Latife Arab, een pseudoniem, werd in 1980 geboren in de stad Mardin in het zuidoosten van Turkije. Toen Arab vijf jaar oud was, besloten haar ouders naar Duitsland te gaan. „Iedereen in ons dorp gaf hoog op van Almanya, zoals ze Duitsland noemden”, vertelt ze. „Daar waren machines die de was deden en het geld lag er op straat.”

Op de vraag of die verwachtingen zijn uitgekomen antwoordt Arab: „Mijn familie leerde snel hoe het systeem in Duitsland functioneert: hoe meer kinderen, des te meer geld. Mijn ouders hadden negen kinderen. Iedere maand kregen we duizenden marken van de bijstand. Bovendien werd de huur voor ons betaald en alle kosten voor gas en licht.”

Bij haar thuis werd gelachen om de ”domme Duitsers”. „We noemden de Duitsers ook wel ”varkensvreters” als mijn familie een grote slag had geslagen en ze er zonder straf vanaf kwamen.”

De eenvoudige manier om aan geld te komen veranderde de familie. Arab schrijft in haar boek ”Ein Leben zählt nichts” (in het Nederlands ”Een leven telt niet”): „De hebzucht is zo groot, het gaat alleen nog maar over geld.” Omdat veel van wat Arab schrijft onvoorstelbaar is, heeft de uitgever de inhoud van het werk voor zover mogelijk door juristen laten controleren.

Familieleden van Arab belandden vanwege criminele activiteiten, afpersing en handel in drugs en gestolen auto’s regelmatig in de gevangenis. Werden ze betrapt, dan kregen ze vaak niet meer dan een lichte straf. „Van tevoren wordt bepaald wie de schuld op zich neemt als ze zullen worden betrapt. Dat is altijd degene die nooit eerder is gestraft. Hij komt er dan met een paar maanden celstraf vanaf. Later wordt hij met een auto of een vrouw beloond.”

Parallelwereld

Een echtgenote als cadeau zegt alles over de positie van de vrouw binnen de Arabische clan. Op de vraag welke rol de vrouwen in de familie vervullen, antwoordt Arab: „Ze koken. Ze doen boodschappen, maar alleen onder begeleiding van een broer. De controle over vrouwen is extreem. Toen ik achttien jaar was, trouwde ik een man, hij was de zoon van de tante van mijn moeder. Bij een huwelijk word je als vrouw van de ene naar de andere familie overgedragen. Je bent niet meer dan een bezitting.” Liever spreekt Arab ook niet van een huwelijk. „Je wordt in feite verkocht. Het is gewoon mensenhandel.”

Steeds meer familieleden trokken naar Duitsland om asiel aan te vragen. „Al bij aankomst op de luchthaven verscheurden ze hun paspoorten en spoelden die door het toilet”, zegt Arab. „Zo konden ze niet meer direct worden uitgewezen. Vervolgens vroegen ze asiel aan.”

Arab schat in dat er intussen enkele duizenden familieleden van haar wonen in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. „Samen vormen ze een parallelwereld. Ze leven dus strikt genomen niet onder de ongelovigen. Hun haat richt zich niet per se tegen de Duitsers, maar tegen alles en iedereen die een ander geloof aanhangt. Als het zo makkelijk wordt gemaakt in een land vol ongelovigen aan geld te komen, is het logisch daar te blijven.”

Vrouwenhuis

Arab noemt haar vader strenggelovig. In de praktijk hield dat in dat ze fysiek werd mishandeld als ze een hoofdstuk van de Koran niet uit haar hoofd kende. Dat gebeurde ook als haar hoofddoek niet helemaal goed zat of als naar het idee van haar vader te veel huid bij haar zichtbaar was. „Dat deed hij niet met één klap af. Ik praat over klappen waardoor ik in het ziekenhuis belandde.”

Arab ontdekte dat vrouwen zich moesten voegen. Een tante in Turkije wilde dat niet, stak zichzelf in brand en overleed. Ze zag geen andere manier om aan haar gewelddadige echtgenoot te ontkomen. Arab kwam in aanraking met de buitenwereld toen ze in een vrouwenhuis terechtkwam nadat haar man haar in elkaar had geslagen. Dat gebeurde overigens regelmatig. Ze bouwde contacten op en wist met hun hulp haar familie te verlaten. Toch komt ze niet los van haar familie. „Overal kan ik familieleden tegen het lijf lopen die me bevelen mee te komen.” En: „Ik ken geen vrouw die de familie de rug heeft toegekeerd en nog leeft.”

Voor dit artikel is gebruikgemaakt van interviews met Latife Arab uit Die Welt, Der Spiegel, de Frankfurter Allgemeine Zeitung en de Neue Zürcher Zeitung.