe te trekken, nadat de liberale oppositie zijn begrotingsvoorstel had weggestemd en meerdere afzettingsprocedures tegen politieke hoogwaardigheidsbekleders was begonnen.
Uren later trok de president de maatregel onder druk van het parlement in. Hij werd daarna op non-actief gesteld en vervangen door premier Han. Nu het parlement ook Han heeft weggestuurd, gaat de functie van waarnemend president volgens de wet naar de volgende in de politieke hiërarchie: minister van Financiën Choi. Intussen buigt het constitutioneel hof zich over de vraag of Han daadwerkelijk moet worden afgezet.
Tegelijk met de stemming over de afzetting van Han hield het constitutioneel hof vrijdag de eerste hoorzitting in het afzettingsproces van Yoon. De rechters hebben 180 dagen de tijd om een beslissing te nemen over de afzetting van de president.
De roep vanuit de oppositie om Yoon te arresteren wordt luider. Woensdag kwam de afgezette president opnieuw niet opdagen na een dagvaarding van de anticorruptieautoriteiten en openbaar aanklagers van het land, net als na zijn eerste dagvaarding op 15 december. Het feit dat Yoon de dagvaarding nu al voor de tweede keer negeert, leidt tot veel kritiek. Gevreesd wordt dat in de tijd die Yoon rekt met zijn weigering om voor verhoor te verschijnen bewijsmateriaal kan worden vernietigd.