EconomieKapotte sluis Müden

Schipper Gerrit ligt vast op de Moezel, maar relativeert: „Ach, er zijn veel ergere dingen”

Met zeventig schepen liggen ze vast in de bovenloop van de Moezel voor een kapotte sluis. Binnenvaartschipper Nico Bernouw (57): „Het is niet anders, ik kan de komende weken uitrusten.”

Kees Ruissen

13 December 2024 19:52Gewijzigd op 13 December 2024 20:32

Medewerkers van de Duitse Waterwegen- en Scheepvaartautoriteit (WSA) zijn begonnen met het wegtakelen van kapotte sluisdeuren in het Duitse Müden. De sluisdeuren zijn beschadigd doordat een schip ertegenaan is gevaren. beeld DPA, Thomas Frey

Hetzelfde lot geldt voor Gerrit van den Adel (62). Zijn schip Novatie is aangemeerd tegen de Christina van Bernouw in Thionville. Reformatorische schippers zoeken elkaar op. Dat is niet alleen goed voor het contact maar ook praktisch. Als de een er niet is, houdt de ander een oogje in het zeil. Checken of de generator het blijft doen. Ongewenst bezoek tegenhouden. En er is tijd voor een goed gesprek.

Geen transport over de Moezel betekent geen erts voor de staalindustrie in Saarburg en in Frankrijk, geen kerosine voor de vliegtuigen in Luxemburg en geen gerst voor de bierbrouwerijen in Koblenz. Andere manieren van transport, zoals vrachtwagens en het spoor, kunnen dit niet opvangen. Sinds zondag 8 december een schip de sluisdeur ramde is de doorvaart gestremd voor lange tijd, misschien wel drie maanden.

Margreet en Gerrit van den Adel. beeld familie Van den Adel

Het echtpaar Margreet (56) en Gerrit van den Adel (62) weet alles van tegenslag. Ze varen al 43 jaar samen. Met de Novatie vervoeren ze kolen, zand, grint en veevoer. In 1995 belette de hoge waterstand in de Betuwe het varen en in 2017 was het raak in Frankrijk, toen sterke stroming een bult zand verplaatste tot midden in de vaarweg. „Maar zo langdurig als het nu is, hebben we nog niet meegemaakt”, aldus Gerrit. Lichtpunt is dat de kerstdagen eraan komen. Het paar zal dan in Werkendam zijn bij hun vijf kinderen.

Bernouw wil ook niet klagen: „Ik ben te nuchter om van deze situatie wakker te liggen. Je wilt niet weten hoeveel uur per week wij werken. Veel meer dan veertig uur. Tot het nieuwe jaar heb ik nu mooi tijd om uit te rusten. Tijd voor mijn gezin met acht kinderen. Wat de financiële gevolgen ook zijn; het is in Gods hand.”

„Ik ben te nuchter om van deze situatie wakker te liggen” - Nico Bernouw, binnenvaartschipper

Van den Adel noemt zichzelf een pechvogel en relativeert dit direct. „Ach, er zijn veel ergere dingen. Denk aan ziekte en psychisch lijden.” Het echtpaar is blij en dankbaar omdat ze vijf kinderen mochten ontvangen en al zo veel jaren samen op de Novatie mogen werken.

Bekommernissen

Een derde schipper, Theo Geneugelijk (61), wijst op de Bijbelteksten „Werp al uw bekommernissen op Hem, want Hij zorgt voor u” en „Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad”. Ook Geneugelijk ligt met zijn schip Wilhelmina Marina vast. Zondag 8 december luisterde hij naar de kerkdienst van zijn thuisgemeente in Krimpen aan den IJssel. Direct daarna liet zijn matroos het bericht zien. Dan is de aandacht direct weg. Relativerend: „Later las ik in het dagboek dat het geld verdort. Het gaat om onze ziel voor de eeuwigheid.”

Hij mag het laten rusten. Zijn schip ligt stil door omstandigheden. Hij weet dat je als ondernemer dit risico loopt en dan is het maar zo.

Theo Geneugelijk met een kleinzoon in de stuurhut van de Wilhelmina Marina. beeld familie Geneugelijk

De zeventig binnenvaartschippers zijn normaal gesproken concurrenten van elkaar. Wat er nu gebeurt heeft Theo nog nooit gezien. Er is een groepsapp aangemaakt voor de zeventig schepen. De schippers zoeken elkaar op. Of je nu onder Duitse, Belgische of Nederlandse vlag vaart, er is sprake van verbroedering en collegialiteit. Nood brengt samen.

Het werk aan de kapotte sluis kan de nu stilliggende schippers niet snel genoeg gaan. Dat heeft volgens hen alles met de Duitse mentaliteit en het recht te maken. Eerst moet alles „gründlich” uitgezocht worden, zo vindt de Duitse overheid. Geneugelijk betreurt de trage aanpak. „Je zou toch met man en macht alles in werking moeten kunnen stellen om de sluis operationeel te krijgen?”

Een schip dat niet vaart levert geen omzet op. Wel zijn er forse kosten. Er is alleen al 1000 liter brandstof per week nodig om het aggregaat te laten draaien. Ook zijn er de kosten van het personeel. Vaak varen matrozen mee. Als het lukt om deze uit te lenen aan een ander bedrijf zijn de kosten gedekt. Maar alle schippers willen dat, dus zitten ze alweer snel in de concurrentiesfeer. Ook zijn er de lopende bedrijfskosten.

Wie dat gaat betalen is niet altijd duidelijk in de contracten geregeld. Extra ingewikkeld wordt het omdat er zowel Duits, Frans, Belgisch en Nederlands recht is waaronder contracten zijn opgesteld.

„Ondanks dit alles hebben we toch een mooi beroep” - Theo Geneugelijk, binnenvaartschipper

„Ondanks dit alles hebben we toch een mooi beroep”, aldus Geneugelijk. Hij maakt graag jongeren enthousiast voor de binnenvaart. Want ook deze sector kampt met een tekort aan personeel.

Nieuws in beeld