Dit bleek donderdag volgens de Volkskrant uit een enquête die de Sectorraad Praktijkonderwijs uitvoerde onder de 177 scholen voor praktijkonderwijs in Nederland, waarop de helft reageerde. Het aantal aanmeldingen van basisschoolleerlingen die naar het eerste jaar doorstromen is gemiddeld met maar liefst 15 procent gekelderd. In de grote steden ligt dit aantal een stuk hoger. Zo heeft Rotterdam zo’n 25 procent minder aanmeldingen, Zutphen circa 50 procent en Almere zelfs 70 procent.

De aanzienlijke afname, die ook zichtbaar is in het vmbo, heeft volgens betrokkenen in het onderwijsveld waarschijnlijk te maken met de nieuwe doorstroomtoets in groep 8, die dit jaar in de plaats is gekomen van de eindtoets, de vroegere Citotoets.

Scholen zijn sindsdien verplicht om ’’kansrijk’’ te adviseren: ze moeten het advies van de leerkracht naar boven toe bijstellen als de resultaten van de doorstroomtoets hiertoe aanleiding geven. Het gevolg is dat havo-afdelingen juist meer aanmeldingen krijgen.

Nicole Teeuwen, voorzitter van de Sectorraad Praktijkonderwijs, uit de vrees in de Volkskrant dat veel kinderen op een te hoog niveau instromen in het voortgezet onderwijs. „We zien nu dat kinderen met een IQ van 60 naar het vmbo worden gestuurd.” Ze verwacht dat de leerlingen wel weer worden teruggeplaats, maar noemt deze gang van zaken „funest voor hun zelfvertrouwen en motivatie”. Bovendien kunnen vmbo- en praktijkonderwijsscholen door de terugloop van de aanmeldingen worden gedwongen personeel te ontslaan.

Stan Termeer, woordvoerder van de VO-raad, die de belangen van middelbare scholen behartigt, noemde het in de Volkskrant goed dat er maatregelen worden genomen om de kansengelijkheid te bevorderen. Een aantal leerlingen kreeg structureel een te laag advies, zo was gebleken uit onderzoek. Nu lijkt de balans op sommige scholen door te slaan naar de andere kant, zodat leerlingen uiteindelijk de dupe zijn van de aanpassingen.