Onzekerheid resteert na Kamerdebat over verkoop Volksbank
Moet de Volksbank op termijn verkocht worden of in handen blijven van de overheid? Over die vraag verschilt de Tweede Kamer fundamenteel van mening met de minister van Financiën.
Er hangt een donkere wolk van onzekerheid boven het hoofdkantoor van de Volksbank. Minister Heinen (Financiën), NL Financial Investments –de stichting (NLFI) die namens de staat onder meer de Volksbank-aandelen beheert– en de Volksbankdirectie zitten op één lijn. Zij zien een toekomst voor zich met een Volksbank in handen van een nieuwe eigenaar: een grote investeerder dan wel een variëteit aan aandeelhouders.
De Tweede Kamer heeft een fundamenteel tegengestelde visie op de toekomst van de bank: het Rijk moet eigenaar blijven. De ontstane patstelling betekent dat de Volksbankdirectie de komende tijd besluiten moet nemen, terwijl het antwoord op de vraag ”Krijgen we straks een nieuwe baas?” een stuk onzekerder geworden is.
Deze week botsten de belangen openlijk in de vergaderzaal van de Tweede Kamer. Namens een Kamermeerderheid deed GL-PvdA-Kamerlid Van der Lee een dringende oproep aan minister Heinen: staak alle voorbereidingen op een mogelijke verkoop.
„Het besluit dat ik eerder genomen heb, draai ik niet terug” - Eelco Heinen, minister van Financiën
Het antwoord van de minister van Financiën liet aan duidelijkheid niets te wensen over. „Het richtinggevende besluit dat ik eerder genomen heb, draai ik niet terug. Als aandeelhouder vraag ik de Volksbank nog steeds om zich klaar te maken voor een verkoop”, aldus Heinen.
Harde botsing
„Als u zegt: „Ik ga geen andere opties onderzoeken”, dan wordt het een harde botsing, te zijner tijd”, reageerde GL-PvdA-Kamerlid Van der Lee.
In de Kamer vindt de minister betrekkelijk weinig steun voor de door hem verdedigde koers. Alleen VVD, D66, Volt en JA21 staan achter het op termijn verkopen van de Volksbank. Regeringspartijen PVV, NSC en BBB willen de bank in staatshanden houden, net als GL-PvdA, CDA, SP, PvdD, DENK, FvD, SGP en CU.
De Volksbank is de moederorganisatie achter SNS Bank, ASN Bank, RegioBank en hypotheekaanbieder BLG Wonen. Qua grootte is de bank de vierde bank van Nederland. Sinds 2015 is de Volksbank volledig in handen van de staat.
Bij aankoop van de Volksbank is afgesproken dat de bank op termijn weer verkocht wordt, luidt een van de argumenten van minister Heinen. Dat is sinds de nationalisatie van een van de voorgangers van de Volksbank in 2013 het uitgangspunt geweest.
Verder voert Heinen aan dat er op dit moment geen definitief besluit voorligt. Dat volgt naar verwachting over een aantal jaar. „Het is een beetje alsof je in de winter oproept om niet met zomerbanden te rijden”, kenschetst Heinen de oproep van de Kamer. „Je kunt dat doen, maar het is simpelweg niet aan de orde.”
„Een grote confrontatie op een later moment zal alleen nog maar schadelijker uitpakken” - Tom van der Lee, Tweede Kamerlid GL-PvdA
Daar is Van der Lee het niet mee eens. „De minister kan zeggen: „Ik heb nog geen definitief besluit genomen”, maar alles is klaargezet om dat te gaan nemen. Een grote confrontatie op een later moment zal alleen nog maar schadelijker uitpakken. Voor de Volksbank, voor haar klanten en voor de mensen die daar werken.”
Kantorennetwerk
De Volksbank heeft een uniek kantorennetwerk, verspreid over het hele land. Dat is precies de reden waarom de Tweede Kamer wil dat de bank in staatshanden blijft. Van der Lee: „We weten dat de systeembanken die wij verder hebben, dat allemaal hebben afgeschaft. Die hebben misschien nog tien, twaalf kantoren over.”
Deze zorg wordt door minister Heinen herkend en erkend. Ook hij vindt dat banken meer inspanning moeten leveren om mensen te helpen die moeite hebben bij het doen van banktransacties. Een bank in staatshanden houden is voor hem echter geen oplossing voor dit probleem. Hij ziet het als een opdracht voor alle banken om het betalingsverkeer voor iedereen toegankelijk te houden.
De komende tijd zal moeten blijken of de Tweede Kamer haar oproep aan Heinen kracht weet bij te zetten. Bijvoorbeeld door met concrete ideeën te komen, gericht op het in staatshanden houden van de Volksbank.