Lydia koopt bij Temu vooral spullen voor haar hobby’s: kralen, droogbloemen en Diamond Painting. „Maar je kunt er bijna alles bestellen, en dat voor bizar lage prijzen. Een beetje gevaarlijk, want daardoor heb ik de neiging om regelmatig op de site te kijken en meer producten aan te schaffen dan ik van plan was.”

Die spullen levert de webwinkel vervolgens meestal binnen drie weken. Lydia: „Dat lijkt best lang, maar omdat het van ver moet komen is zo’n levertijd wel logisch. Ik bestel voor minimaal 20 euro en betaal dan niet eens verzendkosten. Ik snap niet dat het uit kan.”

Het kan uit. Sterker: na een opstartfase verdient Temu (spreek uit ”tie-moe”) inmiddels geld. Het bedrijf uit China bestaat nog niet lang. In 2022 startte het op de Amerikaanse markt en mede dankzij de slagzin ”Shop like a billionaire” kreeg het daar snel voet aan de grond. Bestaande bedrijven als Alibaba en Shein hadden er daarmee een geduchte concurrent bij. De app van Temu was in de VS binnen een maand de meest gedownloade winkelapp. Sinds een jaar is de webwinkel ook in Nederland actief en binnen de kortste keren trok Temu hier honderdduizenden klanten. Eind 2023 had het bedrijf volgens data-analist SimilarWeb al 3,3 miljoen webbezoekers per maand. Dat is ongeveer evenveel als de oer-Hollandse HEMA.

Heel veel klanten dus, die weinig voor een product betalen, maar omdat ze veel kopen Temu toch een hoge omzet bezorgen. Die bedroeg in 2023 ruim 13 miljard euro.

Winst

Winst maken is een lastiger verhaal. Hoe verdien je geld aan een afwasborstel of zaklamp die vanuit China naar Nederland wordt gestuurd en toch niet meer dan een paar euro kost? In het licht daarvan is het opmerkelijk dat Pinduoduo, het moederbedrijf van Temu, de winst vorig jaar bijna verdubbelde, tot 8 miljard euro. Dat kwam deels door het gestegen resultaat van de webwinkel.

Hoe kan dat? Hoe lukt het Temu geld te verdienen, al is dat maar een klein bedrag per product? Het antwoord op die vraag is tamelijk eenvoudig. De winst wordt grotendeels bepaald door het verschil tussen de inkoopprijs en de verkoopprijs van een product. En omdat die laatste prijs laag is, moet het bedrijf er dus voor zorgen dat het heel goedkoop kan inkopen.

Dat doet Temu, op een slimme manier. De onderneming staat in contact met een groot aantal Chinese bedrijven die de spullen die ze maken graag op de Amerikaanse en de Europese markten willen verkopen, maar daar zelf niet toe in staat zijn. De webwinkel doet dat voor hen, maar zo dat het risico bij de fabrikanten blijft.

De producten uit de fabrieken komen wel in de magazijnen van Temu terecht, van waaruit ze verkocht kunnen worden, maar ze zijn niet het eigendom van de webwinkel. Als ze niet worden besteld, kan Temu ze daarom terugsturen. Daardoor loopt het bedrijf geen risico op verliezen door hoge voorraden.

Lage inkoopprijzen dus en daardoor een kleine marge op een artikel. Soms slechts een winst van niet meer dan een paar cent. Maar dat is genoeg. Hier geldt het spreekwoord ”vele kleintjes maken één grote”.

TikTok

Over de manieren van verkopen heeft het Chinese bedrijf eveneens goed nagedacht. Door veel te adverteren, vooral op sociale media als Facebook, Instagram en TikTok, slaagde Temu erin binnen een paar maanden een grote naamsbekendheid te krijgen.

En het bedrijf heeft nog een andere manier bedacht om klanten te werven: via degenen die het bedrijf al hebben ontdekt. Voor mensen die op de site kopen wordt het aantrekkelijk gemaakt om anderen enthousiast te maken, zodat ze hun voorbeeld gaan volgen.

Om dat te bereiken krijgen klanten meldingen waarin hun gratis producten worden beloofd. Daar moeten ze dan wel iets voor doen, zoals links doorsturen aan vrienden en bekenden. In feite adverteer je op die manier voor het bedrijf, en daarvoor word je in natura beloond. Lydia kent die mogelijkheid, maar maakt er geen gebruik van. „Ik houd er niet van om anderen lastig te vallen met reclame.”

Kwaliteit

Kan de kwaliteit van de goedkope producten van Temu wel goed zijn? Het is logisch dat heel wat mensen zich dat afvragen. Lydia heeft tot nu toe geen klachten over de hobbyspullen die ze heeft gekocht. Maar van bekenden hoort ze soms wel kritische opmerkingen, over artikelen die snel stuk gaan.

Omdat Temu de fabrikanten in China zo weinig voor hun producten betaalt, proberen die zo nu en dan te bezuinigen op de kwaliteit, om toch iets te kunnen verdienen. De webwinkel weet dat en is daarom streng voor de leveranciers. Als er klachten binnenkomen over een van de artikelen, spreekt Temu de fabrikant daar streng op aan én krijgt zo’n leverancier een hoge boete.

Dat werkt in veel gevallen, maar niet altijd. Het bedrijf krijgt behoorlijk veel klachten. Die gaan overigens in veel gevallen niet over de producten maar over de verzending, retourmogelijkheden en service. Af en toe komt een bestelling zelfs niet bij de klant aan. Temu geeft dat toe, maar zegt dat er hard wordt gewerkt om dat soort problemen op te lossen.

De klachten zorgen ervoor dat de Consumentenbond pleit voor voorzichtigheid. Woordvoerder Gerard Spierenburg stelt dat „de kwaliteit van producten van webshops als Temu vaak te wensen overlaat”.

Sowieso is het volgens Spierenburg verstandig om geen artikelen te bestellen in landen van buiten de EU. „Die beantwoorden vaak niet aan de hoge standaarden die we in Nederland hanteren en ook de service is soms onbetrouwbaar.”

De Consumentenbond heeft aandacht voor Temu, maar Spierenburg wil niet zeggen of zijn organisatie onderzoek naar het bedrijf gaat doen. „Zoiets melden we nooit van tevoren, want we willen geen slapende honden wakker maken.”

Consumentenorganisaties in andere landen hebben Temu volgens hem al wel getoetst aan een aantal criteria. „En de uitkomsten stelden ons niet gerust.”

Onder de producten die niet voldoen aan de Europese (veiligheids)regels bevindt zich nogal wat speelgoed. Veel daarvan vormt volgens Toy Industries of Europe, de brancheorganisatie van de Europese speelgoedindustrie, een risico voor kinderen. Begin dit jaar deed de organisatie daar onderzoek naar. Er werden negentien speelgoedproducten bij Temu besteld, waarvan er achttien onveilig bleken. Ze hadden bijvoorbeeld scherpe randjes of leverden verstikkingsgevaar op door snel loslatende onderdelen. Bovendien was er bij de meeste producten geen Europees aanspreekpunt voor vragen en klachten, zoals verplicht is bij speelgoed.

Temu geeft aan alles te doen om veiligheid te garanderen. De schadelijke producten zijn volgens het bedrijf inmiddels uit het assortiment gehaald.

Privacy

Een app installeren, berichten van Temu krijgen, vrienden informeren… Hoe staat het met de privacy van klanten? Ook als het daarover gaat, raadt de Consumentenbond aan voorzichtig te zijn. Spierenburg: „We weten dat de Chinese overheid spioneert. Elk Chinees bedrijf zal desgevraagd gegevens moeten afstaan. Als je dat bezwaarlijk vindt, moet je niet in China winkelen.”

Volgens Temu is er overigens absoluut geen sprake van privacyschendingen. In een reactie ontkent het bedrijf dat er informatie wordt gedeeld met overheidsinstanties uit welk land dan ook. Een woordvoerder geeft daarnaast aan dat alleen echt noodzakelijke gegevens van een klant, zoals het (mail)adres” worden opgevraagd, waarbij het bedrijf zich volgens hem aan alle internationale regels houdt.

In de VS, waar de angst voor Chinese spionage groter lijkt dan in Nederland, ontstond begin 2023 opschudding over de Pinduoduo-app. Die verzamelde volgens onderzoek van CNN grote hoeveelheden data, zelfs nog nadat de app door de gebruiker was verwijderd. Google haalde de app daarom in maart vorig jaar om veiligheidsredenen uit zijn Play Store. Ook andere Chinese bedrijven zoals webwinkel Shein en TikTok worden in Amerika nauwlettend in de gaten gehouden.

De site Online Veilig, een digitaal kennisplatform dat antwoorden biedt op vragen over internet en digitale veiligheid, besteedde eerder dit jaar aandacht aan de risico’s bij het gebruik van de Temu-app. Volgens het platform is die niet per definitie onbetrouwbaar, maar wordt hij, net als apps van andere bedrijven, regelmatig door oplichters en fraudeurs gebruikt om mensen op te lichten. Zo proberen kwaadwilligen klanten van Temu te verleiden beloningscodes in te voeren, zonder dat daar iets tegenover staat. Ook bieden criminelen soms valse digitale cadeaukaarten aan.

Spamberichten

Verder waarschuwt het platform tegen berichten op websites en in mails waarin enorme kortingen worden beloofd op artikelen van Temu. Als je daarop klikt, kun je zomaar op de site van oplichters belanden. Die uit zijn op persoonlijke en financiële gegevens.

Wie klant wordt van Temu moet er ook rekening mee houden dat hij of zij wordt overspoeld met spamberichten. Lydia heeft een aantal van die berichten bewaard. Sommige zijn behoorlijk intrigerend. Wat te denken van: „Het spijt ons je te moeten vertellen dat…” Klik je erop, dan lees je dat een bepaald product niet langer voorradig is. Of: „Je hebt 50 euro korting verdiend!” De pittige voorwaarden die er aan het opstrijken van dat bedrag zijn verbonden ontdek je later, net als bij de melding „Oeps! Je bent je coupon vergeten!”

Andere slaan nergens op. Zoals „Jij bent gekozen” en „Het spijt ons vreselijk voor de vertraging”. Lydia: „Ik had niets in bestelling staan toen ik dat bericht kreeg.”

Milieu

Mede door Temu worden er ontzettend veel producten vanuit China naar onder meer Nederland gestuurd. Interessant voor de koopjesjager, maar het heeft ook andere gevolgen. Voor bedrijven in Europa, die niet met die uit China kunnen concurreren, omdat ze aan veel strengere regels moeten voldoen. En voor het milieu. De vele vliegtuigen en schepen die de miljoenen producten van Temu vervoeren, zorgen voor vervuiling.

Retaildeskundige Eva Rutten is daarom heel kritisch op de Chinese webshop. Ze omschrijft de producten als „voor een groot deel meuk”. Volgens haar zorgen de lage prijzen van Temu ervoor dat Nederlanders nutteloze spullen kopen. „Het gaat vaak om impulsaankopen. Die leiden tot een kortstondig prettig gevoel, maar de prijs is hoog.” Rutten vindt het onbegrijpelijk dat er niet veel meer aandacht is voor de negatieve invloed van de webshops op het milieu.

Wie bij Temu koopt, betaalt daarvoor een prijs. Behalve uit het vaak lage bedrag voor de bestelde artikelen, gaat het daarbij om ongevraagde spam en risico’s met betrekking tot de privacy. Ook zijn er maatschappelijke kosten. De immense stroom producten die vanuit China in Nederland aankomt, heeft impact op het milieu. Veel consumenten die op de site van het bedrijf inloggen en vervolgens hun winkelmandje vullen, zullen daar niet dagelijks bij stilstaan. Sommigen misschien nooit.

Lydia heet in werkelijkheid anders.