Het document , met de titel ”We cannot look away” – vertaald: “We kunnen niet wegkijken” – verscheen deze maand. Het borduurt voort op een  rapport  van de Verenigde Naties uit 2014, waarin de mensenrechtenschendingen in de Democratische Volksrepubliek Korea (DPRK) aangekaart werden. In het rapport ”We cannot look away” concludeert CSW dat de toestand in Noord-Korea de afgelopen tien jaar nauwelijks is verbeterd.

Het rapport bevat echter ook positieve elementen. Op basis van interviews met diverse betrokken organisaties en mensen in het land zelf, stelt CSW dat de hoeveelheid christelijk materiaal in Noord-Korea de afgelopen tien jaar is toegenomen. De coronacrisis speelde hierin een belangrijke rol. Tijdens de lockdowns waren er nauwelijks huisbezoeken in Noord-Korea, waardoor mensen makkelijker Bijbels in huis konden verstoppen en van daaruit verder verspreiden. Een Zuid-Koreaanse christelijke organisatie liet CSW weten dat het aantal Bijbelaanvragen vanuit Noord-Korea in deze periode jaarlijks verdubbelde. Ook de activiteiten van de ondergrondse kerk, zoals gezamenlijk Bijbellezen en luisteren naar christelijke radioprogramma’s, zijn tijdens de coronacrisis uitgebreid, meldt het rapport.

„Gevluchte Noord-Koreanen geven het Evangelie door met behulp van Chinese telefoons” - Richard Groenenboom, woordvoerder SDOK

Moderne techniek

Stichting De Ondergrondse Kerk (SDOK) herkent dit. „Tijdens de coronacrisis konden Bijbels in Noord-Korea inderdaad makkelijker van A naar B verplaatst worden”, zegt woordvoerder Richard Groenenboom. „Uit veiligheidsoverwegingen kunnen we geen cijfers delen, maar het christendom groeit in Noord-Korea nog steeds. De moderne techniek werkt ook mee. Zo is er een groeiend aantal gevluchte Noord-Koreanen dat met Chinese telefoons het Evangelie doorgeeft aan familieleden en bekenden. Ook evangeliseren wij onder arbeiders aan bijvoorbeeld de grens met Rusland. Soms kunnen zij ook Bijbels meesmokkelen.”

Maar het bezitten van christelijk materiaal in Noord-Korea heeft nog altijd grote consequenties. Het kan ervoor zorgen dat je zomaar verdwijnt, vertelde een ontvluchte Noord-Koreaan tegen CSW. „Gedwongen verdwijning is iets heel gewoons in Noord-Korea. Van de ene op de andere dag kan er van alles gebeuren. Van een van mijn klasgenoten verdween de hele familie op een dag. Door de stad en gemeenschap ging het gerucht dat ze mini-Bijbels op hun dak verstopt hadden.”

Staatsgevaarlijk

Gevluchte Noord-Koreanen die gedwongen terugkeren, worden zwaar gestraft. Bij terugkomst wordt vrijwel direct gevraagd of de vluchteling christenen heeft ontmoet. Bij een bevestigend antwoord zijn de sancties veel zwaarder dan wanneer iemand uit economische overwegingen is gevlucht, meldde een ervaringsdeskundige aan CSW. Christenen worden onder leider Kim Jong-un nog altijd als staatsgevaarlijk beschouwd. In het minst erge geval worden de christelijke Noord-Koreanen naar een heropvoedingskamp gestuurd. In het ergste geval worden ze gedood.

Tijdens de coronacrisis was het nog moeilijker om Noord-Korea te ontvluchten. Het aantal grenswachten en afschermhekken werd opgeschroefd. CSW geeft aan dat daardoor in 2021 en 2022 respectievelijk slechts 63 en 67 mensen het land ontvluchtten, tegenover duizenden mensen tussen 2010 en 2020. Daarbij waren gevluchte Noord-Koreanen afhankelijk van opvang door bijvoorbeeld Chinese zendelingen. Velen van hen verlieten China echter tijdens de coronacrisis, gedwongen of uit angst.

Het rapport concludeert dat de situatie in Noord-Korea uiterst zorgelijk blijft, met name voor christenen in het land. De vrijheid van godsdienst en meningsuiting blijft zeer beperkt. Christian Solidarity Worldwide roept de internationale gemeenschap dan ook op om Noord-Korea te blijven confronteren met de schending van mensenrechten die er plaatsvindt. Dat heeft zin, stelt de organisatie met vestigingen in onder andere Londen en Washington: „Noord-Korea houdt nauwkeurig bij hoe de internationale gemeenschap over het land denkt.”