Het licht staat op rood of oranje, nergens op groen. Veertien doelen om de biodiversiteit te herstellen en het verlies van soorten te stoppen blijven onhaalbaar als we op de huidige manier doorgaan, zo blijkt uit het Nationaal Dashboard Biodiversiteit dat vier organisaties woensdag, op internationale biodiversiteitsdag, presenteerden. Bedoeld voor bestuurders en beschermers, maar interessant voor iedereen die wil weten hoe de natuur in Nederland ervoor staat.

Verrassend kan dat allang niet meer zijn. Elk nieuw onderzoek bevestigt de slechte staat van de Nederlandse natuur. Door verdroging en intensieve landbouw verliest Nederland steeds meer soorten. Bestuivende insecten als bijen, zweefvliegen en vlinders verdwijnen en kwetsbare natuurtypen als vochtige heide en blauwgrasland hebben het moeilijk.

Beschermd

Wereldwijd zijn afspraken gemaakt om de biodiversiteit voor 2030 te herstellen. Op de biodiversiteitstop van de Verenigde Naties in Montreal is twee jaar geleden afgesproken dat in 2030 ten minste 30 procent van land en zee op aarde beschermd moet zijn. Doelen om dit te bereiken zijn ook vastgelegd in de Europese biodiversiteitstrategie van de Europese Unie. Nederland steunt beide verdragen. Vooralsnog lukt het echter niet die doelen te halen.

Nederland heeft geen van de biodiversiteitsdoelen voor 2020 behaald en in geen enkel Europees land worden zo veel dier- en plantensoorten bedreigd als in ons land, constateren de vier partijen die het dashboard hebben ontwikkeld. Dat zijn de Nederlandse afdeling van de internationale unie voor natuurbescherming (IUCN), Naturalis Biodiversiteitscentrum, SoortenNL en Sovon Vogelonderzoek.

Het biodiversiteitsdashboard laat zien hoe de stand van zaken momenteel is en welk effect genomen maatregelen hebben. Lukt het daarmee om het gestelde doel in 2030 te halen, dan kleurt het doel groen. Is nog wat extra inspanning nodig, dan is het oranje. Rood betekent dat het echt anders moet omdat het doel uit zicht raakt.

Water

Zo staat het herstel van soorten nu op rood. Het (Europese) doel is dat 30 procent in 2030 een gunstige staat van instandhouding moet hebben en dat gaat met de huidige maatregelen niet lukken. Ook het ombuigen van de achteruitgang van bestuivers verloopt nog niet naar wens. Op het gebied van de kwaliteit van oppervlaktewater en het waterleven scoort Nederland in vergelijking met andere EU-lidstaten zelfs ronduit slecht. Voor de metingen gebruikt het dashboard indicatoren die zijn gebaseerd op data uit het Compendium voor de Leefomgeving, waar het CBS, PBL, RIVM en Wageningen Universiteit achter zitten. Binnen een doel staan die indicatoren soms wel op groen. Zo kan de situatie voor planten bijvoorbeeld gunstiger zijn dan die voor vogels, waardoor het doel in zijn geheel dan toch rood kleurt.

„In geen enkel Europees land worden zo veel dier- en plantensoorten bedreigd als in ons land” - Initiatiefnemers Nationaal Dashboard Biodiversiteit