Buitenlandse huurlingen welkome aanwinst voor Poetin, maar er is een keerzijde
Sri Lankanen, Nepalezen en Noord-Koreanen waren er al. Inmiddels hebben ook Jemenieten hun intrede gedaan op het slagveld in Oekraïne. Ze vormen een welkome aanwinst om de torenhoge Russische verliezen te compenseren. Toch is er een keerzijde.
„Ik werd gelokt door beloften van lucratieve banen in sectoren als beveiliging en techniek. Daarmee hoopte ik genoeg geld te verdienen om mijn studie af te ronden. Een paar weken later zat ik echter met vier andere recent aangekomen Jemenieten in Oekraïne.”
Het verhaal van de Jemenitische rekruut Nabil –die niet met zijn echte naam genoemd wil worden– stond eerder deze week opgetekend in de Financial Times (FT).
„Ik werd gelokt door beloften van lucratieve banen in sectoren als beveiliging en techniek” - Nabil, Jemenitische rekruut
Abdullah, een andere Jemeniet die evenmin met zijn echte naam genoemd wil worden, vertelde tegen de FT dat hem een bonus van zo’n 10.000 euro en een salaris van 2000 euro per maand werd beloofd, plus het Russische staatsburgerschap, als hij naar Rusland zou afreizen om daar drones te produceren.
Daar kwam hij op 18 september aan, maar Abdullah en andere rekruten werden op bussen naar Oekraïne gezet. Een groot aantal van de huurlingen is inmiddels gedood, zegt de Jemeniet. „Naar de oorlog gebracht door oplichters die mensen verhandelen. Het was allemaal een leugen.”
Gevechtservaring
De FT schat dat behalve Nabil en Abdullah nog honderden andere Jemenitische mannen –zonder militaire training of gevechtservaring– door de Russische strijdkrachten zijn gerekruteerd om in Oekraïne te vechten.
Jemen is daarmee het volgende dubieuze land waar Rusland soldaten ronselt. Verleid door hoge lonen zijn eerder al huurlingen vanuit onder meer Nepal, Sri Lanka, Zuid-Amerika en Europa naar Rusland afgereisd, om ingezet te worden in Oekraïne. Daarnaast zijn sinds november ruim 10.000 Noord-Koreanen in Rusland gestationeerd, die onder meer worden ingezet in de grensregio Koersk.
Hoe de internationale rekruteringsstrategie van Poetin te duiden? Dat Rusland dringend nieuwe manschappen nodig heeft, staat buiten kijf. Westerse inlichtingendiensten gaan ervan uit dat Rusland tot nu toe ruim 200.000 doden en 400.000 gewonden heeft te betreuren.
Het is echter geen juiste gedachte dat Poetin huurlingen inzet omdat Russische mannen zouden ‘opraken’. Militaire experts zijn namelijk van mening dat het Kremlin op dit moment in staat zou zijn om enkele honderdduizenden mannen te mobiliseren. Toch kiest de Russische president daar niet voor, uit angst voor zijn onderdanen.
Dat heeft alles te maken met de aankondiging van Poetin in september 2022 om een gedeeltelijke mobilisatie uit te voeren van zo’n 300.000 reservisten, wat tot grote onrust in Rusland leidde. Tienduizenden Russen verlieten halsoverkop het land om aan de dienstplicht te ontkomen.
Gevangenen
De regering heeft dan wel hard opgetreden tegen protesten van families en gemobiliseerde soldaten, maar Poetin is bang dat het verzet een keer uit de hand loopt. En een tweede exodus wil hij maar al te graag voorkomen.
Wel kondigde de Russische president in september dit jaar per decreet aan dat er 180.000 soldaten extra aan de krijgsmacht toegevoegd moeten worden, die op papier dan bijna 2,4 miljoen personeelsleden zou tellen. De verordening wordt op 1 december van kracht.
De woordvoerder van het Kremlin, Dmitry Peskov, verklaarde zaterdag –vermoedelijk om onrust de kop in te drukken nu die datum dichtbij komt– dat het niet om een mobilisatie gaat. De Russische autoriteiten kunnen „momenteel voldoende contractvrijwilligers werven, waardoor een onvrijwillige reservemobilisatie niet nodig is”, aldus Peskov.
„We kunnen momenteel voldoende contractvrijwilligers werven; een onvrijwillige reservemobilisatie is niet nodig” - Dmitry Peskov, woordvoerder Kremlin
Dat lijkt vooralsnog inderdaad het geval. Al sinds het begin van de oorlog worden bijvoorbeeld gevangenen gerekruteerd die hun gevangenschap mochten inruilen voor dienst in het leger en worden vrijwilligers verleid met hoge lonen. Daarnaast ondertekende de Russische president zaterdag ook nog een wet die inhoudt dat wie zich aanmeldt om te vechten, schulden tot ruim 90.000 euro kwijtgescholden kan krijgen.
De campagnes hebben succes. De Russische onderzoekswebsite iStories stelt dat in de eerste helft van 2024 ruim 150.000 Russen een contract tekenden. Maar omdat de verliezen zo hoog zijn, is het niet verrassend dat Poetin ook gretig gebruik maakt van buitenlandse huurlingen.
Kanonnenvoer
Tactisch gezien stellen zij niet veel voor. Daarvoor zijn het er te weinig –exacte cijfers zijn niet bekend– en hebben ze te weinig ervaring. Maar Poetin, die hoge dodentallen voor lief neemt, kan ze desondanks goed gebruiken. Al is het maar als kanonnenvoer.
Ook om een andere reden profiteert de Russische president van de huurlingen. Poetin kan daarmee namelijk aan westerse landen laten zien dat Rusland niet zo geïsoleerd is als het lijkt. Door het aantrekken van de door Iran gesteunde Houthi’s jaagt het Kremlin bovendien de Verenigde Staten openlijk tegen zich in het harnas.
Daarnaast stellen Amerikaanse diplomaten dat de overeenkomst tussen het Kremlin en de Houthi’s laat zien hoever Rusland bereid is te gaan om de oorlog te winnen en desnoods uit te breiden naar nieuwe conflictgebieden.
Toch is niet alles zo rooskleurig als het lijkt. De inflatie loopt op en de Russische economie raakt oververhit. Daarnaast zal de torenhoge soldij een keer gaan wringen. Dat bezorgt het Kremlin wel degelijk hoofdbrekens, stelde het ISW (Institute for the Study of War, denktank op het gebied van defensie en buitenlandse politiek) zaterdag.
Hoewel Poetin op dit moment nog genoeg vrijwilligers kan ronselen en langzaam vooruitgang boekt op het slagveld, zal hij toch daarom niet met een gerust hart slapen.