De regering van Giorgia Meloni staat sterk, haar partij gaat ruim aan kop in de peilingen en de premier is nog altijd de populairste politicus. De economie groeit weer licht en de oppositie is vooral druk met zichzelf. Toch zijn er spanningen binnen de regeringscoalitie.
Meloni’s FdI vaart een ultrarechtse en hypernationalistische koers. De Lega van vicepremier en minister van Verkeer Matteo Salvini is xenofoob (bang voor vreemdelingen) en regionalistisch. De andere vicepremier, minister van Buitenlandse Zaken Antonio Tajani, heeft Forza Italia omgevormd van fanclub voor Silvio Berlusconi tot een meer gematigde conservatief-liberale partij. Daarmee heeft hij FI, dat na het overlijden van zijn oprichter in juni vorig jaar ten dode opgeschreven leek, nieuw leven ingeblazen.
De verschillen tussen de drie bloedgroepen worden duidelijk zichtbaar wanneer ideologisch gevoelige thema’s aan de orde komen. Zo is er maandenlang gediscussieerd over een wetsvoorstel om de afzonderlijke regio’s meer bevoegdheden te geven. Dit stokpaardje van de Lega (voorheen Lega Nord) was vastgelegd in het verkiezingsprogramma van de rechtse coalitie, ook al wilde FdI er niets van weten. Meloni c.s. willen juist een sterke staat met een krachtig centraal gezag. Daarom hebben zij een grondwetswijzigingsvoorstel ingediend om te komen tot een ”premieraat”, met een rechtstreeks gekozen regeringsleider met uitgebreide bevoegdheden.
Als compromis nam de Italiaanse Kamer van Afgevaardigden in juni een wet aan op ”gedifferentieerde autonomie”. Op terreinen als onderwijs, cultuur, volksgezondheid en verkeer mag elk van de twintig Italiaanse regio’s desgewenst eigen beleid voeren. Daarbij moeten wel ”essentiële niveaus van dienstverlening” (in het Italiaans afgekort LEP) worden gerespecteerd. Wat dat precies inhoudt, moet echter nog worden vastgesteld en dat zal nog minstens twee jaar duren.
Meloni verklaarde maandag dat er zonder LEP geen sprake kan zijn van autonomie, hetgeen de wet vooralsnog tot een niet-verbindend zoethoudertje voor de Lega maakt. De afgelopen dagen is het debat binnen de coalitie verrijkt met nieuwe thema’s: nationaliteit voor kinderen van immigranten en wapens voor Oekraïne.