Al vele jaren kent het dunbevolkte Zeeland de tendens, dat jonge inwoners die elders gaan studeren na afronding van hun opleiding niet terugkeren naar hun geboortegrond. In 2017 bleek uit cijfers dat slechts één op de vier elders aan universiteit of hbo afgestudeerde Zeeuwen terugkomt naar Zeeland. Maar dat er in dit gewest voor hen geen baan te vinden zou zijn die aansluit bij hun opleiding, is een fabeltje, benadrukt de Zeeuwse gedeputeerde van Economie, Jo-Annes de Bat (CDA).

Die banen zijn er wel degelijk, en in ruime mate, zegt hij. „En dus is het werkelijke probleem dat we moeten oplossen, dat er te weinig afgestudeerden naar Zeeland terugkeren.”

Diverse organisaties, waaronder de provincie, proberen op dit moment dat tij te keren, legt De Bat uit. „Als provincie brengen we jongeren al op de middelbare school in contact met Zeeuwse bedrijven.” Ook netwerkorganisaties als De Zeeuwse Connectie en Rootzz pakken het probleem aan. Rootzz bestaat uit jonge professionals die werken bij Zeeuws-Vlaamse bedrijven. Die proberen met allerlei initiatieven jonge hoogopgeleiden vooral naar Zeeuws-Vlaanderen te lokken. De Zeeuwse Connectie is een netwerkclub, die buiten de provincie wonende Zeeuwen met elkaar én met Zeeuwen in de thuisprovincie in contact brengt.

Aan de slag

De Bat kan moeiteloos een reeks grote werkgevers in Zeeland opnoemen waar je als hoogopgeleide Zeeuw direct aan de slag kunt. „Denk aan schoenen-, kleding- en tassenreus Omoda, scheepsbouwer Damen, cadeaushop YourSurprise, muziekwinkel Bax Music, aandrijftechniekspecialist Hydrauvision, verzekeraar ZLM, kunstmestproducent Yara en de producent van kartonnen drankverpakkingen Elopak. Maar ik kan er makkelijk nóg een hele rits noemen”, aldus de gedeputeerde. „Veel van deze bedrijven ondernemen zelf ook van alles om jonge, hooggekwalificeerde Zeeuwen binnen te halen.”

Ook bij de rechtbank, in de advocatuur en in de zorg kun je makkelijk in het hogerebanensegment in Zeeland aan de slag, weet de provinciebestuurder. Met als bijkomend voordeel dat je in de relatief rustige provincie bijna nooit in de file staat, voor niet al te veel geld een huis kunt kopen en na het werk thuis fijn kunt uitwaaien op het strand.

Hoe het dan komt dat Zeeuwse jongeren die elders zijn gaan studeren toch niet terugkeren, daar heeft ook De Bat niet direct een antwoord op. „Maar ik zou me kunnen voorstellen dat een Zeeuw die in Nijmegen studeert, op stage gaat bij een bedrijf in die omgeving. Na zijn studie blijft hij bij dat bedrijf hangen en heeft hij inmiddels iemand leren kennen met wie hij zich wil settelen. Dan ben je niet zo snel geneigd om dat allemaal achter te laten en retour Zeeland te gaan.”

Campagnes

De Bat zegt er desondanks van overtuigd te zijn dat dankzij diverse Zeeuwse campagnes het aantal afgestudeerden dat terugkeert, inmiddels al een stuk hoger ligt dan in 2017. Stellig: „Als iemand voor Zeeland kiest, is er werk. Er is zó veel werk, en in alle sectoren.”

Als iemand voor Zeeland kiest, is er werk - Jo-Annes de Bat, Zeeuwse gedeputeerde van Economie

Een voorbeeld van een echt Zeeuws bedrijf waar volop werk in het hogere segment is, is Hydrauvision, opgericht in Schoondijke. Een snel groeiende specialist in vele facetten van aandrijftechniek, waar ze altijd wel academisch of op hbo-niveau geschoolde technici, zoals engineers, kunnen gebruiken. Sammy van de Voorde, hr-officer bij Hydrauvision, vertelt dat het „wel een uitdaging” is om geschikte mensen te vinden. „Kijk,  een groot deel van onze organisatie is gevestigd in Zeeuws-Vlaanderen, dat is een krimpregio, dus je moet er als bedrijf wel aan trekken. Het gaat niet vanzelf. Daarom zorgen wij er samen met onze marketingafdeling voor dat ons bedrijf blijvend in de schijnwerpers staat. We presenteren ons op middelbare scholen, zodat Zeeuwse scholieren ons al  vroeg leren kennen. We geven gastlessen op die scholen, verzorgen meeloopdagen in ons bedrijf, zetten wervingscampagnes op en profileren ons op social media.”

Samenwerking

Van de Voorde vervolgt: „We zoeken ook nadrukkelijk de samenwerking met technische universiteiten, en als er TU-studenten bij ons stage lopen of een praktijkopdracht uitvoeren, zorgen we ervoor dat ze verzekerd zijn van een mooie en uitdagende tijd. En zijn dat studenten die uit Zeeland komen, dan hopen we natuurlijk dat ze ons bedrijf na voltooiing van hun studie weten te vinden.”

Want er zijn genoeg concurrenten die óók op technische knappe koppen azen, weet Van de Voorde. „Er bestaat in Zeeland geen hbo-opleiding Engineering Elektro meer. Als Zeeuwen voor deze richting naar Brabant uitwijken, kunnen ze dáár na hun studie ook zo aan de slag. Samen met Zeeuwse overheden en onderwijsinstanties willen we graag kijken naar mogelijkheden om deze talenten te behouden voor onze provincie en zo te bewerkstelligen dat ze later voor een bedrijf als het onze kiezen.”

Hydrauvision is opgericht in Schoondijke en in dat Zeeuws-Vlaamse dorp bevindt zich ook de hoofdvestiging. Het bedrijf heeft inmiddels nevenvestigingen in Middelburg, Yerseke, Dordrecht, IJmuiden, Gorredijk, Heerenveen, Raamsdonksveer en in België. Hydrauvision telt in totaal ruim 250 werknemers.

De Zeeuwse gedeputeerde De Bat noemt het bedrijf „een gigantische groeiparel om trots op te zijn, waar voor iedereen plek is, of het nu een lasser is of een afgestudeerd engineer die de meest ingewikkelde machines ontwikkelt.”