Dat meiden zich meten aan anderen, is van alle tijden. Probleem is vooral dat ze zich tegenwoordig aan de hele wereld kunnen spiegelen. Gevoelig voor verslaving en directe beloning is het puberbrein ook altijd al geweest. Maar in een (online)wereld die elk uur van de dag eropuit is om je vast te houden, wordt het er niet gemakkelijker op. Tel daarbij op dat de huidige generatie opvoeders wat betreft sociale media het wiel moet uitvinden en het is duidelijk dat opvoeden vandaag de dag een hele klus is.

Teeling en Oldenbeuving bouwen hun betoog overzichtelijk op. In het eerste deel van het boek laten ze zien waarom opvoeden in de huidige prestatiegerichte maatschappij echt wezenlijk anders is dan voorheen. Daarna komt het puberbrein met al zijn eigenaardigheden aan bod. Dat wordt gevolgd door een uitgebreid inkijkje in het leven van alledag, met onderwerpen als onderwijs, onlinewereld, seksualiteit, verslaving en sport. Als laatste volgt een toolbox vol handvatten voor het stellen van grenzen, het doorbreken van patronen en het zoeken van verbinding.

Dat laatste staat voor de auteurs hoog in het lijstje van aandachtspunten. Als je elkaar min of meer weet te bereiken en vast te houden, kun je als gezin veel hebben. Dat heb je voor een deel zelf in de hand. Heb het niet als eerste over cijfers en huiswerk als je kind uit school komt, benadrukken ze. Dat kan wachten. Vraag of peil eerst hoe het gaat, of constateer gewoon dat het niet fijn is om door de regen te fietsen.

Ouders mogen best grenzen stellen en hun mening geven, dat vinden opgroeiende kinderen uiteindelijk best wel prettig. Let wel op dat betrokkenheid niet omslaat in bemoeizucht, waarschuwen de auteurs. Besef dat onderuitgaan leerzamer is dan gepamperd worden en geef ook je eigen fouten toe, klinkt het meerdere malen. Kinderen die leren omgaan met teleurstellingen kweken veerkracht. Heb begrip voor vergeten afspraken en neem als je kind een keer zijn dag niet heeft eens een klusjestaak van hem over.

Vanaf de eerste bladzijde van het boek is duidelijk dat Teeling en Oldenbeuving vanuit de praktijk spreken. Ze zijn zelf puberouder, Teeling schrijft en spreekt al ruim tien jaar over relaxed ouderschap en haar man heeft onder andere als docent ruime ervaring met jongeren.

Dat wil niet zeggen dat elke opvoeder zich in het relaas zal herkennen. Het boek is duidelijk geschreven door de bril van ouders die hun leven financieel en sociaal gezien aardig op orde hebben en –ondanks de generatiekloof die er is– wel zo’n beetje kunnen inschatten wat er in de wereld te koop is. Toegegeven, daar steken ze flink wat energie in, maar die hebben ze dan ook. Voor mensen bij wie dat allemaal wat lastiger ligt, is het de vraag wat ze met de stortvloed aan informatie en tips aankunnen. Als het lezen van een boek van een paar honderd bladzijden al binnen hun bereik ligt.

Het tweede wat opvalt is dat alles erg is gericht op wat goed voelt. Er is geen goed of fout, valt een aantal keer te lezen. Dat gaat over het uitgeven van geld, maar net zo goed over games en seksualiteit. Er wordt rekening gehouden met wat algemene fatsoensnormen, maar Gods heilzame geboden zijn ver buiten beeld.

Dat neemt niet weg dat ik ”Snap dat dan!” een leerzaam boek vind. Het leert me de wereld van onze jongeren –die 24/7 ondergedompeld zijn in een wereld die ik maar ten dele ken– iets meer begrijpen, waardoor ik ook hun keuzes en valkuilen beter kan plaatsen. Het helpt ook om jezelf als puberouder beter te leren kennen en dat kan zomaar de eerste stap zijn naar meer verbinding in een nieuwe fase van de opvoeding.

Snap dat dan!, Elsbeth Teeling en Henno Oldenbeuving; uitg. Spectrum; 296 blz.; € 22,99