De fracties van PVV, GroenLinks-PvdA, NSC, BBB, SP, D66 en FvD spraken zich woensdagavond uit voor een Grondwetswijziging die invoering van een volksraadpleging regelt. Samen hebben deze fracties een ruime tweederdemeerderheid in het parlement. Bij een bindend correctief referendum kunnen burgers invoering van een aangenomen wet tegenhouden.

De fracties spraken woensdag alleen in eerste termijn over een initiatiefwet van SP-Kamerlid Nispen die invoering van het referendum regelt. Binnen enkele weken zal Nispen reageren op de inbreng, waarna er een tweede termijn volgt. Daarna stemt de Kamer erover. Omdat het een Grondwetswijziging betreft is een tweederdemeerderheid nodig.

Als de Tweede Kamer heeft ingestemd, dient ook de Eerste Kamer zich over de initiatiefwet uit te spreken. Het staat niet bij voorbaat vast dat daar ook een tweederdemeerderheid voor is.

Voor grondwetswijzigingen zijn twee debatrondes nodig. Tijdens de eerste ronde is een gewone meerderheid voldoende, tijdens de tweede ronde is een tweederdmeerderheid vereist. Tussen de twee debatrondes dienen ook Tweede Kamerverkiezingen plaats te vinden. De eerste debatronde over de SP-initiatiefwet vond voor de Tweede Kamerverkiezingen van november vorig jaar plaats.

In de Tweede Kamer verzetten zich woensdagavond alleen de fracties van VVD en CDA zich tegen de invoering van het bindend correctief referendum. SGP en ChristenUnie zijn ook tegen, maar die deden niet mee aan het debat.

VVD-Kamerlid Erkens vreest dat kiezers oneigenlijke argumenten gebruiken om tegen een wet te stemmen, bijvoorbeeld omdat ze het regeringsbeleid in zijn algemeenheid willen afkeuren. Dat zorgt volgens hem voor stilstand: ,We hebben geen rempedaal nodig, maar een gaspedaal.” CDA-Kamerlid Van Dijk benadrukte dat referenda wezensvreemd zijn aan de democratie met volksvertegenwoordigers zoals wij die kennen. Ze vreest nog meer polarisatie.

Het is overigens nog niet duidelijk onder welke voorwaarden er een referendum mag komen. Er zijn drempels nodig om te voorkomen dat burgers voor elke aangenomen wet een referendum aanvragen. De eisen moeten echter ook niet zo hoog zijn, dat er nooit een referendum plaats kan vinden.

Aanvankelijk was het de bedoeling dat deze uitvoeringsregels een plek zouden krijgen in de wet die het correctief referendum regelt, maar de fracties konden het niet eens worden met elkaar. Toen is besloten de praktische uitwerking in een zogenoemde uitvoeringswet te regelen. De SP heeft gevraagd of de minister van Binnenlandse Zaken daarbij het voortouw wil nemen.