Wie een bezoek brengt aan een winkel die tweedehandsproducten verkoopt heeft regelmatig moeite met het vinden van een parkeerplaats. En in de gangpaden en tussen de kledingrekken is het vaak een drukte van belang. Zorgt die grote belangstelling voor stijgende prijzen?
Het staat vast dat het aantal bezoekers aan kringloopwinkels elk jaar toeneemt. Er komen ook steeds meer van dat soort zaken. In 2018 waren er in ons land ongeveer 1000; inmiddels is dat aantal opgelopen tot boven de 1200.
Soms zijn het kleine bedrijven, maar vaak ook complete warenhuizen, met een winkeloppervlak van vele honderden vierkante meters.
Mercedes
In het verleden waren mensen met weinig geld de grootste doelgroep van kringloopwinkels, maar dat is de laatste jaren veranderd. Zaken in tweedehandsartikelen trekken inmiddels veel publiek dat op zoek is naar bijzondere of unieke koopjes. Arm en rijk slaan er hun slag. Voor de deur van een kringloopzaak kun je naast een roestige en oude Fiat gerust een gloednieuwe Mercedes aantreffen.
Wat betekent die verandering van de klantenkring voor het aanbod in de winkels en voor de prijzen? Gert-Jan Dekker is directeur-bestuurder van RataPlan, de grootste kringloopketen van Nederland. Hij merkt dat veel mensen het gevoel hebben dat zijn winkels duurder worden, maar volgens hem valt dat erg mee. „Onze prijzen zijn inderdaad gestegen maar echt zeer bescheiden. In 2023 praten we over een toename van gemiddeld 2 procent.”
Daarmee doet het bedrijf het volgens hem goed in vergelijking met de rest van de detailhandel. „De bakker, de slager en de kledingzaak hebben hun producten veel meer in prijs verhoogd.” Dekker vindt dat mensen vaak een verkeerd beeld hebben van de kringloopsector. „Ze kijken anders naar ons dan naar winkels die nieuwe producten verkopen.”
Gratis
Dekker: „Ze weten natuurlijk dat wij onze spullen gratis krijgen aangeleverd. Ook zien ze dat wij veel werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst hebben. Dat is goedkoop, nemen ze aan, omdat zulk werk wordt gesubsidieerd. Daarnaast zijn er nog steeds consumenten die denken dat kringloopwinkels alleen zijn bedoeld voor mensen met een smalle beurs en dat ze daarom alles zo goedkoop mogelijk moeten aanbieden.”
Martijn Bijmolt, Director Impact van Het Goed, een andere landelijke kringloopketen, sluit zich grotendeels bij Dekker aan. Volgens hem hebben bijna alle winkels te maken gehad met prijsstijgingen, vanwege de toegenomen kosten.
De loon- en huisvestingskosten vormen de grootste posten
„We zijn hier open over en communiceren over onze uitgaven op onze website. De loon- en huisvestingskosten vormen de grootste posten. Die zijn beide aanzienlijk gestegen als gevolg van de inflatie en de sterke stijging van het minimumloon.”
Op zich vindt Het Goed dat laatste een prima ontwikkeling. Bijmolt: ,Maar om onze medewerkers een eerlijk loon te kunnen blijven bieden, moeten onze inkomsten wel omhoog.”
Spijkerbroek
Dekker, van RataPlan, ziet de loonkosten ook stijgen. „Bij ons bedragen die zo’n 60 procent van de totale uitgaven. Dat komt omdat we een enorm arbeidsintensieve bedrijfstak zijn. Spullen komen niet zomaar in de winkels terecht. Ze worden opgehaald, beoordeeld, schoongemaakt, geprijsd en dan hopelijk verkocht. Als iets niet verkoopbaar is, zorgen we ervoor dat het op een zo milieuvriendelijk mogelijke manier wordt afgevoerd.”
Een kostbaar proces, maar volgens hem is het nog steeds heel aantrekkelijk om bij zijn winkels te kopen. Hij merkt dat kringloopzaken vaker negatief in het nieuws komen en betreurt dat. „Al gaan de prijzen wel wat omhoog, ze blijven laag. Zo koop je nog steeds een spijkerbroek voor 6 euro of een boek voor 2 euro.”
Zijn bedrijf blijft rekening houden met de doelgroep die oorspronkelijk het belangrijkst was: mensen die weinig te besteden hebben. „We hebben regelingen met gemeentes waardoor minima met korting bij ons kunnen kopen.”
Over tien jaar willen we werk bieden aan 5000 mensen
Kwetsbaar
Bij zowel RataPlan als Het Goed werken veel werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Volgens Dekker bestaan daar misverstanden over. „Dat is voor ons bepaald niet gratis. Wij bieden kwetsbare medewerkers een betaalde baan. Die mensen kunnen niet zomaar bij reguliere bedrijven aan de slag. RataPlan ontvangt daarvoor subsidie, maar die dekt slechts een deel van de loonkosten. Het blijft dus veel geld kosten, maar dat hindert niet. Het is namelijk onze belangrijkste doelstelling om mensen uit deze groep aan werk te helpen en ervoor te zorgen dat ze ervaring opdoen. Ons bedrijf heeft geen winstoogmerk. Er zijn geen aandeelhouders.”
Dekker ziet de toekomst voor de sector zonnig in. RataPlan wil verder uitbreiden. „We zijn van plan om door heel Nederland nieuwe winkels te openen. Over tien jaar willen we werk bieden aan 5000 mensen.”
Toekomst
Ook Het Goed wil groeien. In bepaalde provincies, zoals Zeeland, is het bedrijf nog niet aanwezig en Bijmolt geeft aan dat daar kansen liggen. Het vinden van geschikte huisvesting vormt soms een probleem. „We zijn actief op zoek naar nieuwe locaties. Mocht een van uw lezers ergens een leegstaand pand van meer dan 1500 vierkante meter weten te staan, dan horen we dat graag.”