Schoof gaf dinsdagmiddag samen met formateur Van Zwol zijn eerste persconferentie. Van Zwol benadrukte dat de partijleiders van PVV, VVD, NSC en BBB gezamenlijk de voormalig topambtenaar hebben gevraagd het premierschap op zich te nemen. Schoof is daarmee niet de minister-president van de PVV. De vraag of hij zich verwant voelt met de partij van Wilders, vindt hij niet relevant, zei hij dinsdag.

De enige politieke bagage die Schoof deze regeerperiode met zich meesjouwt is het hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB. Dit zal hij zo goed mogelijk proberen uit te voeren. Hij heeft geen voorbehoud gemaakt toen hij het premierschap accepteerde. „Het regeerakkoord staat”, zei Schoof.

Als „superbelangrijke onderwerpen” voor het nieuwe kabinet noemde Schoof grip krijgen op asiel en migratie, nationale en internationale veiligheid en bestaanszekerheid, ook voor boeren. Tegelijk gaf Schoof aan dat er nog veel vrije kwesties zijn, die nog ingevuld moeten worden.

Verder benoemde Schoof dat zijn ruime bestuurlijke ervaring van meerwaarde kan zijn voor het land. „Ik denk dat ik als minister-president vanuit mijn bestuurlijke kennis en ervaring kan bijdragen aan het algemeen belang. In de functie van minister-president kan ik, zowel binnen de politiek als in de samenleving, heel direct bijdragen aan verbinding. Dat is voor mij een waarde op zichzelf.”

Moslims

Het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) maakt zich zorgen over de beoogd premier. In 2021 onthulde NRC dat gemeenten in het geheim onderzoek deden naar moskeeën, betaald door de NCTV. „Ik weet niet of hij nu extra alert wordt op de moslimgemeenschap. Daarom is onze zorg extra groot”, reageerde CMO-voorzitter Köktas namens ruim 380 moskeeën en 10 moskeekoepels.

„Ik denk dat hij niet op veel lijstjes stond; we gaan het zien” - Henri Bontenbal, CDA-leider

Schoof wilde tijdens de persconferentie niet reageren op kritische vragen over zijn eerdere rol als Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). In die hoedanigheid liet hij onder meer burgers online volgen via nepaccounts. Ook zou hij hebben geprobeerd een onderzoek naar de rol van de NCTV in de afwikkeling van de MH17-ramp af te zwakken. „Daar is met de Kamer uitvoerig over gecorrespondeerd. Daar verwijs ik naar”, gaf hij kort aan.

Hoorzitting

CDA-leider Bontenbal vindt Schoof „een verrassende kandidaat” voor het premierschap. „Ik denk dat hij niet op veel lijstjes stond, maar we gaan het zien. De CDA-fractie gaat altijd naar de inhoud kijken, dus wij wensen hem gewoon veel succes”, zegt Bontenbal.

CU-fractievoorzitter Bikker hoopt dat Schoof, die door de vier coalitiepartijen naar voren is geschoven als premier, de „premier wordt van alle Nederlanders”. Bikker hoopt dat hij zich ook zo opstelt naar de PVV van Wilders. De PVV-leider werd eerder verweten onmogelijk premier van alle Nederlanders te kunnen zijn, gezien zijn polariserende uitspraken.

Demissionair staatssecretaris Van der Burg (Asiel) kan zich „een stuk slechtere kandidaten” voorstellen voor het premierschap dan Schoof. Hij kent hem als een „uitstekende secretaris-generaal” op zijn eigen ministerie van Justitie en Veiligheid.

Tweede Kamerlid Klaver van GroenLinks-PvdA riep kandidaat-premier Schoof op vrijwillig mee te doen aan een hoorzitting in de Tweede Kamer. Hij deed dat in een televisie-uitzending. Kandidaten voor ministerposten zullen zich, voordat ze worden geïnstalleerd, verplicht moeten verantwoorden tijdens een hoorzitting. Dat gebeurt dit keer voor het eerst, zo heeft de Kamer vorig jaar bepaald.