Het is volgens Mammoet de grootste landkraan van de wereld: de SK6000-kraan, goed voor 6000 ton lading schoon aan de haak. Op het industrieterrein Westdorpe, onder de rook van Terneuzen, toonde de specialist in hijsen en verplaatsen vrijdag zijn nieuwste aanwinst.
De elektrische machine steekt zijn afmetingen niet onder stoelen of banken: hij torent overal bovenuit. Woorden als ”immens”, ”enorm” en ”gigantisch” schieten tekort om de SK6000 te omschrijven. De hoofdmast, waaraan het hijsblok van 200 ton hangt, is 171 meter lang. Zoals de kraan in Westdorpe staat, kan deze 6000 ton tillen. „De hoofdmast kunnen we nog verlengen met een giek van 95 meter”, vertelt commercieel directeur Richard Verhoeff. „Dan mag hij 3500 ton hijsen.”
Als contragewicht hangt er aan de andere kant een achtermast met ballast. Deze ballast bestaat uit gestapelde zeecontainers van 12 meter lang, gevuld met materiaal dat lokaal voorhanden is. Dat kan zand zijn, maar ook ijzererts. In totaal is een massa van 4200 ton nodig om de kraan in evenwicht te houden.
Boven in de achtermast zit een lier die met een soort bovenmaatse fietsketting de hoofdmast omhoog kan trekken en deze kan laten zakken. De achtermast is met een stalen constructie verbonden met de ballast. De hele kraanconstructie rust op een cirkelvormige fundatie, een soort rails waarover de kraan kan draaien. Het middelpunt van de draaibeweging is de ballast, die blijft altijd op zijn plek.
Energiebehoefte
Is er wel behoefte aan zo’n grote kraan? Verhoef meent van wel. „Met de groei van de wereldbevolking neemt ook de energiebehoefte toe. Windturbines worden steeds forser; de grootste weegt al 900 ton. Hierop moeten schepen worden aangepast. Ook de bouw van kerncentrales leeft weer op. Daarnaast kijken we naar de petrochemische industrie; oude fabrieken worden ontmanteld en nieuwe worden gebouwd. Als zo’n kraan eenmaal bestaat, gaat hij ook zijn eigen werk creëren.”
In het algemeen geldt: hoe groter de componenten die fabrikanten op het land kunnen maken, hoe sneller en goedkoper ze dat kunnen doen. Verhoeff: „Op locatie bouwen kost meer geld en tijd. Vergelijk het met de bouw van een huis. Gewoonlijk bouw je eerst de kelder, daarna de begane grond en vervolgens de tweede verdieping en de vliering. Met onze kraan kunnen ze als het ware alle verdiepingen als prefabmodules naast elkaar tegelijk bouwen en die vervolgens op elkaar zetten.”
De kraan zelf is ook een bouwpakket, legt Robert Roest uit, terwijl hij meeloopt naar de kraan. Hij is vertegenwoordiger productieprocessen bij Mammoet. „Er zijn 300 zeecontainers van 30 ton nodig om de kraan te vervoeren. De masten schroeven we bijvoorbeeld helemaal uit elkaar voor transport.”
„Er zijn 300 zeecontainers van 30 ton nodig om de kraan te vervoeren” - Robert Roest, vertegenwoordiger productieprocessen Mammoet
Het is geen kleinigheid om de kraan ergens op te bouwen of af te breken; het hele proces neemt een halfjaar in beslag. „Onze opdrachtgevers moeten er de voordelen van inzien. We zijn twaalf weken bezig om de kraan op te bouwen. Dan werkt hij een paar weken op locatie. Vervolgens duurt het weer twaalf weken voordat de kraan is afgebroken en opgeborgen in de containers. Voor dat werk gebruiken we dan weer andere hijskranen.”
Mammoet bouwde de grootste kraan ter wereld. beeld Frank Peters
De kraan is al van grote afstand te zien. beeld Frank Peters
Aan de vele staalkabels hangt nu een hijsblok van 200 ton om de boel stabiel te houden. beeld Frank Peters
De grootste kraan ter wereld toont rechts van het midden de achtermast en uiterst rechts de ballast, beeld Frank Peters
De enorme hoofdmast van de kraan. beeld Frank PetersNullen
Hoeveel het inzetten van de kraan voor twee weken –in totaal een half jaar werk– ergens kost, wil Roest niet zeggen. „Het gaat om een getal met heel veel nullen.” Maar de voordelen voor de opdrachtgevers zijn groot. „De kraan staat aan de rand van een bouwterrein, dat we vrijwel helemaal kunnen bestrijken, zonder de kraan te verplaatsen. We kunnen bij wijze van spreken iets aangeven over een afstand van twee keer de maximale lengte van de hoofdmast met de giek. Dat is over een afstand van ruim een halve kilometer.”
„We kunnen met de nieuwe kraan iets aangeven over een afstand van ruim een halve kilometer” - Robert Roest, vertegenwoordiger productieprocessen Mammoet
Mammoet is niet van plan de kraan te verkopen aan andere bedrijven, vervolgt Roest. „Het is voor ons een stuk gereedschap. We bouwen er nu een, een tweede komt er wellicht ook nog. Kijk je naar Liebherr of andere hijskraanfabrikanten: die kunnen van één klant niet leven. Die hebben afzet nodig. Wij niet.”
De eerste opdrachten heeft Mammoet al binnen voor de kraan, al is deze nog niet af. „Deze week hebben we de hoofdmast omhoog gehesen”, laat directeur Verhoeff weten. „De rest van het jaar gebruiken we om de constructie af te maken. En begin volgend jaar gaat hij op transport naar een Aziatische opdrachtgever.” Wie die eerste klant is? Dat wil hij niet kwijt.
