Moestuinbakken, houtsnippers, een insectenhotel en een wadi. De ds. A. van Stuijvenbergschool in Nunspeet heeft sinds vorig jaar een groenblauw schoolplein. Meer groen, minder tegels, is het devies. En dat bevalt goed.
Het belooft een warme dag te worden in Nunspeet. Maar op het plein van de ds. A. van Stuijvenbergschool is het op deze dinsdagochtend in mei aangenaam koel dankzij de schaduw van een paar uit de kluiten gewassen beuken.
Onder de bomen ligt het gras wat lager en is met balken, stenen en een loopbrug een parcours aangelegd. „Dit is onze wadi”, zegt directeur Peter Verheul trots. Hij excuseert zich voor de rood-witte linten om het stukje groen. „Dat is om het pas ingezaaide gras te beschermen. Afgelopen winter ging het gras dood doordat de leerlingen veel over het natte gras liepen.”
Het parcours en de wadi zijn populair bij zijn leerlingen en ook Verheul zelf is enthousiast. „Het prikkelt de creativiteit van kinderen; een schommel gaat alleen maar heen en weer.” In de wadi staat de hele winter een plas water. „De balk over de wadi staat dan vaak helemaal vol met jongens. De meiden staan aan de kant te wachten tot de eerste jongen in de plas valt.”
„De wadi prikkelt de creativiteit van kinderen; een schommel gaat alleen maar heen en weer” - Peter Verheul, directeur Ds. A. van Stuijvenbergschool
Het groene schoolplein levert dan ook meer vieze kleding op dan het oude plein, maar dat is niet bezwaarlijk, vindt Verheul. „Ik krijg geen klachten van ouders. Leerlingen krijgen over het algemeen wel wat minder nette kleding aan naar school en lopen wat vaker op laarzen. In de klas moet het schoeisel uit. De overlast valt mij reuze mee.” Joas Meuleman (9) uit groep 5 speelt het liefst in de wadi. Ook als het nat is. „Weet je wat een leuk spel is? Tikkertje op het parcours. Als je de grond raakt, ben je hem.”
Warme muren
Met het nieuwe plein, dat op 1 september 2023 werd geopend, wil de directeur verwondering meegeven aan zijn leerlingen. „Ze kunnen hier zien hoe iets groeit van zaad tot vrucht.” Op het oude plein was het voor leerlingen lastig om van de natuur te leren, legt Verheul uit. „Het bestond uit veel stenen en laag groen ontbrak. Bovendien werd het plein door de leerlingen als saai ervaren.” De school wilde met het groenblauwe plein ook problemen aanpakken, zoals wateroverlast, erosie, slechte bodemkwaliteit en warme schoolmuren.
Blauw staat voor waterberging, legt Henriko Bast van Bast Hoveniers uit. Hij is als ouder betrokken bij de school, maar namens zijn hoveniersbedrijf ook verantwoordelijk voor de aanleg van het schoolplein. „Op het oude plein was er snel wateroverlast. Het regenwater kwam niet ten goede aan de bodem, maar spoelde direct via putjes weg naar het riool. Bij een fikse bui konden die putten het niet aan en stond het plein blank.”
„Op het oude plein was er snel wateroverlast en het regenwater kwam niet ten goede aan de bodem” - Henriko Bast, hovenier bij Bast Hoveniers
In de nieuwe situatie is een deel van de regenpijpen van de school afgekoppeld van het riool. Het hemelwater stroomt onder meer naar de wadi of komt via een perceeltje met houtsnippers ten goede aan de bodem en de beplanting. Bast: „We hebben gekozen voor minder tegels en een gedeelte van de bestrating is deels waterdoorlatend.” Hij wijst naar de strook waar de fietsen gestald staan. Daar liggen keitjes met daartussen fijn grind waarin het water kan weglopen.
Buitenklas
De zon schijnt uitbundig op een perk met veel bloeiende planten en bloemen: lavendel, salvia en vlinderstruik. Verheul: „Bij deze sierborder vroeg ik me wel af: hoelang gaat dit goed? Zijn de planten bestand tegen spelende kinderen? Tot nu toe valt het me niet tegen, ook al rennen de kinderen met een tikspel weleens tussen de planten door. Dat willen we niet verbieden, het blijft een schoolplein.”
De directeur wil dat het schoolplein en de lessen nog meer met elkaar verweven worden. Iets wat daarbij kan helpen is de zogenoemde buitenklas op het plein: een houten zitbalk waarboven een schaduwdoek is gespannen. „Hier wordt nog weinig gebruik van gemaakt. Leerlingen hoeven van mij ook niet statisch op een rijtje te gaan zitten. Maar ik zie wel graag dat leerlingen bijvoorbeeld bij een les biologie naar buiten gaan om bloemen te bekijken. Het buiten lesgeven gebeurt nu niet structureel, maar soms wel spontaan. „Zoals daar”, zegt Verheul, terwijl hij wijst naar groepjes leerlingen van groep 5 die voor een rekenles op het plein in de weer zijn met linialen om voorwerpen te zoeken en te meten. „Op termijn komt er een lessenserie voor elke klas over het groene schoolplein. Maar dat is iets wat tijd nodig heeft.”
Aan de zijkant van de Nunspeetse basisschool staat een aantal moestuinbakken van ongeveer een vierkante meter. Eén per klas. In de bakken steken wat groene sprietjes boven de grond uit. Het is nog werk in uitvoering, lacht Verheul. Volgens hovenier Bast was deze plek op het oude schoolplein een echt hittepunt. „Er lagen alleen tegels en er gebeurde verder niets.” Nu groeien er kruiden onder de bakken en er klimt een druivenplant langs de muur. „Dit wordt een eettuin.”
Duikelstang
Groep 5 gaat cherrytomaten planten in hun bak. Hélène graaft een gat en Daan geeft een plant aan. „Niet aan trekken, dan gaat hij kapot”, waarschuwt Bast. Hij laat zien hoe je de plant met wortel en al uit het potje krijgt. „De kinderen zijn erg zuinig op hun plantjes”, weet Verheul. „Als ze iets geplant hebben, gaan ze elke dag wel even kijken. En als iemand van groep 8 aan de plantjes zit, zullen ze daar iets van zeggen.”
Op een heuveltje aan de voorzijde van de school sleept een stel joelende kleuters met takken. „Dit is een natuurlijke verhoging”, legt directeur Verheul uit. „Vroeger mochten kinderen daar nooit spelen, de heuvel was te steil. Nu hebben we de helling toegankelijk gemaakt en de kinderen leven zich uit met natuurlijke materialen.”
IJskar
In totaal kostte de aanleg van het nieuwe schoolplein zo’n 100.000 euro. Maar van diverse partijen kwam er subsidie om het project te stimuleren. Zo droeg het Waterschap Vallei en Veluwe zo’n 11.000 euro bij vanwege de inzet op het terrein van waterberging. Bast: „Het waterschap vindt het van belang dat de riolen niet overspoeld raken bij een flinke bui.” Ook de gemeente Nunspeet, IVN natuureducatie en het Prins Bernhard Cultuurfonds deden een duit in het zakje.
„Waterschap Vallei en Veluwe droeg zo’n 11.000 euro bij vanwege de inzet op het terrein van waterberging”
Hovenier Bast realiseerde het schoolplein vorig jaar mei en juni. „We zijn acht weken in de weer geweest. Alle tegels moesten er uit. Ondertussen moesten de kinderen kunnen blijven spelen, daarom deden we het in fases.” Bij het werk werd dankbaar gebruik gemaakt van de inzet van ouders. Bast: „Op een zaterdag trokken we met een mannetje of vijftien het plein helemaal leeg.” Ook voor het onderhoud kan de school een aantal zaterdagen per jaar rekenen op een vaste ploeg vrijwilligers. „Een van de ouders zorgde zelfs voor een ijskar bij de opening van het plein”, grijnst Verheul. „Hoe mooi is dat!”