De PVV-bewindspersoon in spe, van huis uit bedrijfseconoom, zal  vrijdag worden gehoord door de Tweede Kamer. Oppositiepartijen zullen Klever vermoedelijk vooral bevragen op acties en uitspraken uit het verleden. Want van onbesproken gedrag is Klever bepaald niet.

Zo trad ze  in 2022 op als presentator  in het Zwarte Pietenjournaal van Ongehoord Nederland (ON), de omroep waar Klever tot voor kort ook bestuurder van was. Ze deed dat in een tijd waarin het maatschappelijk denken over Zwarte Piet kantelde. Onder meer de Verenigde Naties (VN) –waar Klever als minister straks veel mee te maken zal krijgen– oordeelden in 2015 dat Zwarte Piet een vorm van racisme is. Hoe Klever nu terugkijkt op dat optreden, daarover is ze klip-en-klaar: „Ik neem daar geen afstand van”, zei Klever dinsdag met een kladblokje van ON onder haar arm, na haar gesprek met formateur Van Zwol. Klever verzekerde de pers echter wel dat ze zich als minister op een „nette manier” zal gedragen.

Eigen risico

Wat ook tot veel vragen heeft geleid, zijn Klevers uitspraken over haar toekomstige beleidsterrein ontwikkelingshulp. De beoogde minister was van 2012 en 2017 Tweede Kamerlid voor de PVV en opperde in die hoedanigheid om ontwikkelingshulp in zijn geheel af te schaffen. Het daarbij vrij te spelen budget kon dan volgens Klever worden besteed aan de afschaffing van het eigen risico in de zorg.

Vanwege die uitlatingen hebben verschillende hulporganisaties enigszins ontsteld gereageerd op de voordracht van Klever. Een woordvoerder van de christelijke hulporgansiatie ZOA zegt de uitspraken van Klever „opmerkelijk” te vinden. „Als je zegt dat je niet in ontwikkelingshulp gelooft, dan hebben wij nog een hoop werk te doen met deze minister”, aldus de ZOA-woordvoerder vorige week donderdag tegen het ANP.  Andere organisaties uitten zich voorzichtiger. Een woordvoerder van Oxfam Novib zei de minister vooral te willen beoordelen „op daden en niet op woorden of achtergrond”.

Ombuigingen

De ontstane ophef is ook Klever zelf niet ontgaan. De PVV’er kwam dinsdag met het verweer dat ze haar uitspraken over ontwikkelingshulp deed in haar rol als lid van de oppositie. De beoogd bewindspersoon beloofde „keurig” haar best te gaan doen om de haar toebedeelde paragrafen uit het hoofdlijnenakkoord uit te voeren. Klever zal als minister flink het mes moeten zetten in haar eigen budget. Vanaf 2027 mag ze jaarlijks 2,4 miljard minder uitgeven, dat is ruim een kwart van de begroting.

Die ombuigingen brengen volgens Thea Hilhorst, hoogleraar Humanitaire Studies, risico’s met zich mee. Nederland zet volgens Hilhorst zijn „geloofwaardigheid” op het spel als het stopt met ontwikkelingssamenwerking. „Het is als land in je eigenbelang om wél mee te praten op het internationale toneel”, aldus de hoogleraar eind vorige week in het programma Nieuws en Co. Hilhorst waarschuwt ook dat het stoppen van ontwikkelingshulp gevolgen kan hebben voor de Nederlandse positie bij organisaties zoals de VN en de Wereldbank.

„Het is als land in je eigenbelang om wél mee te praten op het internationale toneel” - Thea Hilhorst, hoogleraar Humanitaire Studies