Schoon water uit de kraan: in Nederland over het algemeen heel vanzelfsprekend. Maar voor tienduizenden huishoudens de afgelopen tijd even niet. Zondag riep waterbedrijf Vitens inwoners van het Overijsselse Goor en omgeving op het water voor gebruik eerst drie minuten te koken, in verband met een gevonden verontreiniging. Vorige maand werden inwoners van twee verschillende gebieden in het zuiden van de Achterhoek al getroffen.

Waarom moeten mensen in deze gebieden hun water koken?

In alle drie de gevallen van de afgelopen maand vond Vitens tijdens een reguliere controle enterokokken in drinkwaterreservoirs. Deze bacterie is afkomstig van menselijke en dierlijke uitwerpselen. Vitens zegt te vermoeden dat de hoge grondwaterstand de oorzaak is van de verontreiniging. De enterokokbacterie zorgt bij gezonde mensen in principe niet voor klachten, maar vooral bij mensen met een lage weerstand kan ze maag- en darmklachten veroorzaken. Woordvoerster Dorien de Vries van Vitens zegt dat het bedrijf het zekere voor het onzekere neemt. Door het koken wordt de bacterie gedood en sluit je dus elk mogelijk risico uit.

Wat houdt zo’n kookadvies in?

Bewoners van het getroffen gebied moeten hun water voor gebruik drie minuten koken. Het gaat dan om water dat ze willen drinken, maar ook om het water waar ze bijvoorbeeld de aardappels in koken, hun tanden mee poetsen of thee of koffie mee zetten. Een andere optie is om waterflessen in te slaan. Het kookadvies leidde in de Achterhoek op veel plekken tot een run op verpakt water, meldde Omroep Gelderland. Zo waren in Doesburg binnen een kwartier de schappen leeg. Douchen, in bad gaan en de wc doorspoelen kan wel gewoon zoals gebruikelijk.

Voor hoeveel mensen geldt het advies?

In het Overijsselse Goor en omgeving gaat het om zo’n 6000 aansluitingen, zegt woordvoerster De Vries. Eerder, van 15 tot en met 21 mei, waren inwoners van onder meer Didam, Zevenaar en Doesburg, in de Achterhoek, de dupe. Toen ging het om zo’n 46.000 huishoudens. Op de dag dat het kookadvies voor deze plaatsen werd ingetrokken, ging het volgende gelden voor gemeenten iets oostelijker. Ongeveer 25.000 huishoudens in onder meer Gaanderen, Dinxperlo en Aalten moesten tien dagen lang hun water drie minuten koken.

Verontreinigingen op drie plekken in één maand; hoe uitzonderlijk is dat?

Niet heel uitzonderlijk. Zo werden er in augustus 2023 ook in één maand op drie plekken enterokokken aangetroffen, toen in Doorn, Didam en Zevenaar. Voor die laatste twee plaatsen is het nu overigens de tweede keer binnen een jaar dat er een kookadvies geldt.

In 2023 gaf Vitens in totaal 46 keer een kookadvies af, meldt woordvoerster De Vries. Het bedrijf heeft zo’n 50.000 kilometer aan drinkwaterleidingen en is actief in acht provincies. Een kookadvies volgt niet altijd na de vondst van enterokokken. Het kan bijvoorbeeld ook het gevolg zijn van een reparatie waarbij vuil in het water terecht is gekomen.

„In 2023 gaf Vitens 46 keer een kookadvies af”

Is er een kans dat het gebied waar het kookadvies geldt groter wordt?

Hoewel die kans wel bestaat, is dat niet de verwachting, laat De Vries weten. Vitens controleert momenteel het hele omliggende gebied op de bacterie.