Het Nederlandse railnet is hoognodig toe aan een grote opknapbeurt. Vooral bij station Amersfoort gaat de boel fors op de schop. Reizigers moeten vanaf deze zomer rekening houden met de enorme klus van spoorbeheerder ProRail.

Waarom wordt het Nederlandse spoorwegnet nu aangepakt?

Het is een ongeschreven wet dat het railnetwerk eens in de veertig jaar grondig op de schop moet. Dat moment is nu aangebroken. Wachten is geen optie, omdat veiligheidssystemen gedateerd raken, slijtage ontstaat en de moderne dienstregeling hogere eisen stelt aan het railnetwerk.

Klinkt als een ingrijpende operatie.

Dat is het zeker. Volgens ProRail, dat verantwoordelijk is voor de conditie van het spoor, moeten er ongeveer 400 grote en kleine klussen aan het spoor worden uitgevoerd, door heel Nederland. Zo wordt er zo’n 700 kilometer kabel vernieuwd, gaan de medewerkers van de spoorbeheerder tientallen nieuwe wissels aanleggen en wordt er 5 kilometer nieuwe rails neergelegd, bijvoorbeeld bij het verlengen van de zogeheten Ponlijn tussen Amersfoort en Leusden. Ook beveiligingssystemen moeten worden aangepast en gemoderniseerd. In een gemiddeld etmaal zijn tussen 6 juli en 18 augustus 670 mensen aan het werk langs het spoor.

Na 18 augustus zijn de werkzaamheden klaar?

Op sommige stukken bij station Amersfoort wel, maar landelijk moet het meeste werk nog gedaan worden. ProRail verwacht zes jaar bezig te zijn met de renovatie van het gehele Nederlandse railnet.

Waarom wordt niet uitsluitend 's nachts en in daluren aan het spoor gewerkt?

Dat wordt wel zo veel mogelijk gedaan, maar deze operatie is te omvangrijk om werkploegen alleen op rustige momenten in te zetten. Ook personeelstekorten spelen een rol.

Waar wordt de meeste hinder verwacht?

In de komende periode zal dat vooral rondom Amersfoort Centraal zijn. Met name aan de westzijde van dit voor de NS en ProRail belangrijke station hebben de sporen en het beveiligingssysteem daar het einde van hun levensduur bereikt. Aan beide kanten van het station liggen ruim zestig jaar oude kabels, die dringend moeten worden vervangen. Tussen zaterdag 13 en zondag 28 juli is er daarom helemaal geen treinverkeer mogelijk van, naar en langs Amersfoort. Ook aan het eind van de zomer verwacht ProRail dat dit station enige tijd onbereikbaar is voor reizigers.

Lastig. Rond Amersfoort Centraal zijn verschillende grote werkgevers gevestigd.

Klopt. Amersfoort ligt centraal. Daarom hebben grote bedrijven als Arcadis, Royal HaskoningDHV en VolkerWessels grote kantoren in Amersfoort. Zuivelreus FrieslandCampina zit met het hoofdkantoor vlakbij Amersfoort CS. „In principe verandert er niet zo veel. Sinds corona wordt voornamelijk thuis gewerkt en dat is zo gebleven”, zegt een woordvoerder van de zuivelcoöperatie. „We vragen ons personeel om echt alleen naar kantoor te komen als ze moeten samenwerken. Als iedereen zou komen, gaat het om 2000 werknemers. Maar dat gebeurt nooit. Op een heel drukke dag zijn er 1000 mensen, maar veel dagen is het rustig met tientallen tot een paar honderd man personeel. In de vakantietijd is er sowieso een heel lage bezetting. Dan kun je een kanon afschieten. Wat dat betreft is de timing van de NS goed gekozen.”

Zijn er reisalternatieven?

De Nederlandse Spoorwegen bieden ”omreisroutes” aan en zetten bussen in. Het is wel raadzaam om de bekende reisplanners gedurende de hele zomer goed in de gaten te houden.

Wat levert het groot onderhoud aan het spoor Nederland uiteindelijk op?

Volgens ProRail ontstaat er vooral ruimte voor „verbeterde punctualiteit, beschikbaarheid, veiligheid en duurzaamheid”. Ook is er straks minder kans op storingen. Als die er toch zijn is een sneller herstel mogelijk, verwacht de spoorbeheerder.