De hovercraft die om half elf vertrekt vanuit Portsmouth is zo’n beetje halfvol. Alle raamplekken zijn bezet, daar is immers het beste uitzicht. De kleppen aan de voorkant –waardoor iedereen is binnengekomen en straks weer vertrekt– gaan dicht. Een stevige klik geeft aan dat ze  vergrendeld zijn.

De motoren van de met de Union Jack versierde GH-2161 komen brullend tot leven, het stevige kussen wordt opgeblazen waardoor de boot zachtjes 1,6 meter de lucht in wordt getild. Vervolgens draait het vaartuig zich om en glijdt naadloos vanaf het kleine strandje de zee in. Meeuwen –gewend aan dit spektakel– kijken niet op of om.

Spannend

De volgende tien minuten zijn spannend. Slechts enkele centimeters boven het wateroppervlak zoeft de Island Flyer naar de overkant. De zee is kalm, net als de overtocht. Af en toe spat er wat water op, maar dat mag geen naam hebben.

De Island Flyer is de snelste manier om het Isle of Wight te bereiken, een idyllisch eiland voor de zuidkust van Engeland. Een rivaliserend schip, de FastCat-veerboot, doet er met ongeveer 22 minuten ruim twee keer zo lang over. Om van de slome traditionele veerboot maar te zwijgen. Maar die neemt dan weer auto’s en vrachtwagens mee. Dat kan de Flyer niet.

Het unieke vermogen van het vaartuig met 78 zitplaatsen om over zand en modder te vliegen zonder de kwetsbare ecosystemen eronder te beschadigen, betekent dat passagiers zelfs bij eb aan boord kunnen gaan. Hovertravel is er dan ook trots op te melden dat ‘s werelds enige hovercraftdienst voor passagiers het hele jaar door dienst doet.

Octrooi

Sir Christopher Cockerell (1910-1999) staat bekend als de uitvinder van de hovercraft, in de jaren vijftig van de vorige eeuw. In 1955 vroeg Cockerell er octrooi op aan. Zijn idee was echter niet meteen een succes en hij werd gedwongen om zijn persoonlijke bezittingen te verkopen om verder onderzoek te financieren. Het was uiteindelijk de Britse vliegtuigbouwer Saunders-Roe die in 1958 de eerste hovercraft bouwde. In juli 1959 stak een prototype het Kanaal over tussen Dover en Calais. Was het een vliegtuig of een boot? Of iets daartussenin?

Met de ‘vlucht’ tussen Dover en Calais leek in de jaren ’60 de toekomst van modern transport geboren. Er werden hoverscooters, hovercars, hovertrains en hoverships beloofd. De Ford Motor Car Company onthulde het Ford Mach I hovercar-concept en Popular Science, een Amerikaans tijdschrift, luidde een toekomst van “Cars Without Wheels” (auto’s zonder wielen) in. Het zou allemaal zo’n vaart niet lopen.

Een zwaar ongeval gaf een deuk in het populaire imago van de hovercraft. Op 4 maart 1972 kapseisde een passagiershovercraft met 27 mensen aan boord in stormachtige wind op de Solent voor de kust van Portsmouth. Vijf mensen op de Hovertravel SRN6-012, die van Ryde op het Isle of Wight naar Southsea reisden, kwamen om bij de tragedie, onder wie de zevenjarige Julie O’Connell en de 48-jarige David Jones, wiens lichaam nooit werd teruggevonden.

Duur

De markt krabbelde echter weer op en de hovercraft werd als ”veilig” beschouwd. Maar de ‘grasmaaier op zee’ was luidruchtig en duur in gebruik. Toen in het jaar 2000 een populaire hovercraft, die mensen en hun auto’s tussen Engeland en Frankrijk vervoerde, met pensioen ging, hadden velen het gevoel dat het doek was gevallen voor deze technologie.

Daar denken ze bij Hovertravel anders over. De onderneming bestaat sinds 1965 en is daarmee naar eigen zeggen „de oudste commerciële hovercraft ter wereld”. In het bijna 60-jarig bestaan zijn 29 miljoen passagiers vervoerd naar en van het eiland Wight. Hovertravel heeft twee schepen uit 2016 in dienst: Island Flyer en Solent Flyer. De schepen zijn 21,5 meter lang en 11 meter breed. De twee dieselmotoren leveren 1100 paardenkrachten, die de Pitch Propellers aandrijven.

De boten zijn geleverd door de Britse fabrikant Griffon Hoverwork. Het bedrijf bouwt hovercrafts voor zowel de civiele als de militaire markt. „Een hovercraft kan over ijs en door de modder.” Bij Griffon zien ze de toekomst zonnig in. „De mondiale stijging van de zeespiegel en de vervaging van de grens tussen land en zee zullen deze markt verder laten groeien”, aldus een woordvoerder van het bedrijf. „Er zijn over de hele wereld meer hovercraftdiensten voor passagiers dan mensen zich realiseren. Zo zijn er behoorlijk wat passagiersdiensten tussen China en Rusland. We hebben een klant in Canada, die het hele jaar door dienst doet. In oktober aanstaande zal in Japan een tweede lijndienst voor passagiershovercrafts worden gelanceerd.”

Attractie

“Fly from here” (vlieg hier vandaan), meldt een poster bij de kleine terminal van Hovertravel in Portsmouth. Het vaartuig blijkt niet alleen een snelle overtocht te bieden aan bewoners en bezoekers van Wight, maar is ook een toeristische attractie. De schepen zijn een van de meest gefotografeerde objecten van Portsmouth. Maar de meeuwen, die zijn er niet van onder de indruk.