Exodus uit Israël?
Een tijdje geleden stuitte ik op een Facebookbericht van een kennis van mij die in Tel Aviv woont. Tussen haar prachtige plaatjes van zon, zee, strand en lekker eten verscheen daar een kort opstel over hoe zwaar zijzelf en haar directe kennissenkring het momenteel vinden in Israël en dat „iedereen nadenkt over emigratie”.
Behalve aan al het moeilijke nieuws binnen en buiten onze landsgrenzen, wijt zij haar gemoedstoestand aan een „verschuiving van waarden in Israël”, die zich volgens haar uit in het feit dat men niet eender is over de aanpak van de terugkeer van onze gijzelaars. Ook stelt zij dat er een „diepe en pijnlijke kloof is die Israël tussen het redelijke en het messiaanse verdeelt”.
Als Israëlische nieuwszenders een vergelijkbare toon aanslaan en meedelen hoe Israëliërs uit Centraal-Israël „dagelijks tussen werk en demonstraties hoppen”, vang ik bij ons op de Golan het een en ander aan reacties op. „Laat ze bij mij op de boerderij komen helpen”, moppert een bevriende boer, die al maanden met te weinig arbeidskrachten zit. „Hoe dichter de concentratie havermelkcappuccino’s, hoe meer ze piepen”, stelt iemand anders. Daarmee lijkt hij te insinueren dat het niet altijd degenen zijn die objectief het zwaarste onder de oorlog lijden die geen heil meer zien in Israël.
Hoe staat het er nu echt voor?
Het Israëlische CBS publiceerde recentelijk cijfers waaruit bleek dat de oorlog wel degelijk tot een stijging van emigratie uit Israël heeft geleid. Het gaat zelfs om een stijging van 59 procent in de eerste zeven maanden van 2024 ten opzichte van diezelfde periode een jaar terug. Om erg veel mensen gaat het echter niet, zeker niet in de context van oorlog. Afgezet tegen de grootte van de bevolking emigreren er procentueel vrijwel net zo veel Israëliërs uit Israël als Nederlanders uit Nederland. Ook opmerkelijk is dat het met name gaat om Joodse Israëliërs, om twintigers en dertigers, om mensen die uit Centraal-Israël afkomstig zijn, om seculieren en om mensen die zich associëren met de oppositiepartijen.
Geen wonder dat mijn kennis in Tel Aviv denkt dat iedereen emigratie overweegt en dat wij op de Golan ons daar minder in herkennen, dacht ik bij het zien van deze cijfers. Hoewel ik me niet in ieders situatie kan verplaatsen, doet het me goed te zien dat er geen sprake is van een massale uittocht. Israël is de enige plek ter wereld die Joden zelfbeschikking en bescherming garandeert. Dat kunnen we opgeven, maar dat zouden we niet moeten doen, of je nu messiaans of redelijk bent, of iets daartussenin.
Onze correspondente in Israël, Jeannette Gabay-Schoonderwoerd, houdt een dagboek vanuit haar woonplaats Afik, in het noorden van Israël. Deel 84.
