De partijen presenteerden donderdag de ”Wet invoering Rouwverlof” tijdens de Week van het Gezin. De SGP is kartrekker van de initiatiefwet.

Volgens de christelijke partijen is er sprake van een „gat in de wetgeving”. Het Nederlandse verlofstelsel kent op dit moment geen vrije dagen voor het rouwproces na afloop van de begrafenis.

In de praktijk melden rouwende werknemers zich daarom vaak ziek, of nemen ze vakantiedagen of onbetaald verlof op. „De wettelijke bescherming van de werknemer, in een van de meest kwetsbare perioden in zijn of haar leven, is hiermee precair te noemen”, schrijven SGP, CDA en CU in een toelichting op het wetsvoorstel.

De partijen kiezen voor een „bescheiden” en „zeer kwetsbare” doelgroep: gezinnen met een of meer minderjarige kinderen. Het recht op rouwverlof ontstaat zowel bij het overlijden van een van beide ouders als bij het verlies van een minderjarig kind. Ook alleenstaande ouders en verzorgers behoren tot de doelgroep. Alleenstaanden en mensen zonder kinderen of met kinderen ouder dan 18 jaar komen niet in aanmerking.

Werknemers kunnen de vijf dagen rouwverlof −bij voltijd dienstverband− opnemen zonder in te leveren op hun salaris. De lasten komen voor rekening van de werkgever.

Cao

De vijf dagen rouwverlof komen boven op de reeds bestaande verlofmogelijkheden. Bij een overlijden in de nabije omgeving is een werknemer op dit moment aangewezen op het zogeheten ”kortverzuimverlof”. Dat geeft een werkende recht op verlof tussen overlijden en begrafenis. In de praktijk gaat het om een tot vier vrije dagen, afhankelijk van de betrekking op de overledene.

„De wettelijke bescherming van de werknemer, in een van de meest kwetsbare perioden in zijn of haar leven, is precair te noemen” - SGP, CDA en CU

Ook bestaan er afspraken in cao’s, maar dat komt niet veel voor. Vakbond FNV houdt een cao-databank bij waaruit blijkt dat in ongeveer een op de tien cao’s rouwafspraken zijn opgenomen. De afspraken variëren van ruimte voor maatwerk tot maximaal tien werkdagen verlof.

Of er aanvullend op het kortverzuimverlof en de cao-afspraken een wettelijke regeling komt, hangt af van het wetstraject dat de christelijke partijen zijn ingeslagen. Uiteindelijk zal een meerderheid in de Tweede Kamer voor de wet moeten stemmen.

Minister

Op gebied van het verlofstelsel spelen ook andere politieke ontwikkelingen. Er leeft in Den Haag de wens om het verlofstelsel op termijn sterk te vereenvoudigen. De Sociaal Economische Raad (SER) heeft eerder dit jaar in een advies geschetst op welke manier dat zou kunnen. Demissionair minister Van Gennip (Sociale Zaken) adviseerde de invoering van rouwverlof te betrekken bij de herziening van het verlofstelsel.

SGP, CDA en CU willen deze ontwikkelingen niet afwachten. Zij denken dat dit te lang gaat duren. „De verbetering van de positie van rouwende werknemers is nu geboden”, schrijven de partijen. Op het moment dat het debat over de herziening van het verlofstelsel zich aandient, staan ze ervoor open het gesprek over werk en rouw voort te zetten.

Vakbonden en werkgevers staan in beginsel niet onwelwillend tegenover rouwverlof. „De SER constateert dat er bij sociale partners en in de maatschappij de wil is om verlof bij rouw te bieden”, schrijft de organisatie in het advies over de toekomst van het verlofstelsel. Rouwverlof zou wat de SER betreft een plaats moeten krijgen in een toekomstig, vereenvoudigd verlofstelsel, al maakt de organisatie niet duidelijk op welke manier zij dat wil.