Oecumene is geen project, maar begint met de aanvaarding van een realiteit: de opstanding van Jezus Christus. Dat zei prof. dr. A. Huijgen vrijdagmiddag in Amersfoort. „Niet wat voor ogen is heeft prioriteit, maar de werkelijkheid van Christus.”
In kerkelijk centrum De Brug in Amersfoort heeft het Platform Rome Reformatie een symposium georganiseerd. Ongeveer negentig bezoekers bezochten de bijeenkomst die plaatsvond naar aanleiding van een verklaring uit januari die ondertekend was door zowel protestantse als katholieke theologen . Het platform is ervan overtuigd dat de Rooms-Katholieke Kerk en de protestantse kerken naar eenheid moeten zoeken.
Een van de ondertekenaars van de verklaring uit januari was prof. Arnold Huijgen, hoogleraar dogmatiek aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) te Amsterdam. Hij hield vrijdag een lezing met de titel: De vrijblijvendheid voorbij: een verkenning van een gezamenlijke weg.
Hij begon zijn lezing met een citaat uit de Heidelbergse Catechismus: „Dat de Zoon van God vanaf het begin Zich uit het gehele menselijke geslacht een gemeente vergadert.” „Dat is de toonhoogte om over de kerk te spreken”, zei prof. Huijgen.
Een verschilpunt tussen rooms-katholieken en protestanten is en blijft de avondmaalsleer. Zo is er de bekende zinsnede over de ”paapse mis” in de HC; ook zijn de veroordelingen van het Concilie van Trente bekend. Prof. Huijgen: „Inmiddels zijn we 500 jaar verder. Hoewel niet alle misverstanden daarmee uit de weg worden geruimd, zijn er bijdragen die theologische creativiteit bieden om elkaar te zoeken, gedragen door wederzijds respect.”
Tegelijk zijn er niet mis te verstane opgaven. „Over de visie op de kerk, en met name over de visie op het ambt, zullen we het niet snel eens worden.” Huijgen wilde daarbij echter niet beginnen, maar bij de realiteit van Christus. „De eenheid van het lichaam van Christus is niet allereerst een opgave, maar een gave.”
Bezoekers tijdens de lezing. beeld Ruben Schipper
Pauze. beeld Ruben Schipper
Pauze. beeld Ruben Schipper
Prof. dr. Marcel Sarot spreekt. beeld Ruben Schipper
De aanwezige priester dr. Martijn Pouw stelt een vraag. beeld Ruben Schipper
Vragen beantwoorden. beeld Ruben Schipper
Gesprek. beeld Ruben Schipper
In gesprek met elkaar. beeld Ruben Schipper
Gespreksleider dr. Arjan Plaisier geeft het woord aan een aanwezige. beeld Ruben Schipper„Zou het niet beter zijn als wij bij de eucharistie terugkeerden tot de opdracht van Jezus zelf?” - Prof. dr. Marcel Sarot, rooms-katholiek hoogleraar
Maria
Protestanten hebben rooms-katholieken op een aantal punten nodig, stelde prof. Huijgen. Onder meer noemde hij de mariologie (de leer over Maria). „De moeder van de Heere, het voorbeeld van het geloof, verdween uit beeld.” Ook noemde hij het kloosterleven en de waarde van de gezamenlijkheid.
Als voorbeeld van hoe het verder kan, noemde prof. Huijgen de Oosters-Katholieke Kerken. Zij zijn onderdeel van de Rooms-Katholieke Kerk, maar hebben hun eigen gebruiken. „Zou een dergelijke positie voor protestantse kerken ook niet mogelijk zijn? We mogen elkaar niet missen, omdat Christus ons niet wil missen.”
De rooms-katholieke prof. dr. Marcel Sarot, eveneens ondertekenaar van de verklaring, sprak over: ”Van kerken tot kerk: over het verschil tussen hereniging en terugkeer”. De hoogleraar aan Tilburg School of Catholic Theology wees erop dat er geen sprake kan zijn van een terúgkeer van protestanten. „De Rooms-Katholieke Kerk onderkent dat de Heilige Geest in protestante kerken werkt op manieren waarop Hij niet in de Rooms-Katholieke Kerk werkt.” Als protestanten zouden ‘terugkeren’, zouden deze specifieke charismata (geestesgaven) verloren gaan, maar bij een ‘hereniging’ van beide is dit niet het geval. „Onze eigen bekering tot Christus is niet volledig wanneer het geen gezamenlijke bekering is met protestanten.”
Brood en wijn
Rooms-katholieken kunnen ook van protestanten leren, zo gaf prof. Sarot aan. Rooms-katholieke kerkgangers ontvangen alleen brood bij de eucharistie, geen wijn. „Zou het niet beter zijn als wij in dit opzicht terugkeerden tot de opdracht van Jezus zelf?”
Dr. Marcel Poorthuis, emeritus hoogleraar theologie, en drs. Hennie Burggraaff hielden een lezing over ”Oecumene vanuit Zuid-India”.
Een van de bezoekers van het symposium is Herman van Dieren (71) uit Ede, lid van de Nederlandse Gereformeerde Kerken. Hij heeft regelmatig contact met rooms-katholieken. Hij waardeert „dat de sprekers en het publiek zowel rooms-katholiek als protestants zijn”.
Vanuit het publiek kwam de vraag hoe het nu verder moet. Gespreksleider dr. A.J. Plaisier, voormalig scriba van de Protestantse Kerk in Nederland: „Dit is het thema van de kerk, van de dominees en de priesters en de gelovigen. Daar zal iets uit voortkomen wat uit de Geest is.”
