Trump had zeker geen plan van aanpak om zijn belofte in te lossen dat hij de bureaucratische kolos in Washington zou ontmantelen. Dat wil hij dit keer anders doen, gesteld dat hij in november weer wordt gekozen.

Normaal is dat er bij het aantreden van een nieuwe president zo’n 4000 ambtenaren van het federale overheidsapparaat worden vervangen. De president wil kunnen terugvallen op een „betrouwbare en loyale ambtelijke top. Die doet wat ik wil”. Medewerkers van Trump zeggen dat hij na een verkiezingsoverwinning de ruimte wil hebben om zo’n 50.000 ambtenaren naar huis te sturen.

Deels zal die megatransitie het gevolg zijn van het opheffen van allerlei diensten en agentschappen die Trump overbodig vindt.  Voor een ander deel wil hij ambtenaren die in zijn ogen niet deugen op straat zetten. Daarbij denkt hij bijvoorbeeld aan „links-progressieven en marxisten op het ministerie van Onderwijs, halfzachte wereldverbeteraars die op het ministerie van Buitenlandse Zaken zitten en alleen maar lief willen zijn voor derdewereldlanden waar terroristen en bendeleiders het voor het zeggen hebben of malafide bureaucraten die hun geld krijgen omdat ze de hele dag overbodige formulieren zitten in te vullen”.

Anders dan in 2016 is een deel van deze voornemens inmiddels op papier uitgewerkt in het plan Agenda 47. De naam verwijst ernaar dat Trump de 47e president van Amerika wordt als hij in november wint. Verder kan hij gebruikmaken van Project 2025. Dat 900 pagina’s tellende plan is opgesteld door de conservatieve denktank The Heritage Foundation. Met deze draaiboeken denkt Trump beter dan in 2016 voorbereid te zijn op „het droogleggen van het moeras”, zoals hij de hervorming van het federale overheidsapparaat vaak noemt.

Afslanking van het ambtenarenapparaat is niet de enige verandering die Trump wenst. Hij wil ook meer greep krijgen op de overheidsfinanciën. Niet het Congres mag daar langer het laatste woord over hebben, maar hij als president. Bezwaren dat dit niet democratisch is, wuift Trump weg met: „Ik regeer het land en ik weet wat goed is voor Amerika.”

Ambtenaren en leden van de regering die tegen dit beleid waarschuwen, kunnen inpakken en moeten wegwezen. Wie daarna nog zijn mond opendoet en kritiek heeft, kan een proces aan zijn broek krijgen.

Dagvaarding

Daar moeten ook zijn politieke tegenstanders uit verleden en heden mee rekenen. Daarbij zou het volgens Amerikaanse media bijvoorbeeld gaan om vroegere medewerkers als minister van Justitie Bill Barr, stafchef John Kelly en militair opperbevelhebber Mark Milley. Zij zijn van vriend vijand geworden omdat ze destijds Trump durfden tegen te spreken. Nu dienen ze ermee te rekenen voor het hekje te moeten verschijnen als Trump weer president wordt. Ook Joe Biden en minister van Justitie Merrick Garland kunnen er zeker van zijn dat zij een dagvaarding in de bus krijgen.

Dat is volgens commentatoren merkwaardig. Trump verwijt de regering-Biden dat die via de rechtbank een politieke strijd tegen hem voert. Gaat hij straks niet hetzelfde doen als hij eenmaal in het Witte Huis zit?

Het is overigens nog de vraag wat Trump van zijn plannen waar kan maken. In zijn eerste ambtsperiode lukte ook lang niet alles. Zijn inreisverbod voor moslims werd herhaaldelijk door de rechtbanken ongedaan gemaakt. Zijn belofte om een ​​grensmuur te bouwen werd gedwarsboomd door rechtszaken en door Democraten in het Congres.

Jongensdromen

Wat in ieder geval niet gaat lukken, zijn de plannen die niet verder komen dan jongensdromen. Trump zegt te willen investeren in vliegende auto’s. Hij wil ”vrijheidssteden” bouwen op leeg federaal land. Daar kunnen Amerikanen leven en werken zonder „de hinder” van federale regelgeving.

Ook zijn plan om daklozen op te pakken en naar tentenkampen buiten Amerikaanse steden te verplaatsen totdat hun „problemen kunnen worden geïdentificeerd” lijkt niet realistisch. En toch… een columnist van de New York Times schreef deze week: „Zeg nooit: Nooit.”

rd.nl/verkiezingenvs

„Ik wil kunnen terugvallen op een betrouwbare en loyale ambtelijke top die doet wat ik wil” - Donald Trump, Amerikaans presidentskandidaat